چکیده:
" اجازه"یکیاز ویژگیهای برجستهء نسخههای خطی عربی است و چگونگی نقش متون را در محیط آموزشی،علمی یا فرهنگی نشان میدهد.بررسی"اجازه"ها دانش ما را دربارهء عامل انسانی در استفاده از متون و نسخههای خطی افزایش میدهد.برای شناخت بهتر"اجازه"میبایست از نقش عامل انسانی در انتقال مطالعات اسلامی آگاهی کافی داشته باشیم؛نویسنده در این مقاله به بررسی این موضوع میپردازد و در نهایت طرحی را برای گردآوری و تجزیه و تحلیل"اجازة السماع"ها در نسخههای خطی عربی پیشنهاد میکند.
خلاصه ماشینی:
"برای شناخت بهتر"اجازه"میبایست از نقش عامل انسانی در انتقال مطالعات اسلامی آگاهی کافی داشته باشیم؛نویسنده در این مقاله به بررسی این موضوع میپردازد و در نهایت طرحی را برای گردآوری و تجزیه و تحلیل"اجازة السماع"ها در نسخههای خطی عربی پیشنهاد میکند.
در این مقاله توجه ما معطوف به"اجازة السماع"خواهد بود که عبارت است از صورت جلسهء جلسات قرائت که غالبا" به متن افزوده میشده است،زیرا این اجازهها بهویژه اطلاعات بسیاری از دربارهء عامل انسانی در نقل متون در اختیار ما قرار میدهد.
برای شناخت بهتر اجازه میبایست از نقش عامل انسانی در انتقال مطالعات اسلامی آگاهی کافی داشته باشیم؛بنابراین در بخش بعدی مقاله به اختصار به بررسی این موضوع میپردازیم و در نهایت طرحی را برای گردآوری و تجزیه و تحلیل"اجازة السماع"ها در نسخههای خطی عربی پیشنهاد خواهیم کرد1.
4ساختار متداول شرححال در این کتاب به سه قسمت تقسیم میشود:در ابتدا نام کامل و دیگر اطلاعات مربوط به زندگی فرد موردنظر آورده میشود؛سپس راویان معتبر پیش از او،که مأخذ آن فرد برای روایت احادیث هستد برشمرده میشوند و آنگاه راویانی که پس از او بودهاند و از او نقل روایت کردهاند ذکر میگردند؛ بنابراین شرححال در مرکز فرایند انتقال دانش قرار دارد.
در نگاه نخست به نظر میرسد که این اجازهها بیشتر جزء دستهء"اجازات"تعلیمیباشند تا گواهیهای خوانندگان؛اما ارتباطی هم بین این دو نوع از متن وجود دارد؛ زیرا گواهی نامههای خوانندگان نیز سلسلهای از اسلاف دانش آموختگان را دربر میگیرد که با نام محمد[صلی الله علیه و آله] شروع میشود و به نام دانش آموختهای که رساله برای او نوشته شده ختم میگردد."