چکیده:
مقدمه: اندازه گیری نابرابری درآمدی در اشکال مختلف آن در یک دوره زمانی، ارزیابی مناسبی از وضعیت توزیع درآمد ارائه می کند. هدف اصلی در این پژوهش، اندازه گیری نابرابری درآمدی و تجزیه آن در کشور، طی سال های 1363 تا 1389 است. روش: شاخص های نابرابری شامل ضریب جینی، آتکینسون و تایل و با استفاده روش مقیاس معادل محاسبه شده است. سپس نابرابری در مناطق نه گانه کشور و تجزیه آن به نابرابری درون گروهی و بین گروهی به دست آمده است. یافته ها: شاخص های نابرابری در سال 1388 افزایش پیدا کرده است .در سال 1389 در مقایسه با سال 1388 کاهش یافته است. مناطق شمال شرق و جنوب شرق نابرابری بالاتری را تجربه می کنند. تجزیه ضریب نابرابری نشان می دهد که نابرابری درون گروهی بالاترین سهم را در این شاخص به خود اختصاص داده است. نتایج: طبق یافته های پژوهش، نابرابری طی دوره مورد بررسی روند نامنظمی داشته و تغییرات کاهشی یا افزایشی در طی چند سال دنبال می شود. با توجه به تجزیه نابرابری سیاستهای بازتوزیعی می توانند به صورت ملی اتخاذ شوند تا نابرابری را در کل کشور کاهش دهد.
خلاصه ماشینی:
"اصولا ضریب جینی به عنوان یک شاخص نسبی به صورت اندازۀ نسبت میزاننابرابری درآمد در جامعۀ مفروض به حد اکثر اندازهی ممکن نابرابری در یک الگوی توزیعدرآمد کاملا ناعادلانه تعریف شده است،برپایۀ این تعریف: اندازه ضریب جینی معادل دو برابر مساحت محدودهی بین منحنی لورنز توزیع درآمدجامعه مفروض و خط برابری کل توزیع درآمد میباشد.
در این دو حالت،ضریب جینی )G( به صورت روابط زیر تعریف میشود: (به تصویر صفحه مراجعه شود)که در آن iX مبلغ درآمد فرد i ام است،طوریکه؟؟؟سهم نسبی تجمعی دارندگان درآمد، )P(L سهم نسبی تجمعی درآمد،؟؟؟متوسط درآمدجامعه و n تعداد افراد جامعه است.
بنابراین،وی معادلدرآمدی توزیع کاملا برابر EDEX را به صورت رابطۀ زیر تعریف میکند که در آن U {o(1)- xednI nosniktA o} {o(2)- emocni fo level tnelaviuqe detubirtsid ytilauqe o} نشاندهندۀ تابع مطلوبیت درآمد در جامعۀ مفروض است: (به تصویر صفحه مراجعه شود)در شاخص آتکینسون تابع مطلوبیت U تابعی مقعر است،بنابراین تابع مطلوبیت نهاییناشی از آن نزولی است و درنتیجه EDEX به شکل تابع مطلوبیت U بستگی دارد وهمواره کوچکتر از؟؟؟است؛مگر آنکه الگوی توزیع درآنمد در جامعۀ مفروض کاملاعادلانه باشد،که در این صورت،این دو مساوی یکدیگر خواهند بود.
در این بخش به ترتیب تجزیۀ نابرابری به تفکیک استانها و مناطق کشور برای مخارجواقعی سرانه با استفاده از شاخص تایل طی سالهای 1363 تا 1389 آورده شده است.
pp,2,yroehT cimonocE fo ,niatirB ni ytilauqeni emocni dna ytrevoP,)4791(,.
B. A,nosniktA- ssalC ehT dna ytilauqenI,ytrevoP,).
sserP ytisrevinU drofxO:daetspmeH dna ytilauqenI emocnI no secnavdA,).
spuorgbus fo weiveR ehT,saera llams rof ytilauqeni dna ytrevop etamitse ."