چکیده:
آینده نگاری فناوری، یک فرآیند سیستماتیک برای ترسیم آینده ای میان- برد تا دور- برد در حوزه های علم فناوری، اقتصاد و جامعه است که هدف از آن، کشف زمینه های پژوهشی استراتژیک و دستیابی به فناوری های نوپدیدی است که اثرات ژرفی بر اقتصاد، رقابت صنعتی، خلق ثروت و کیفیت زندگی خواهند داشت. به طور کلی، ترسیم شرایط آینده، هرچند به صورت سناریو، در زمان حال برای سازمان و نیز فرصت ها و تهدیداتی که سازمان با آن ها مواجه خواهد شد، در حوزه های آینده پژوهی قرار می گیرد. از همه مهم تر، سازمان باید دقت کند که در شرایط آینده، چه فرصت هایی را می تواند برای خودش ایجاد کند، زیرا تمامی فرصت ها موجود نیستند و بعضی از آن ها را باید خلق کرد و از تولد برخی تهدیدات پیشگیری نمود. این مقاله ابتدا، با روش مطالعات کتابخانه ای و بررسی اسناد و مدارک و رویکرد فراترکیبی، به بررسی ادبیات و پیشینه آینده نگاری می پردازد. سپس با استفاده از چارچوب های مختلف، آینده نگاری های ارائه شده توسط پژوهشگران و صاحبنظران را بررسی و تحلیل می نماید و در نهایت، با بهره گیری از روش تحقیق کیفی، فناوری های کلیدی در صنعت فناوری های اطلاعات و ارتباطات در ایران را ارائه می کند. برای این کار، با کمک ابزار گروه کانونی، جلساتی با 9 نفر از کارشناسان خبره دانشگاه تهران و محققین موسسه تحقیقات ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران تشکیل شد. در نهایت، مدل های کسب و کاری نظیر خدمات موبایل، تولید کامپیوترهای هوشمند و دستیاران الکترونیکی و ... شناسایی گردید.
futures studies is a systematic process for drawing the medium and long term future of science، technology، economy and society so that its purpose is a exploring of strategic research domains and discovering new technologies with profound effects on economy، industrial competitiveness، wealth creation and quality of life. In general، futures studies is included drawing of future in current time even in scenario formats، and opportunities and threats in the future. Since all opportunities aren’t available and some of them must be created and some of threats must be prevented، the organizations are forced to pay attention to opportunities in the future. In this paper، by reviewing related works and documents، foresight literature is done with a meta analysis approach. In the next step، several foresight frameworks that have been introduced by researchers and experts، is reviewed and analyzed. Finally، key technologies in Iranian ICT industry are presented by using of qualitative research methods. For this purpose by enjoying focus group tools، several meetings were held with 9 persons of University of Tehran and ITRC experts. In the end، some business models including mobile service، intelligent computers، electronic assistant and etc. are detected. These models are the result of Iranian key technologies recognition and their capabilities.
خلاصه ماشینی:
آینده نگاری فناوریهای کلیدی در صنعت ICT ایران با تأکید بر شناسایی مدل های کسب وکار علی زارع میرکآباد*، عیسی نیازی **، سجاد صالحی ***١ چکیده آینده نگاری فناوری، یک فرآیند سیستماتیک برای ترسیم آینده ای میان -برد تا دور-برد در حوزه های علم ، فناوری، اقتصاد و جامعه است که هدف از آن ، کشف زمینه های پژوهشی استراتژیک و دستیابی به فناوریهای نوپدیدی است که اثرات ژرفی بر اقتصاد، رقابت صنعتی، خلق ثروت و کیفیت زندگی خواهند داشت .
سپس با استفاده از چارچوب های مختلف ، آینده نگاریهای ارائه شده توسط پژوهشگران و صاحبنظران را بررسی و تحلیل مینماید و در نهایت ، با بهره گیری از روش تحقیق کیفی، فناوریهای کلیدی در صنعت فناوریهای اطلاعات و ارتباطات در ایران را ارائه میکند.
آینده نگاری را میتوان این گونه تعریف کرد "فرآیندی نظام مند برای نگاه میان مدت تا بلندمدت به آینده در حوزه های علم ، تکنولوژی و مسایل اجتماعی که منتج به سیاستگذاری در زمان حال میشود".
بن مارتین آینده نگاری را این گونه تعریف کرده است : "تلاشی نظام مند برای نگاه به آینده بلندمدت در حوزه های علم ، تکنولوژی، اقتصاد و سیاست با 1.
فورن ٢ آینده نگاری را "فرآیندی نظام مند و مشارکتی برای گردآوری اطلاعات درباره آینده و ایجاد چشم انداز میان مدت تا بلندمدت برای اثرگذاری بر تصمیمات در زمان حال و انجام فعالیت های مشترک" تعریف کرده است [١٣، ١٤، ١٥].