چکیده:
امروزه مشارکت به عنوان رهیافتی کارآمد، نقش مهمی در دست یابی به معیشت پایدار و برقراری نظام پایدار اقتصادی در نواحی روستایی ایفا می کند. در واقع رهیافت مشارکت با فراهم آوردن بستر همکاری و ایجاد جریان اطلاعاتی در بخش های مختلف تولید، خدمات و بازرگانی، زمینه ی مناسبی را جهت استمرار و پایداری نظام اقتصاد روستایی به وجود می آورد. از آن جایی که اقتصاد روستاها به جهت فقر منابع ارتباطی و اطلاعاتی با مشکلات عدیده ای از قبیل پایین بودن راندمان تولید، نوسان شدید تولید محصولات، آشفتگی بازار فروش محصولات، ضعف سرمایه گذاری، آفت زدگی شدید محصولات و بسیاری مشکلات دیگر مواجه است، توجه به این رهیافت جهت خروج از وضعیت ناپایدار کنونی امری اجتناب ناپذیر می باشد. از این رو مقاله حاضر در صدد است با رویکردی همه جانبه و در قالب روش توصیفی- تحلیلی و هم بستگی، نقش مشارکت مردم در پویایی اقتصاد روستا و حذف و تعدیل چالش ها را در سطح 14 سکونت گاه روستایی دهستان ایجرود بالا در شهرستان ایجرود مورد کنکاش قرار دهد. جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه در حجم نمونه 147 نفر و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های مناسب در نرم افزار SPSS و رتبه بندی پایداری اقتصادی نواحی روستایی از طریق تکنیک تصمیم گیری چند معیاره تاپسیس انجام شده است. بر اساس آزمونt استیودنت، میزان مشارکت مردم و پایداری اقتصاد روستا به طور معناداری کمتر از حد مورد انتظار است. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد، معیارهایی همچون مشارکت مردم و دولت در خصوص سرمایه گذاری در منابع آب و خاک، اخذ وام برای سرمایه گذاری به صورت مشترک، همکاری و اطلاع رسانی در خصوص زمان کنترل آفات محصولات کشاورزی و مشارکت در اطلاع رسانی در خصوص انواع جدید گونه های پر محصول، بیشترین تاثیر را بر سطح پایداری اقتصادی در نواحی روستایی داشته است.
خلاصه ماشینی:
نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد، معیارهایی همچون مشارکت مردم و دولت در خصـوص اریخ دریافت : ١٣٩٠/٨/٢١ تاریخ تصویب :١٣٩١/١/٢١ سرمایه گذاری در منابع آب و خاک ، اخذ وام برای سرمایه گذاری بـه صـورت مشـترک ، همکـاری و اطلاع رسانی در خصوص زمان کنترل آفات محصولات کشاورزی و مشـارکت در اطـلاع رسـانی در خصوص انواع جدید گونه های پر محصول ، بیشترین تأثیر را بر سطح پایـداری اقتصـادی در نـواحی روستایی داشته است .
با توجه به ضعف زیر ساخت های اصول اقتصاد پایدار از جمله نـابرابری ارزش اقتصاد کشاورزی در برابر اقتصاد صنعتی و خدماتی (٣٥٥ :٢٠٠٢ ,Yao)، فقـدان سـرمایه ی لازم جهت سرمایه گذاری و تقویت بنیان های اقتصاد پایدار (٥٨٤ :٢٠٠٧ ,Wallace)، ضـعف بیمـه گـذاری محصولات ، ضعف قدرت چانه زنی روستاییان در برابر دلالان و بازاریان شـهری ، نوسـان شـدید تولیـد، نابرابری درآمد(٣٥٥ :٢٠٠٢ ,Yao)، پراکندگی شدید قطعات اراضی ، عدم استفاده ی بهینه از منابع آب و خاک ، میزان زیاد آفت زدگی و بسیاری عوامل دیگر از یک طرف و نـاتوانی مـردم در کنتـرل و تعـدیل چالش های فوق از طرف دیگر، راهبرد مشارکت مردم با همدیگر و دولت را جهت توانمندسازی مـردم در کنترل و تقویت اصول و بنیان های اقتصاد پایدار به ضرورتی انکارناپذیر در نـواحی روسـتایی تبـدیل کرده است .
نتایج حاصل نشان می دهد، معیار مشارکت مالی مردم و دولت در منابع آب و خاک بـا ضریب تعیین (R٢ ) ٠/٧٩٦، به تنهایی بیشترین اهمیت را نسبت به سایر معیارهای سـازنده مشـارکت در تولید بر میزان پایداری اقتصاد داشته است و ٧٩ درصد از پایداری اقتصاد روستا را بیان می کند.