چکیده:
این مقاله گزارشی است دربارهء کتابخانهء چستر بیتی در دوبلین،و دستنویسهای اسلامی آن و نیز فهرستهایی که تاکنون برای این مجموعهء کتابخانهای تهیه و تدوین شده است.این مقاله به پنج بخش تقسیم شده سات:الف)کتابخان،مؤسس و مجموعهء دستنویسها؛ب)قرآنهای خطی؛ج)دستنویسهای عربی؛د)دستنویسهای فارسی؛هـ)دستنویسهای ترکی و کرید.در بخش نخست ابتدا زندگینامهء آلفرد چستر بیتی مؤسس مجموعه آمده است.سپس توضیحاتی دربارهء وضعیت کلی کتابخانه ذکر شده و در ذیل بخشهای بعدی دربارهء دستنویسهای هر زبان،شماره دستنویسهای فهرست شده و فهرست ناشده و نیز کتابشناسی فهرستهای چاپ شده مطالبی آمده است.
خلاصه ماشینی:
"تاکنون برای قرآنهای این مجموعه سه فهرست تهیه شده است که از آنمیان دو فهرست به چاپ رسیده است: 1)در دههء 0591 م،چستر بیتی از پرفسور دیوید استورم رایس( David Storm Rice )خواست تا فهرستی از نسخههای (به تصویر صفحه مراجعه شود) صفحهء آخر از قرآن به خط نسخ ابن بواب درگذشتهء 314 یا 324 ق که در کتابخانهء چستر بیتی نگهداری میشود.
در اینجا به تمامی این فهرستها،اعم از منتشر شده و منتشر نشده، (به تصویر صفحه مراجعه شود) اشاره میکنیم: 1)دکتر پاول کاله( Paul Kahle )که از دههء 0391 م تا دههء 0491 م در کتابخانهء چستر بیتی مشغول به کار بود،فهرستی توصیفی و مفصل از 0301 دستنویس از مجموع 2562 دستنویس عربی تألیف کرد که دارای اطلاعات کامل کتابشناختی است.
مرحوم دانشپژوه در باب فهرستنویسی نسخههای خطی و نیز جمع بین این دو رأی-و البته متمایل به روش اول-میگوید: «باید نوشت که در کتاب،سرآغاز و دیباچه و جدولی هست و بخشهای آن چگونه است و کی و کجا و برای که و برای چه نگاشته شده و چند گزارش دارد و گزینی از آن شده و خردهگیری از آن کردند و ترجمه نمودند یا نه تا تاریخ کتاب به دست آید و در شناساندن نسخه باید شهر و تاریخ و نویسنده و املا کننده و مقابله کننده و خواننه و شنونده از مؤلف یا استاد و بلاغی که هست و دارنده و نگرنده و کسی که برای او نوشته شده و سجلها و نشانهها و مهرها که در آن هست و چاپی که از روی آن شده باید یاد گردد.
01)در جلد دوم کتاب بررسی جهانی دستنویسهای اسلامی،در بخش توضیح مجموعهها و فهرستهای دستنویسهای اسلامی در ایرلند،مشخصات 8 دستنویس عربی(از 251 نسخه که در فهرست آربری نیامده و در فهرستهای چاپی ذکری از آنها نشده است)آمده است."