چکیده:
این مقاله، با توجه به اهمیت موضوع جرم و اثرات زیانبار اجتماعی ـ اقتصادی آن، به بررسی عوامل اقتصادی موثر بر جرم در ایران می پردازد. بدین منظور، با استفاده از الگوی تصحیح خطای برداری (VECM)، رابطه علیت گرنجری میان سه شاخص مهم اقتصاد کلان و نرخ جرم در طول سال های 1385-1345 و برای دوره های کوتاه مدت و بلندمدت مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج حاصله نشان می دهند که در کوتاه مدت و بلندمدت، رابطه علیت گرنجری یک طرفه از نرخ بیکاری، فقر و تورم به نرخ جرم وجود دارد. لذا با توجه به اینکه در طول چند سال اخیر، میزان تورم اقتصادی به شدت افزایش یافته، نرخ بیکاری به نحو نگران کننده ای بالا رفته و گرانی کالا ها و خدمات به یکی از بزرگترین مشکلات افراد و خانواده ها تبدیل شده است، جا دارد که فعالیت های مجرمانه فقط از حیث مفهوم مجرد قانونی ملا حظه نشوند، بلکه در برخورد با اینگونه جرائم، بایستی علل و عوامل ارتکاب آنها نیز که در واقع رشد نقدینگی، افزایش تورم، گرانی کالا ها و خدمات و بیکاری فزاینده است، مورد ملا حظه قرار گیرند.
خلاصه ماشینی:
بدین منظور، با استفاده از الگوی تصحیح خطای برداری ٤ (VECM)، رابطه علیت گرنجری میان سه شاخص مهم اقتصاد کلان و نرخ جرم در طول سال های ١٣٨٥-١٣٤٥ و برای دوره های کوتاه مدت و بلندمدت مورد بررسی قرار می گیرد.
لذا با توجه به اینکه در طول چند سال اخیر، میزان تورم اقتصادی به شدت افزایش یافته ، نرخ بیکاری به نحو نگران کننده ای بالارفته و گرانی کالاها و خدمات به یکی از بزرگترین مشکلات افراد و خانواده ها تبدیل شده است ، جا دارد که فعالیت های مجرمانه فقط از حیث مفهوم مجرد قانونی ملاحظه نشوند، بلکه در برخورد با اینگونه جرائم ، بایستی علل و عوامل ارتکاب آنها نیز که در واقع رشد نقدینگی ، افزایش تورم ، - عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا، دانشکده اقتصاد، saeed_isazadeh@yahoo.
__________________________________________________________ ١- Fleisher ٢-Becker ٣-Ehrlich ٤-Fajnzylber ٥-Lee کومر نیکل ١ (٢٠٠٣)، مطالعه ای را به منظور بررسی تأثیر عوامل اقتصاد کلان بر جرم صورت داد و با استفاده از برآورد رگرسیونی به روش OLS به این نتیجه رسید که بیکاری ، تورم و فقر باعث افزایش جرم می شوند.
__________________________________________________________ ١- Engle and Granger ٢- Weakly Exogenious ٦- ارائه مدل و تجزیه و تحلیل نتایج تجربی در این مطالعه ، ارتباط جرم با متغیرهای بیکاری ، تورم و فقر با استفاده از آزمون های همجمعی ARDL و علیت گرنجری در قالب الگوهای تصحیح خطای برداری مورد بررسی قرار می گیرد.
با توجه به آماره های محاسباتی که در جدول (٢) نشان داده شده است ، وجود یک رابطه بلندمدت میان متغیرهای جرم ، بیکاری ، فقر و تورم در سطح ٩٥ درصد اثبات می شود.