چکیده:
علیرغم وجود تئوری قوی در زمینه اقتصاد تعاون، ضمن اینکه در کشور ما به این امر توجه اندکی شده است، در ادبیات اقتصادی الگوی کمی که بتوان آثار و پیامدهای تعاون را مورد بررسی و محاسبه قرار داد، کمتر توسعه داده شده است.مطالعه حاضر ضمن مروری مختصر بر تئوری تعاون، یک الگوی کمی را برای این منظور مورد استفاده قرار داده است.این الگو ضمن در نظر گرفتن رفتارهای مختلف برای تعاونی، تعادلهای مورد نظر را به دست میدهد.الگوی مزبور بااستفاده از دادهها و اطلاعات صنایع فراوری شیر کشور برآورد و پیامدهای آن شبیهسازی شده است.نتایج حاصل نشان داده که تعاون، ضمن کاهش شقیمت محصول نهایی، قیمت خرید محصول خام را نیز افزایش میدهد.از اینرو، میزان افزایش رفاه اعضا یا تولیدکنندگان محصول خام و کل مبلغ پرداختی به تولیدکنندگان محصول خام نیز قابل توجه میباشد.میزان تولید محصول نهایی و خرید محصول خام نیز به مقدار قابل توجهی افزایش مییابد.این نتایج حاکی از این است که تعاونیها میتوانند در بهبود رفاه و درآمد تولیدکنندگان خرد محصولات خام و نیز مصرفکنندگان محصول نهایی نقش بسیار مهم و مؤثری داشته باشند.
Despite the existence of vigorous theoretical basis lor cooperatives little attention has been paid to it in Iran. At the same time، little use has been made of the quantitative models for analyzing the efIects and impacts of cooprative activities in economic literature. In this study، followed by a review of literature on cooperaion theory، a simple quantitative model was examined. This model considers various behavior and equilibrium conditions for cooperatives. The model was simulated using the data and information ofIranian dairy industry. Results ofthis study showed that under cooperative activities the price offinal product could be reduced، while the price of raw product، (i.e. inputs) could be raised. Therefore، the welfare of raw product producers and total payments to them were increased. The volume ofproduction offinal product and purchases of . raw product were also increased as a result of cooperation. These results indicate that cooperatives can playa very significant and effective role in promoting the welfare and income ofproducers of raw products and consumers offinal products.
خلاصه ماشینی:
"به تدریج، نظریهپردازان از الگوهایی که فرض میکردند تمام قدرت تصمیمگیری در دست اعضا باشد، یا اینکه مدیریت بدون توجه به رفاه خود تعاونی فقط باید رفاه اعضا را حداکثر کند، احساس عدم رضایت کردند و این سؤال مطرح شد که آیا فعالیتهای تعاونیها متفاوت از فعالیتهای بنگاه خصوصی است؟سؤال دیگری که در اینجا مطرح میشود این است که"آیا نمیتوان رفتار تعاونیها را از همان روشهای تحلیلی مورد استفاده برای بنگاههای خصوصی تحلیل کرد؟ در حالی که نظریهپردازان دریافتند تئوریهای قدیمی تعاون کشاورزی پاسخ این پرسشها را به طور صحیحی نمیدهد، اذعان نمودند که در طی این 20 سال، در بعضی موارد مربوط به تئوری بنگاه خصوصی پیشرفتها مؤثری انجام شده که میتوانند به تئوری تعاون تعمیم یابند.
اگر از تابع هدف فوق نسبت به مقدار محصول خام مشتق گرفته شود، شرط مرتبه اول یا نقطه تعادل تعاونی عبارت خواهد بود از: (9) N PRMN در این حالت، تعاونی هزینه تولید محصول خام توسط اعضا در مزرعه را کاملا داخلی نموده است(طبق نمودار 1).
این تعادل معادل این است که گفته شود برای یک مقدار حداکثر تابع هدف، تعاونی مقدار محصول فراوری شدهای را تولید میکند که در آن PRMN برابر قیمت ارائه شده برای اعضا و هزینه نهایی نهاده(محصول خام)عرضه شده به وسیله غیر اعضا باشد.
جدول(1)-مقادیر پارامترهای اصلی الگوها (به تصویر صفحه مراجعه شود) مأخذ:نتایج مطالعه در مرحله بعد با استفاده از پارامترهای مدل(1)و مقادیر تولید و قیمت محصول در سال 1378 تعادلهای مورد نظر برای رفتارهای مختلف تعاونی فراوری به دست آمد."