چکیده:
نتایج تحقیق حاضر نشان داد که،مشاهده،نقش بسیار زیادی در تحقق رفتارهای کارآفرینانه دارد.در مصاحبهها،بارها فرایندهای یادگیری مشاهدهای مورد تأکید کارآفرینان قرار گرفته و اذعان نمودهاند که اینگونه رفتارها را در اطرافیان مشاهده کردهاند.فراهم نمودن امکان مشاهدهی رفتارهای کارآفرینانه و اقدامات حمایتی دولت،از جمله راهبردهای عملی توسعه منابع انسانی کارآفرینان است.مطابق دیدگاه یادگیری اجتماعی،یادگیری میتواند با مشاهدهی رفتار دیگران و پیآمدهای حاصل از فتار آنان اتفاق بیفتد.هنگامی که فرد رفتار کارآفرینانه را از یک کارآفرین مشاهده میکند و فرد کارآفرین نیز مورد حمایت اطرافیان قرار میگیرد،این رفتار در فرد مشاهدهکننده تقویت شده و پس از طی فرایندهای یادگیری،فعالیت کارآفرینانه را آغاز خواهد کرد. تحقیق حاضر،پس از تعیین مدل مفهومی و تأیید روایی مدل توسط خبرگان و همچنین توزیع پرسشنامه و اجرای مصاحبههای نیمه ساختیافته،با بیست و سه نفر از کارآفرینان برتر جشنوارهی شیخ بهایی،انجام شده است.روش تحقیق،به شیوه کمی و کیفی است.در بخش کمی،هدف محقق،تعیین اولویت عوامل محیطی،و میزان تأثیرگذاری عوامل مزبور بر توسعهی منابع انسانی کارآفرین بوده است.یافتههای بخش کمی نشان می دهد از دیدگاه کارآفرینان،ابتدا سایر عوامل محیطی(عوامل یادگیری مشاهدهای)با میانگین 5/52 و سپس خانواده با میانگین 5/33 تأثیر بسیار زیادی بر توسعهی کارآفرینی دارد.در بخش کیفی،اطلاعات حاصل از مصاحبهها، پس از پیادهسازی براساس«نظریهی بنیادی»2مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.نتیجهی تحقیق،به صورت مدل علی،زمینهای و واسطهای ارایه گردیده است.
خلاصه ماشینی:
"براساس یافتههای جدول مزبور،میانگین عامل محیط فرهنگی بهطور معناداری بالاتر از متوسط میباشد و بیانگر این است که،از دیدگاه کارآفرینان مورد مطالعه،محیط فرهنگی از اهمیت زیادی برای توسعهی منابع انسانی کارآفرین برخوردار است.
ب-بخش کیفی در مرحلهی بعد،به منظور تعیین نقش یادگیری مشاهدهای بر توسعهی منابع انسانی کارآفرین و رفتار کارآفرینانه،با برقراری ارتباط مستقیم با کارآفرینان و انجام مصاحبههای نیمه ساختیافته و تحلیل و نتیجهگیری،از فنون روش تحقیق کیفی به شیوهی نظریهی بنیادی استفاده شد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل 2-مدل توسعهی منابع انسانی کارآفرین،براساس نظریهی یادگیری مشاهدهای «مدل شرایط علی،زمینهای،واسطهای و پیآمدها» بهطور خلاصه شکل(2)نشان میدهد کارآفرینان مورد مطالعه،براساس شرایط علی و زمینههای اجتماعی،برای اقدامات کارآفرینانه برانگیخته میشوند.
از کار کردن لذت میبرند، ضمن اینکه حرکت کارآفرینانهی خود را یک عنایت الهی میدانند؛اما اعتقاد دارند باید جوانان تشویق شوند و در معرض دیگر کارآفرینان قرار گیرند؛امکانات و شرایط مساعد را مهم تلقی میکنند،از طریق این شرایط مساعد،متغیرهای واسطهای و مقولههای محوری مانند:فرهنگ کارآفرینی،الگوبرداری،مشاهده برای یادگیری،کارآفرینی،مشاهدهی کارآفرینان و انسانهای موفق،و فراهم بودن امکانات،به اقدامات و رفتارهای کارآفرینانه روی میآورند.
بر این اساس محقق به دنبال پاسخگویی به این سؤال که عوامل مؤثر بر توسعه منابع انسانی کارآفرین کدامند و از بین عوامل محیطی اولویت تأثیرگذاری با کدامیک از عوامل مزبور میباشد؟نتایج کمی و کیفی تحقیق از همسویی لازم برخوردار بوده و بیانگر این واقعیت است که از دیدگاه کارآفرینان،مشاهده،نقش بسیار زیادی در تحقق رفتارهای کارآفرینانه و توسعهی فعالیتهای آنان داشته است."