چکیده:
در طی دهه های اخیر مدل های مختلفی در حوزه ادبیات مدیریت مالی در خصوص قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای مطرح شده و توسط پژوهشگران مختلف در بازارهای مالی مورد آزمون قرار گرفته است. در میان مدل های مطرح شده مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای و مدل قیمت گذاری آربیتراژ که به ترتیب در سالهای 1964 و1976 مطرح شدند توانستند شهرت بیشتری را کسب کنند. علیرغم موفقیت نسبی هر یک از مدل های مزبور در آزمون های مختلف هر یک از آنها به دلایلی مورد انتقاد قرار گرفته اند. در سال های اخیر مدل بتای پاداشی که بسط یافته مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای است در حوزه ادبیات مالی مطرح شده، که علاوه بر دارا بودن مبانی نظری مناسب در آزمون های عملی نیز موفق بوده است. در این مقاله تلاش می گردد ضمن بیان ویژگی ها هر یک از مدل های مزبور، جنبه های مختلف آن از دیدگاه نظری با یکدیگر مقایسه گردد.
خلاصه ماشینی:
"نظریه پرتفوی ، جنبه دستوری داشته و به سرمایه گذاران می گوید که برای انتخاب گزینه های سرمایه گذاری کارا بازده مورد انتظار و انحراف معیار سرمایه گذاری اتخاذ می شود و معیار میانگین – واریانس در هر یک از دو وضعیت زیر می تواند تعیین کننده ریسک سرمایه گذاری باشد و به عنوان یک قاعده تصمیم گیری استفاده شود: اول، اینکه تابع مطلوبیت افراد نسبت به ثروت سنجیده شود، دوم اینکه توزیع بازده سرمایه گذاری نرمال باشد.
بایستی توجه نمود که مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای یک رابطه تعادلی است، لذا انتظار می رود سهام با بتای بالا، بازده بیشتری را نسبت به سهام با بتای پایین تر فراهم سازد و این بدین معنی نیست که سهام مذکور همواره بازدهی بالاتری را در طول تمام دوره ها ارائه نماید.
در این مطالعه، محققین ضمن اشاره به پژوهش های قبلی انجام شده در رابطه با عوامل مختلف ریسک مؤثر بر مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای سه عامل به شرح زیر را به عنوان عوامل ریسک مؤثر بر مدل مذکور معرفی کرده اند : 1- بازده مازاد نسبت به پرتفوی ی بازار (Rm – Rf) 2- اختلاف بین بازده پرتفوی ی سهام کوچک و بزرگ و یا اندازه 3- اختلاف بین بازده سهام دارای نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار بالا با بازده سهام دارای ارزش دفتری به ارزش بازار پایین.
بورنهولت سپس سهام موجود در بورس نیویورک برای دوره 1963 تا 2003 را با استفاده از روش شناسی 2 فاما و فرنچ (1993)، یعنی تشکیل 25 پرتفوی ی طبقه بندی شده بر اساس اندازه شرکت و نسبت قیمت دفتری به قیمت بازار (BE/ME)، نشان داد که مدل بتای پاداشی نسبت به مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای در پیش بینی بازده منتظره سهام، عملکرد بهتری دارد."