خلاصة:
سندرم یعنی مجموعه علائم بدنی و ذهنی که تظاهری از یک بیماری بالینی یا ناهنجاری ارثی است و معادل فارسی آن نشانگان میباشد. کسانی که سندرم داون دارند در سلولهای بدن خود به جای ٤٦ کروموزوم، ٤٧ کروموزوم دارند و کروموزوم اضافی در بدن فردی که سندرم داون دارد موجب تغییرات بدنی و ذهنی میشود تا جایی که اصلیترین عامل نگرانکننده در سندرم داون، عقب ماندگی ذهنی است . سندرم داون از موضوعاتی است که در مباحث پزشکی بدان پرداخته شده است ، اما در نگارشهای حقوقی به ندرت میتوان راجع به مسائل حقوقی این افراد، پاسخی یافت . بنابراین لازم است که از بعد حقوقی مورد بررسی قرار گیرند. در این نوشتار سعی شده است ، ضمن معرفی عقب ماندگان ذهنی و در پی آن انواع ابتلا به سندرم داون، با توجه به خصوصیات و توانایی های آنان و با تکیه بر ادله قانونی و مستندات فقهی به قیاس آنان با افراد مجنون و نیز غیر رشید در حقوق مدنی ایران و در نهایت بررسی وضعیت حقوقی آنان پرداخته شود.
ملخص الجهاز:
"در این نوشتار سعی شده است ، ضمن معرفی عقب ماندگان ذهنی و در پی آن انواع ابتلا به سندرم داون، با توجه به خصوصیات و توانایی های آنان و با تکیه بر ادله قانونی و مستندات فقهی به قیاس آنان با افراد مجنون و نیز غیر رشید در حقوق مدنی ایران و در نهایت بررسی وضعیت حقوقی آنان پرداخته شود.
قانونگذار در ماده ١٢٠٨ قانون مدنی غیر رشید را این گونه تعریف مینماید «غیر رشید کسی است که تصرفات او در اموال و حقوق مالی خود عقلایی نباشد»، صاحب جواهر در خصوص سفیه چنین میفرماید «و اما سفیه نسبت به مال، پس او مقابل رشید است و عبارت است از کسی که اموالش را در اهدافی که از نظر عقلا صحیح نیست مصرف میکند، ولو این که آن عقلا دنیادوست باشند از آن جهت که رشد اصلاح مال است و حصول تحقق آن فقط به صرفنکردن مال در اغراض غیر صحیح میباشد و این که مرجع آن عرف است » (نجفی، ١٤٠٤ ق.
بدین معنی که «غیر رشید» کسی است که بعد از بلوغ نیز شایستگی اداره اموال خود را ندارد، خواه در امور غیر مالی نیز رشد کافی پیدا کرده باشد یا عقب مانده به شمار آید، لیکن سفیه به غیر رشیدی گفته میشود که تنها عقل معاش ندارد و در سایر زمینه ها زندگی متعارف میکند."