چکیده:
زمینه: پژوهش عملیاتی(OR) به ارتباط میان الگوهای علمی و کاربرد الگوها در زمینه های اجتماعی برمی گردد که در واقع در قلب قلمرو علم مدیریت قرار دارد. اخلاق در پژوهش عملیاتی به تازگی مطرح و جذابیت خاصی برای محققان این رشته علمی فراهم نموده و اخیرا نیز مطالعات زیادی در این حوزه انجام شده است. اکثر این مطالعات ارتباط میان الگوهای OR و اخلاقیات را با توجه به عملکرد متخصص OR و زمینه ای که متخصص از این الگوها استفاده می نماید مورد بررسی قرار داده اند. روش کار: در این مقاله مروری با توجه به مشکلات موجود در ارتباط میان متخصص OR با خریداران، تصمیم گیرندگان و ذی نفعان و همچنین به منظور درک بهتر تاثیر متقابل علوم اجتماعی، طراحی نهادی و تخصص برخی از چالشهای مربوط به جنبه های اخلاقی OR بحث و بررسی شده اند. نتیجه گیری: این تحقیق نشان می دهد که در حوزه OR هیچ تجزیه و تحلیل، الگوسازی و انتخاب ابزار تجزیه و تحلیل به طور کامل از اخلاقیات مستثنی نیست و در واقع بایستی مسایلی نظیر ناسازگاری، غیرقابل مقایسه بودن و عدم اطمینان به حساب آورده شوند. همچنین پیچیدگی ارتباطات میان ارزشهای اخلاقی و شناسایی اهداف جمعی به درک چرایی این مساله که مشکلات کارایی و تخصص در برابر تجزیه و تحلیل اخلاقی قرار دارند، کمک می کند. برای رفع این مشکل انجمنها و موسسات پژوهش عملیاتی توانسته اند در غالب اصول و راهنمایی اخلاقی، ارزشهای اخلاقی و اجتماعی را بیان کنند ولی به کارگیری این اصول و راهنمایی اخلاقی در ایران نیازمند بومی سازی است.
خلاصه ماشینی:
"همچنینپیچیدگی ارتباطات میان ارزشهای اخلاقی و شناسایی اهداف جمعی به درک چرایی این مسأله که مشکلات کارایی و تخصص در برابر تجزیه وتحلیل اخلاقی قرار دارند،کمکم میکند برای رفع این مشکل انجمنها و موسسات پژوهش عملیاتی توانسهاند در غالب اصول و راهنمایی اخلاقی،ارزشهای اخلاقی و اجتماعی را بیان کنند ولی بهکارگیری این اصول و راهنمایی اخلاقی در ایران نیازمند بومیسازی است.
با پیگیری این الگو اولیه میتوان ارتباط نه عامل ذیل رامقایسه کرده و مهمترین سوالات را بر اساس این روابط مطرحنمود: 1-مسأله واقعی تصمیمگیرنده:درک تصمیمگیرنده از این کهموضوع چیست؟ (به تصویر صفحه مراجعه شود)2-مسأله واقعی متخصص ro: درک کاربر ro از این کهموضوع چیست؟آیا با درک تصمیمگیرنده از موضوع متفاوتاست؟ 3-الگو(های)متخصص ro: متخصص کدامیک از عناصر اینموضوع را حیاتی در نظر گرفته و به چه طریقی آن را الگوسازیمیکند؟ 4-الگو(های)تصمیمگیرنده:آیا تصمیمگیرنده محدودیتها ووابستگیهای این الگو(ها)را درک میکند؟ 5-الگو(های)متخصص ro متخصص تا چه اندازه و از چهراهی اولویتهای تصمیمگیرنده را رعایت کرده و از چه طریقآنها را الگوسازی میکند؟ 6-ابزار(های)تصمیمگیران:آیا تصمیمگیران محدودیتها ووابستگیهای این ابزار(ها)را درک میکنند؟ 7-تصمیمگیرنده-جامعه وسیعتر:استنباطات اجتماعی از مسألهو راهحلها چه بوده،و رابطههای مسؤولیت و مشروعیت بینتصمیمگیرنده و جامعه وسیعتر چیست؟ 8-متخصص-جامعه وسیعتر:استنباطات اجتماعی از مسأله وراهحلها چه بوده،و رابطههای مسؤولیت و مشروعیت بینمتخصص و جامعه وسیعتر چیست؟ 9-تصمیمگیرنده-متخصص:چه میزان درک،همکاری،اعتماد و وابستگی بین دو مجری وجود دارد؟ کار اصلی که توسط والس ویرایش گردیده است،کاملا برالگوها متمرکز میباشد که ساخت و یا تفسیر الگو،جذب ارزشو مسؤولیتهای اخلاقی الگوسازان،روابط 1-5،8 و 9 را مورداستفاده قرار میدهند(8).
ecneics tnemeganam/hcraeser lanoitarepo ni ecitcarp lacihte htiw erefretni nac scimanyd laicos woH:ledom eht dnoyeb scihtE."