خلاصة:
امروزه ، موضوع مکان یابی توسعه آتی شهر مورد توجه برنامـه ریـزان شـهری قـرار گرفتـه اسـ . در سال های اخیر، تغییر شدید کاربری اراضی شهری بر اثر رشد بیبرنامه شهرها بـا توجـه بـه موقعیـت مناسب و ارزش بالای زمین به علت حاصل خیزی برای فعالیت های کشاورزی باعث شده است تا تعیین اراضی مناسب در محدوده های شهری از دغدغه های پژوهشگران و متوّلیان امور شهری باشد. بنابراین ، هدف مقاله حاضر مشخص کردن اراضی مناسب توسعه شهری برای گسترش آتی است . روش شناسـی این مقاله بر تلفیقی از تحلیل سلسله مراتبی و تصمیم گیری چندمعیاره در GIS استوار است ؛ به طوری که در تلفیق نقشه های موضوعی از راهبرد ترکیب خطی وزنی ١- که از راهبردهای ارزیابی چنـدمعیارة مبتنیبر (AHP٢) به شمار می رود- استفاده شده است . یافته های تحقیق نشان میدهد از کل مساحت محدودة مورد مطالعه ، ٥٨.٠٥ درصد اراضی محدوده در گروه زمین های با تناسب زیـاد و بسـیار زیـاد برای توسعه شهری قرار دارند که اغلب در قسمت جنوب شرقی و جنوب شهرسـتان واقـع شـده انـد. همچنین ، ١٢.٣٣ درصد از اراضی تناسب متوسطی دارند و بقیه اراضی یعنی ٢٩.٦٢ درصد تناسب کم و بسیار کمی برای توسعه شهری دارند.
ملخص الجهاز:
"1. factor map / تعیین جهت بهینه تعریف هدف گسترش کالبدی شهر بابلسر تعریف و تعیین مدل مفهومی شناسایی عوامل مؤثر در تعیین تناسب زمین factor maps آماده سازی لایه ها براساس معیارها و ضوابط در محیط GIS به هنگام ساختن داده ها و تصحیح و ویرایش آن ها یکسان سازی داده ها ازنظر اندازة سلول یکسان سازی داده ها ازنظر مقیاس و سیستم اطلاعات جغرافیایی یکسان سازی اطلاعات ازنظر نوع داده (Byte, Integer, Real) و فایل (Binary, ASCII Export لایه ها به نرم افزار IDRISI ایجاد ماتریس مقایسۀ دوبه دو و به دست آوردن وزن نهایی هر لایه (AHP) انجام عملیات ریاضی در محیط IDRISI و اجرای ماژول MCE و WLC استخراج نقشۀ نهایی تحلیل و شناسایی مکان های مناسب ارزیابی شکل ١ روند انجام مراحل ارزیابی تناسب زمین جهت توسعۀ فیزیکی شهرستان بابلسر (منبع : نگارندگان ) ٨ - معرفی منطقۀ مورد بررسی شهرستان بابلسر با ٣٤٥.
لایۀ محدودیت فقط دارای دو عـدد صفر و یک است ؛ به گونه ای که مناطق نامناسب ، صفر و مناطق مناسب ، یک خوانده مـیشـوند که به شکل فرمول زیر در هم ضرب شد و لایۀ محدودیت کلی توسعۀ شهرستان به دست آمد: Urban Physical Expansion_Boolean=[River_boolean1_rec]* [Electrik_buffer2_rec_boolean]* [Village_buffer_rec_boolean]* [Urban_boolean2_rec]* [Road_rec_boolean]* [Dem-24 _rec _boolean ]* [Sahel_rec_boolean] برای اجرای فرمول WLC و تصمیم گیری و توان منطقه ، وزنـی بـرای لایـ هـای مختلـف تأثیرگذار در قالب روش AHP در محیط ادریسی درنظر گرفته شد که این وزن اهمیت نسـبی هر یک از فاکتورها را درمقابل فاکتورهای دیگر نشان میدهد (جدول ٢)."