چکیده:
یکی از پایدارترین رهیافتهای دستیابی به رشد در بخش کشاورزی، ارتقای بهره وری کل عوامل تولید این بخش است و لذا این رهیافت همواره مورد توجه سیاستگذاران بوده است. بر اثر نهادینه شدن قانون هدفمندسازی یارانه ها، یارانه های پرداختی به محصولات کشاورزی دچار تغییراتی خواهد شد. این تغییرات ممکن است، ضمن متاثر ساختن تقاضای محصولات کشاورزی، بهره وری کل عوامل تولید این بخش را نیز تحت تاثیر قرار دهد. به همین منظور در این مطالعه تاثیر یارانه های پرداختی به محصولات کشاورزی در شوکهای بهره وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی طی سالهای 1369-87 با استفاده از آزمون جوهانسون و مدل تصحیح خطای برداری بررسی شد. به منظور استخراج شوکهای مثبت و منفی بهره وری از فیلتر هودریک- پرسکات استفاده گردید. نتایج نشان می دهد که کاهش یارانه ها سبب کاهش شوکهای مثبت بهره وری می شود و این تاثیر به صورت نامتقارن و درجهت عکس است. همچنین تاثیر تغییر یارانه ها در شوکهای منفی از اثر آن بر شوکهای مثبت بیشتر است، بنابراین ابزار یارانه پرداختی می تواند منجر به استفاده بهینه از عوامل و نهاده های تولید و افزایش هرچه بیشتر کارایی و بهره وری شود.
خلاصه ماشینی:
"سایر مطالعات یارانههای پرداختی را با متغیرهایی نظیر تولید،تورم و سایر متغیرهای کلان اقتصادیبررسی کردند،اما این مطالعه به بررسی تأثیر یارانه در بهرهوری کل عوامل تولید بخش کشاورزی میپردازد.
نتایج حاصل از بررسی ایستایی متغیرها (به تصویر صفحه مراجعه شود)مأخذ:یافتههای تحقیق بررسی آزمون همگرایی جوهانسون1(جدول 3)میان متغیرهای یارانه پرداختی به بخشکشاورزی (S) و شوکهای بهرهوری (TPshock) نشان میدهد که بر اساس معیار حداکثر مقادیرویژه،یک معادله همگرایی در سطح معنیداری 1% تأیید میشود.
نتایج الگوی تصحیح خطای تأثیر یارانهها در شوکهای بهرهوری کل عوامل تولید (به تصویر صفحه مراجعه شود)مأخذ:یافتههای تحقیق (*و**).
نتایج الگوی تصحیح خطای تأثیر یارانهها در شوکهای مثبت بهرهوری کل عواملتولید (به تصویر صفحه مراجعه شود)مأخذ:یافتههای تحقیق (**):معنیدار در سطح 5 درصد بنابر نتایج جدول بالا،یارانههای پرداختی به بخش (S) تأثیر مثبت و معنیدار درشوکهای مثبت بهرهوری کل عوامل (posTPshock) دارد،به عبارت دیگر در کوتاهمدتافزایش یارانههای پرداختی باث افزایش بهرهوری کل عوامل تولید در بخش کشاورزی(6-^10*8/16)میشود.
به ترتیب در سطح 10 و 5 درصد مطابق یافتههای به دست آمده از بررسی تأثیر یارانهها در شوکهای منفی بهرهوری کلعوامل تولید در بخش کشاورزی،بین دو متغیر مذکور رابطه منفی وجود دارد به گونهای کهپرداخت یارانهها،شوکهای منفی بهرهوری را کاهش میدهد و باعث افزایش بهرهوری تولیدمیگردد.
نتایج آزمون VECM نیز وجود رابطه مثبت و معنیدار میان یارانه پرداختی و شوکهای مثبت بهرهوری کلعوامل تولید بخش کشاورزی را تأیید میکند؛بنابراین،یارانه بپرداختی به بخش سبب استفادهبهینه از عوامل و نهادههای تولید میگردد و میتواند به افزایش هرچه بیشتر کارایی و بهرهوریمنجر شود."