خلاصة:
الگوی تدوین راهبرد امنیت ملی ، همچون نقشه راه، چراغ راهنما وچارچوبی است برای مسئولین عالی امنیت ملی ، در جهت تدوین راهبرد امنیت ملی . در واقع داشتن یک سند راهبردی که بتواند بینش و کنش یک ملت را در حوزه امنیت ملی از کثرت به وحدت در آورد مسبوق است به داشتن « الگوی تدوین راهبرد» برای دستیابی به یک الگوی عمومی با رویکرد بومی . در حالی که سند راهبردی مدون وجود ندارد، استفاده از تجارب کشورهایی که در تدوین راهبرد، دارای سابقه طولانی هستند می تواند قسمتی از فرآیند مورد نیاز در این مورد را تکمیل کند. از این رو در این پژوهش اسناد امنیت ملی پنج بازیگر بین المللی مورد بررسی و تحلیل محتوایی مقایسه ایی قرار گرفته ، از آن موضوعات و مولفه های گوناگونی استخراج، سپس به منظور بومی سازی این عناصر و مولفه ها (با مد نظر عوامل بومی موثر در ساخت سند) آن را در قالب پرسشنامه به خبرگان و مدیران حوزه امنیت ملی کشورعرضه شده است تا میزان تاثیر، نوع تاثیر و ضرورت گنجاندن هریک از آن در الگوی بومی مشخص گردد. در فرایند پژوهش ،گنجاندن بیست مولفه و عنصردر الگوی تدوین راهبرد امنیت ملی بومی ضروری دانسته شد، و الویت های هر یک نیز تعیین گردید.
ملخص الجهاز:
)، صرف نظراز پارادایم ها و مکاتب مختلف مطرح شده (تجویزی ، توصیفی ، تلفیقی ) با کمی اختلاف ، در همه آنها عناصر و مولفه های زیر دیده می شود: اول : شناخت اهداف ، مأموریت ها، و راهبرد فعلی سازمان یا نظام حکومتی دوم : مطالعه محیط داخلی و خارجی یک نظام یا سازمان و تشخیص و تعیین فرصت ها و تهدیدات محیط بیرونی و نقاط قوت و ضعف درونی سازمان یا نظام حکومتی سوم : تعیین اهداف بلند مدت و کوتاه مدت سازمان یا نظام (آینده نگری و تدوین چشم انداز) چهارم : انتخاب راهبرد مناسب برای سازمان یا نظام حکومتی (تدوین راهبرد) از طریق تعیین گزینه های راهبردی ؛ (ارزیابی ، مقایسه ، اولویت بندی و ترکیب بندی گزینه ها) پنجم : تأمین منابع و فراهم آوردن امکانات لازم برای اجرای راهبرد واجرای آن ششم : ارزیابی عملکرد از طریق سامانه اطلاعاتی و اعمال بازخورد (ارزیابی راهبرد) لذا به نظر می رسد برای تدوین الگوی راهبرد امنیت ملی بومی با استفاده از الگوهای مدیریت راهبردی می توان از مدل برایسون به ترتیب زیر استفاده نمود: اول : اتفاق نظر بین ( مسئولین ، نخبگان و جریانات سیاسی ) برای تلاش در جهت برنامه ریزی راهبردی دوم : بررسی ، تشخیص و تعیین مأموریت ها و تعهدات بر اساس اسناد بالادستی ( قانون اساسی ، سند چشم انداز، سیاست های کلی ابلاغی ) سوم : تدوین ، تنظیم و تعیین رسالت ها و هدف ها در قالب لوایح و قوانین چهارم : ارزیابی محیط درونی ( ظرفیت ها، نقطه قوت ها و ضعف ها) پنجم : ارزیابی محیط بیرونی ( فرصت ها و تهدیدها) ششم : تدوین و تنظیم راهبرد.