چکیده:
با توجه به اهمیت روزافزون آب در حکم یک کالای اقتصادی در بخش کشاورزی و عدم پاسخگویی دقیق راندمانهای متداول در ارزیابی میزان مصرف آب آبیاری، این تحقیق به عنوان رویکردی جدید، با هدف ارزیابی و برنامه ریزی های آبیاری بر مبنای راندمانهای اقتصادی و یا به عبارت بهتر، افزایش نسبت مقدار آب سودآور به کل آب مصرفی انجام شده است. در این تحقیق که در سال 1387 به انجام رسید، ابتدا ارزش آب برای محصولات خرما و لیموترش در دو منطقه از استان کرمان با استفاده از یک مدل ریاضی محاسبه شد و سپس راندمان فیزیکی و راندمان اقتصادی براساس ارزش آب مصرفی هر یک از محصولات، تحت چهار سناریو به دست آمد و نتایج این سناریوها با هم مقایسه شد. با توجه به نتایج تحقیق می توان گفت که راندمانهای اقتصادی و فیزیکی هیچ یک به تنهایی نمی توانند برای ارزیابی وضعیت کاربرد آب در مزرعه مورد استفاده قرار گیرند. به علاوه، راندمانهای فیزیکی و اقتصادی همراستا نیستند. افزایش راندمان فیزیکی و یا راندمان اقتصادی به تنهایی نمی تواند تعیین کننده خوب و یا بد بودن عملکرد در سطح مزرعه و یا سطوح بالاتر باشد. همچنین می توان گفت که این دو شاخص هر یک دیدگاه متفاوتی در ارزیابی عملکرد دارند و در عین مجزا بودن از هم، مکمل یکدیگرند.
خلاصه ماشینی:
"با توجه به اتلاف بخش زیادی از آب شبکهها در سطح مزرعه و آثار ویژه کاربردشیوههای مدیریت نوین در سطح مزرعه در کاهش این تلفات و افزایش راندمان کاربرد آب،ضروری است که بررسی راندمانهای اقتصادی و فیزیکی کاربرد آب در مقیاس مزرعه تحتآبیاری و روابط حاکم براین راندمانها نیز صورت میگیرد و تجربیات نشان داده کهیکپارچهسازی اراضی هدف سهل الوصولی نیست،استفاده از شاخصهای اقتصادی به عنوانشاخصهای جدیدی که علاوه برمسائل فنی آبیاری،جنبههای مالی و اجتماعی آن را نیز بهشکل کمی در میآورند میتواند راهکاری برای ترغیب کشاورزان به استفاده از سیستمهایآبیاری پیشرفته و شیوههای صحیح مدیریتی در سطح مزرعه باشد.
نوع باغها و مساحت تحت پوشش آنها در مناطق قوچآباد و چاه نارنج قبل و بعد ازاجرای طرح توسعه (به تصویر صفحه مراجعه شود)مأخذ:شرکت مهندسان مشاور نتپا(1385)،گزارشهای مربوط به مطالعات ساماندهی نظام بهرهبرداری و مرحله اولشبکه آبیاری و زهکشی و تجهیز و نوسازی اراضی کشاورزی تعاونی تولید روستایی با توجه به جدول 2،راندمان فیزیکی در هردو منطقه قوچآباد و چاه نارنج پس ازاجرای طرح توسعه و اجرای سیستم آبیاری تحت فشار تغییر کرده است.
راندمان فیزیکی و روش آبیاری در مناطق قوچآباد و چاه نارنج قبل و بعد ازاجرای طرح توسعه (به تصویر صفحه مراجعه شود)مأخذ:شرکت مهندسان مشاور نتپا(1385)،گزارشهای مربوط به مطالعات ساماندهی نظام بهرهبرداری و مرحله اول شبکهآبیاری و زهکشی و تجهیز و نوسازی اراضی کشاورزی تعاونی تولید روستایی قیمت به دستآمده برای آب مختص هرمحصول با استفاده از مدل پیشنهادی،درجدول 3 ارائه شده است."