چکیده:
یدالله رویایی سال ها قبل، به دلیل تاکید بر جنبه های شکلی شعر، در زمره شاعران پیشرو و از موسسان جریان شعر حجم به شمار می رفت. در این مقاله، نوع روایت به کار رفته در شعر او مورد بررسی قرار می گیرد. ابزار این بررسی نشانه شناسی است که از ابزارهای مهم در نقد ساختاری به شمار می رود. در این مقاله، شعر «سکوت دسته گلی بود» از دفتر دریایی ها مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که روایت در شعر حجم، روایتی پنهان است و عوامل روایت ساز به طور کامل در آن به کار گرفته نمی شود. روایت سازی در شعر رویایی، از طریق تکرار فضاسازی هایی است که در سطرهای کوتاه انجام می شود. به این ترتیب، شعر رویایی از سمبولیسم و رمانتیسم رایج آن روزگار فاصله گرفته، به نوعی فرمالیسم گرایش پیدا کرده است.
Royaee invented and introduced a style in Persian poetry which he named Spacement Poetry. His poetry renewed debate about the relative value of form and context in modern Persian Poetry. The present article is a semiotic study of narration in his poem named “Sokoot Daste Gol-I Bood” (Silence seemed a bouquet of flower in my larynx)، from his Sea Poems. The findings of the research show that he has employed an implied narration; narration occurs using repetitive spacements in short lines، without using any explicit narrative elements. This differentiated his poetry from the prevailed poetry of the time- symbolism، and romanticism.
خلاصه ماشینی:
همچنـان کـه شـعر پـیش مـی رود، نشـانه هـای پراکنده و ناهمگون افزایش می یابنـد و در ادامـه ، انتظـار مخاطـب بـرای رسـیدن بـه حـداقلی از یکپارچگی که لازمه تشکیل و ساخت یک روایت است برآورده نمی شود و از سطور سوم و چهـارم به بعد است که باید قید روایت را در شعر زد و با پراکندگی ایجاد شـده در حـس و ادراک، ذهـن مخاطب بیشتر به بازی با نشانه ها معطوف می شود و او باید سعی کند تا از این بازیهای کلامـی لذت ببرد و در جستجوی برآیندی مفهومی از شعر نیز نباشد.
روش شناسی در این مقاله برای نقد روایی آثار رؤیایی ، روشهای زبانشناسی را به کـار مـی گیـریم بـه ایـن دلیل که «ادبیات عمدتا یک اثر زبانی است و ساخت گرایی به نوبه خود بـیش از همـه (در اسـاس) یک روش زبانشناختی است » (ژنت ، ١٣٨٨: ١٥٢).
ایـن مجموعـه ، بسـته بـه این که تا چه میزان از فرهنگ عامه مردم برای ایفاد معنا در نشانه بهـره مـی بـرد و یـا از مفـاهیم مورد توجه قشری محدودتر و با استفاده از اطلاعات تخصصی تر، به دوگونه بـا پخـش گسـترده و محدود تقسیم می شود: «منشأ تمایز میان پخش گسترده و پخش محدود از جان فیسک است که اولی را مشترک میان اعضـای یـک گـروه بـزرگ از مخاطبـان و دومـی را مـورد اسـتفاده تعـداد محدودتری از مخاطبان می دانست .
تصویر ارائه شده در این دو سطر، اگر چه بدیع است ؛ به خـودی خود دارای مفهومی کلی که منتقل کننده یک حس کامل باشد نیست ؛ بلکه قـابی مـی سـازد کـه مخاطب در چارچوب آن کنش ها را پی می گیرد و در بی کرانگی دریا گم نمی شود.