چکیده:
نویسنده در آغاز به تعریف قسم از دیدگاه ادیبان ، مفسران و حقوق دانان پرداخته ، سپس انواع سوگندهای قران را مورد بحث قرار داده است . در این راستا نخست سوگندهای قرآن را به دو دسته تقسیم می کند : 1- سوگندهای التزامی یعنی سوگندهایی که برای تعهد دادن در انجام کاری یاد می شود . نمونه هایی از این دست سوگند در قرآن ، هم در مورد خداوند وجود دارد و هم در مورد پیامبران ، مردم و شیطان . 2- سوگندهای تحقیقی یعنی سوگندی که برای اثبات یا رد مطلبی یاد می شود
خلاصه ماشینی:
"واژه «آثر» بر وزن «آدم» به معنای مقدم داشتن یکی بر دیگری است5 و تعبیر به «لن نؤثر» به جای «لن نختار» یا «لن نرجح»، بیانگر این حقیقت است که این گزینش، نتیجه طبیعی آیات بینات است؛ یعنی آنچه از موسی(ع) و عصای آن حضرت صادر شد دلالت بر وجود خدای آفریننده می کند که ما را نیز آفرید، نه اینکه از میان دو یا چند خدا، یکی از آنها را انتخاب کرده و یا ترجیح داده ایم، کلمه «لن» که مفید نفی همیشگی است، به این مطلب اشارت دارد که ما برای همیشه خدا را بر فرعون مقدم می داریم.
مقسم به در اینجا «رب» است و چنان که در اولین سوگند نیز گفته شد، این وصف در قرآن کریم بیش از 970 بار تکرار شده است که حکایت از گستره و اهمیت ویژه آن دارد، و با نگاهی گذرا به آن به خوبی روشن می شود که مهم ترین امور از خلقت گرفته تا تدبیر آن، از هدایت گرفته تا پاداش، همه و همه از شئون ربوبیت است، و می توان گفت که این وصف، قائم مقام اسم مقدس الله است.
3. سوگندهای تحقیقی مردم دراین بخش از قسم های قرآن، چهار سوگند وجود دارد که همگی از زبان فرزندان و خاندان حضرت یعقوب(ع) است و ما یک نمونه را مورد بررسی قرار می دهیم: «قالوا تالله لقد علمتم ما جئنا لنفسد فی الأرض و ما کنا سارقین» یوسف/73 [برادران یوسف] گفتند: به خدا سوگند، شما می دانید که ما نیامده ایم که در این سرزمین فساد کنیم و ما هرگز دزد نبوده ایم."