چکیده:
رشد سریع و روزافزون مصرف بنزین در کشور از یکسو و وجود ذخایر غنی گاز طبیعی که ایران را در دومین جایگاه از این نظر در سطح بینالمللی قرار داده است،موجب شده جایگزینی گاز طبیعی فشرده (CNG) 1بهجای بنزین در بخش حمل و نقل به یکی از مهمترین اولویتهای بخش انرژی در کشور تبدیل شود.ناوگان تاکسیرانی شهر تهران به منزلهء یکی از بخشهای حملونقل عمومی از مهمترین مصرفکنندگان بنزین محسوب میشود که زمینهسازی برای استفاده از CNG بهجای بنزین در این بخش میتواند عامل مؤثری در همگانی شدن و توسعهء سریعتر CNG در کشور باشد.در این مطالعه، پس از بررسی ساختارهای تولید،توزیع و انتقال گاز طبیعی در کشور،آخرین وضعیت توسعهء صنعت CNG در ابعاد بینالمللی و نیز در ایران بررسی شده است.در ادامه پس از طرح مبانی نظری امکانسنجی اقتصادی،مدل نرمافزاری مطالعه سودآوری جایگزینی که در محیط Excel اجرا شده و نتایج مدل در چند سناریو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.نتایج نشان میدهد،جایگزینی CNG بهجای بنزین در تاکسیهای شهر تهران از نظر اقتصادی،طرحی توجیهپذیر است.همچنین، نتایج تغییر برخی مشخصههای مؤثر در مدل از جمله میزان مصرف گاز پس از جایگزینی،تغییر در هزینههای سرمایهگذاری و تغییر در قیمت گاز و بنزین نشان میدهد طرح از سودآوری بالایی برخوردار بوده و در کلیهء سناریوهای محتمل مورد بررسی،همچنان توجیهپذیر است.
خلاصه ماشینی:
"مجلهء محیطشناسی،سال سی و چهارم،شمارهء 74 پاییز 78،صفحهء 34-05امکانسنجی اقتصادی جایگزینی CNG بهجای بنزین در تاکسیهای شهر تهران محمد صوفی1،زهرا عابدی،2فریده عتابی2--------------(1)-کارشناس ارشد دانشکده محیط زیست و انرژی،واحد علوم تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی تهران (2)-استادیار دانشکده محیط زیست و انرژی،واحد علوم تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی تهران تاریخ دریافت:68/3/8 تاریخ پذیرش:68/9/82چکیده رشد سریع و روزافزون مصرف بنزین در کشور از یکسو و وجود ذخایر غنی گاز طبیعی که ایران را در دومین جایگاه از این نظر در سطح بینالمللی قرار داده است،موجب شده جایگزینی گاز طبیعی فشرده (CNG) 1بهجای بنزین در بخش حمل و نقل به یکی از مهمترین اولویتهای بخش انرژی در کشور تبدیل شود.
جدول شمارهء(3):فرضهای سناریوی اصلی امکانسنجی اقتصادی جایگزینی CNG بهجای بنزین در تاکسیهای تهران (به تصویر صفحه مراجعه شود) *براساس استعلام از شرکتهای عرضهکنندهء تجهیزات روش محاسبه برای محاسبهء شاخصهای سودآوری اقتصادی این طرح،در مدل طراحی شده بر روی نرمافزار Excel مجموع هزینهها و درآمدهای این طرح در طول دورهء ساخت و طول عمر آن محاسبه میشود.
جدول شمارهء(4):نتایج سناریوی اصلی امکانسنجی اقتصادی جایگزینی CNG بهجای بنزین در تاکسیهای تهران (به تصویر صفحه مراجعه شود) تحلیل حساسیت طرح از مهمترین موارد قابل بررسی در ارزیابی اقتصادی پروژههاست.
جدول شمارهء(5):مقایسهء نتایج سناریوهای مختلف امکانسنجی اقتصادی جایگزینی CNG بهجای بنزین در تاکسیهای تهران (به تصویر صفحه مراجعه شود) در سناریوی دوم،با افزایش 02 درصدی هزینههای سرمایه گذاری تلاش شده است آثار این میزان افزایش در هزینههای اولیه بر شاخصهای سودآوری طرح بررسی و ارزیابی شود.
براین اساس، محاسبات انجام شده نشان میدهد افزایش قیمت گاز به رقمی معادل 24/4 سنت در هر متر مکعب،ارزش فعلی خالص پروژه را معادل صفر میکند و این بدان معنی است که به ازای هر قیمتی پایینتر از قیمت مزبور،پروژه دارای سودآوری اقتصادی است."