چکیده:
برهمکنش هوا-دریا موجب بروز بسیار از پدیدههای منحصر به فرد در جو و اقیانوس میشود که یکی از اینها جریان گرانی یا چگال در محیطهای دریایی نیمهبسته خاص مانند خلیج فارس میباشد.این جریان به عنوان مؤلفهای از گردش آبهای دریا،نقش مؤثری بر روی برخی از فعالیتهای دریایی از قبیل نظامی،مخابراتی،صیادی،تحقیقاتی و تبادل آبها و انتقال آلودگیهای دریا دارا میباشد.هدف این مطالعه بررسی فیزیکی عناصر هواشناختی مؤثر بر جریان گرانی خروجی از خلیج فارس از قبیل تبخیر،دما،باد و بارش و غیر هواشناختی مؤثر از جمله جزر و مد و رواناب رودها و همچنین برآورد میزان کمی تأثیر آنها میباشد.این مطالعه نشان میدهد که با فرض عدم انتقال جرم در خلیج فارس،تبخیر سالانه از خلیج فارس موجب افزایش شوری آب به میزان 2/02 (psu) و تقویت جریان گرانی و بارش سالانه در خلیج فارس موجب کاهش شوری آب خلیج به میزان (pus) 0/70 و تضعیف جریان گرانی و رواناب سلانه رودها به خلیج فارس موجب کاهش شوری آب خلیج به میزان (pus) 0/5 و تضعیف جریان گرانی میشود.به علاوه دما با دو نقش فصلی و متضاد، باد با دو نقش متضاد،مواد آلاینده با دو نقش متضاد بسته و وزن ویژه آنها و جزر و مد با نقش تضعیفکنندگی بر جریان گرانی خروجی از خلیج فارس مؤثر میباشند.به علاوه یک رابطه ریاضی بین تغییر کمیتهای دما و شوری آب دریا جهت تعیین احتمال ظهور جریان در محیطهای دریایی بدست آمد.
خلاصه ماشینی:
"هدف این مطالعه بررسی فیزیکی عناصر هواشناختی مؤثر بر جریان گرانی خروجی از خلیج فارس از قبیل تبخیر،دما،باد و بارش و غیر هواشناختی مؤثر از جمله جزر و مد و رواناب رودها و همچنین برآورد میزان کمی تأثیر آنها میباشد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) همانطوری که از شکل شمارهء(3)دیده میشود توسعه ترموکلاین51 فصلی در طی ماههای می-ژوئن 2991 موجب قرار گرفتن آب عمیق سرد شور دور از سطح خلیج فارس شده که بیانگر ریزش آبهای چگال در طی فصل سرما و چینش چگالی جهت برقراری جریان گرانی است.
اگر وزن ویژه مواد آلاینده بیشتر از وزن ویژه آب دریا باشد ضمن ایجاد ناپایداری گرانشی به سمت کف ریزش نموده و موجب تقویت جریان گرانی میشود و اگر وزن ویژه مواد آلاینده کمتر از وزن ویژه آب دریا باشد به صورت مانعی روی سطح دریا از اندرکنش طبیعی بین جو و دریا از قبیل فرآیند تبخیر جلوگیری نموده و موجب تضعیف جریان گرانی به عنوان بخشی از مؤلفهی گردش و نهایتا اختلال در سیر طبیعی گردش آبهای خلیج فارس را فراهم مینماید.
2-رابطه ریاضی بین تغییر کمیتهای دما و شوری جهت ایجاد جریان گرانی در محیطهای دریایی به شکل زیر بیان میشود که احتمال ظهور جریان گرانی را تعیین میکند: (به تصویر صفحه مراجعه شود) 3-جریان گرانی خروجی از خلیج فارس تحت تأثیر عناصر هواشناختی دما، تبخیر،بارش و باد و عناصر غیر هواشناختی جزر و مد،رواناب رودها و مواد آلاینده قرار دارد."