چکیده:
کار به¬ عنوان شغل افراد و وسیله درآمد آنان به شمار می¬رود و آن در رابطه میان دولت و مستخدمین و همچنین میان کارگران و کارفرمایان بخش خصوصی معنا پیدا می¬کند. اما عده¬ای با دارا بودن ابزار تولید و سرمایه از تفوق مادی برخوردار بوده و می¬توانند شرایط خود را به دیگران تحمیل کنند و از تعهدات خویش به آسانی شانه خالی کنند. در مقابل گروهی عظیم که بقای خود و سایر افراد وابسته به آنان، متکی به نیروی کارشان می¬باشد، در وضع نامساعد قرار گرفته و نمی¬توانند در سطح برابر با گروه اول قرار گیرند، لذا در معرض تضییع حقوق و استثمار قرار می¬گیرند. همچنین با صنعتی شدن جوامع، انسان امروزی در معرض فشارهای ناشی از کار، ترس از حوادث، عدم امنیت شغلی و... قرار گرفته است. لذا باید تدابیری پیش¬بینی شود که امنیت شغلی و فکری افراد ذینفع تأمین گردد تا نسبت به از دست دادن موقعیت شغلی خود هراسی نداشته باشند. انجام این مهم بر عهده قوانین هر کشور است،که در کشور ما نیز، قانون اساسی، قانون کار و قانون تأمین اجتماعی و آیین¬نامه¬های مربوط، برای جلوگیری از به خطر افتادن اشتغال کارگران و حمایت از آنها و ایجاد اطمینان در برابر خطر از دست دادن شغل، مقرراتی را وضع نموده¬اند.
خلاصه ماشینی:
انجام این مهم بر عهده قوانین هر کشور است ،که در کشور ما نیز، قانون اساسی ، قانون کار و قانون تأمین اجتماعی و آیین نامه های مربوط ، برای جلوگیری از به خطر افتادن اشتغال کارگران و حمایت از آنها و ایجاد اطمینان در برابر خطر از دست دادن شغل ، مقرراتی را وضع نموده اند.
باید در نظر داشت که در اسناد بین المللی هر چند تضمین امنیت شغلی کارگران ، یکی از حقوق آنان است اما حق مطلقی به شمار نیامده و ملاحظات اقتصادی و حفظ منافع کارفرما و کارگاه مانع آن است که اخراج به طور کلی ممنوع گردد (عراقی ، ١٣٦٧: ٥٢١).
در چنین زمینه ای اگر قوانین حمایتی وجود داشته باشد تا از کارگران در هنگام از دست دادن کار به دلایل مختلف از جمله پیری ، بیکاری ، از کار افتادگی ، حوادث ناشی از کار و بازنشستگی حمایت کند، چنین کارگرانی احساس امنیت خاطر کرده و به امنیت شغلی خود و حمایت های مادی و معنوی در زمان اشتغال و از دست دادن شغل ، مطمئن می شوند.
اصل های نوزدهم و بیستم قانون اساسی نیز، در جهت تساوی مردم ایران و همه افراد ملت اعم از زن و مرد، دستورات صریحی را بیان کرده است که می توان از آن در جهت عدم تبعیض برای موارد مختلف از جمله استخدام و اشتغال استفاده نمود.
«در اصل بیست و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ، سه امر مهم یعنی آزادی کار، حق کار و عدم تبعیض بیان شده است » (عراقی ، ١٣٨٥ب : ٨٧).
عراقی ، عزت الله (١٣٨٥الف ) تحول حقوق بین المللی کار، چاپ اول ، تهران : مؤسسه کار و تأمین اجتماعی .