خلاصة:
یکی از دشواریهای جوامع دینی، ظهور مدعیان دروغینی است که با سوء استفاده از احساسات پاک حقجویان در پی ایجاد موقعیتی برای خود هستند. شیعیان در عصر حضور با این پدیده روبهرو بودند و امامان معصوم با روشهای مختلفی با آن برخورد میکردند. برخی از مدعیان دروغین عصر حضور، ادعای بابیت، امامت، نبوت، مکالمه با خداوند و الوهیت میکردند. غلو، اعتقاد به حلول و تناسخ به عنوان اصلیترین انحرافات اعتقادی مدعیان دروغین شناخته میشود. مهمترین مصادیق انحرافات عملی مدعیان دروغین عبارت بودند از: اباحیگری، تحریف و جعل روایت، تأویل نادرست روایت، اهانت به معصومان و اصحاب ایشان. این مقاله پس از بررسی فشرده این انحرافات، شیوههای برخورد ائمه: با آنها را در دو گروه اقدامات سلبی و اقدامات ایجابی بررسی میکند. اقدامات سلبی ائمه: شامل پنج محور اصلی دعوت به بازگشت به مسیر حق، اعلام برائت و لعن، توجه دادن به ریشههای شیطانی انحراف، منزوی ساختن، مرتد معرفی کردن مدعیان بوده است. همچنین، اقدامات ایجابی ایشان در محورهای ارائة معنویت اصیل، تبیین جایگاه امام و امامت، توصیه به تزکیه نفس و معرفی الگوهای رفتاری مثبت دیده میشود. این مقاله با چند پیشنهاد برای کاربردی ساختن یافتههای خود در مسیر تحقق سبک زندگی اسلامی به پایان میرسد.
ملخص الجهاز:
ادعای بابیت بیشتر مدعیان دروغین ، مدعی مقام بابیت امامان معصوم بوده اند کـه بـه عنـوان نمونه ، می توان به محمد بن فرات ،٥ قاسم یقطینی،٦ علـی بـن حسـکه ،٧ ابـن بابـای قمـی ، 8 حلاج ٩ و محمدبن نصیر١٠ اشاره کرد.
مدعیان دروغین در زمان حاضر از همین شیوه استفاده میکنند تـا در مقابـل نصـوص قطعی کتاب و سنت ، مستمسکی برای خویش فراهم سازند، به طـوریکـه بـا زیـر سـؤال رفتن ادعای مهدویت سید علی محمد باب با مرگ وی، مریدانش ادعا کردند کـه مـراد از دولت کریمه ای که تمامی انبیای الهی ، بشارت ایجاد آن را به وسیله مهدی موعود داده اند، 75 دوران هفت ساله اخیر زندگی باب بوده است .
٨٨ جمع اموال از طریق ادعاهـای / دروغین ، امری مرسوم بین آنها بوده است ٨٩ و برای این منظور از دست برد بـه امـوالی کـه 90 مربوط به امامان معصوم بود، ابایی نداشته اند.
همان گونه کـه در کتـاب هـای مفصـل فقهی بیان شده است ٩٨ و رعایت مراتب در امر بـه معـروف و نهـی از منکـر اهمیـت دارد، امامان معصـوم ابتـدا ایـن افـراد را بـه توبـه و بازگشـت از خطـای خـویش توصـیه می نمودند، ولی آن گاه که از گناه خویش دست نمی کشیدند، ایشان در مقابل از روش هـای شدیدتری استفاده می کردند.
نـوع بیـان لعـن ، متناسب با افراد تغییر میکرد و گاه شدت زیادی می گرفت که نشان دهنده اهتمـام امامـان معصوم در برخورد با این مدعیان است به عنوان نمونه ، در این باره روایت میشود: 105 لعنت خداوند و ملائکه و تمامی مردم بر ابوالخطاب باد!