چکیده:
جنبشهای معنوی نوظهور، پدیدۀ پیچیدهای است که نامگذاری آن هم با مشکل و ابهام روبهروست. به این ترتیب ارائه تعریفی مناسب از آن، دستنیافتنیتر به نظر میرسد؛ اما ارائه شاخصها و بیان ویژگیهای عمومی و غالبی معنویتهای نوظهور، ضرورتی است که مطالعات این حوزه را به سامان میآورد. اهم شاخصهای معنویتهای نوظهور به مبانی اومانیستی و سکولاریستی و سرمایهداری معنویتهای نوظهور مربوط میشود و با تعریف شاخصها، تبیین و بررسی علل این پدیده امکانپذیر میشود. علل جنبشهای معنوی نوین را در سه جنبه علل پدید آمدن، گرایش و گسترش بررسی میشود.
NRMs are complicated phenomena that even the naming of which is difficult. Thus، providing a precise definition of these phenomena seems unattainable. However، providing distinguishing features and stating general، dominant characteristics of NRMs is a necessity، which organizes studies in this area. Major distinguishing features of NRMs are concerned with the humanist، secularist and capitalistic fundamental principles of NRMs، and by defining the distinguishing features، explanation and study of causes of these phenomena would be possible. The causes of NRMs are studied in the three aspects of causes of emergence، tendency and development.
خلاصه ماشینی:
"تاریخچه مطالعات جنبشهای معنوی نوین بدون شک جمنها از زمانی که به وجود آمدند مورد توجه و مطالعه قرار نگرفتند؛بکله با گذر زمان و آشکار شدن مطالعۀ علمی روی ادیان نوظهور به دست جیمز مونی(1896)و دربارۀ دین رقص ارواح1انجام شد؛اما مدتی طول کشید که اهمیت و ضرورت این مطالعات درک شود و محققان بهطور جدیتر به آن بپردازند.
در دهۀ آخر قرن بیستم،چندین دانشنامه دربارۀ ادیان جدید و جنبشهای معنوی نوظهور نوشته شد که معروفترینشان با نام stnemevoM suoigileR weN fo aideolcycnE با سرویراستاری پیتر کلارک بارها در انتشارات راتلج چاپ شده و مورد توجه و استفادۀ پژوهشگران قرار گرفته است.
»1 باوجود رنجآور بودن زندگی مدرن و نیاز اصیل انسان به تعالی و معنویت، جمنها میکوشند تا با کمترین تغییرات در وضع موجود به نیازهای معنوی پاسخ بدهند و در این پاسخگویی تأثیرات تحولساز معنویت را بر سایر ابعاد زندگی و نظم نوین اجتماعی کاهش دهند؛ازاینرو گاهی برای تخلیه رنجها و ناکامیهای افراد، جنبشهایی شکل میگیرد که صورت ضد فرهنگ عمل میکنند و اعمال و رفتار خاصی را به صورت نمادین و بسیار افراطی انجام میدهند،الگوهای ضد فرهنگی نظیر جنبشهای شیطانگرا2به علت افراط و هیجانزدگی و تهی بودن از پشتوانههای عقلانی،قدرت تأثیرگذاری بر جامعه و ایجاد دگرگونی در وضع موجود را ندارد.
بنابراین یکی از شاخصهای جمنها این است که به صورت سبکی در دینداری اصیل عرضه میشوند و اگرچه بهواقع رقیباند و درنهایت،نفوذشان به قیمت تضعیف و طرد ادیان اصیل تمام میشود؛اما به عنوان شیوهای برای رسیدن به اسرار و کشف رازهای معنوی،اندیشه و هیجانات مردم را جذب میکنند و تحت تأثیر قرار میدهند."