خلاصة:
مطالعه پیرامون عوامل مؤثر بر توزیع درآمد از مهمترین اهداف محققین علوم اجتماعی در کشورهای درحالتوسعه میباشد. در این میان نقش آموزش در توزیع درآمد ازجمله موضوعاتی است که توجه متفکرین حوزه علوم اجتماعی و توسعه را به خود جلب کرده است. در ایران نیز موضوع توزیع درآمد و عوامل مؤثر بر آن از اهمیت خاصی برخوردار است؛ به این دلیل، در این پژوهش سعی شده است تا اثر نابرابری آموزش بر توزیع درآمد در ایران طی دوره 1390-1360موردمطالعه قرار گیرد. به این منظور، با استفاده از متغیرهای متوسط سالهای تحصیل و ضریب جینی آموزش نیروی کار بالای 15 سال به عنوان معیارهایی برای سنجش نابرابری آموزش و با بهرهگیری از روش همجمعی یوهانسن – یوسیلیوس، اثر نابرابری آموزش بر توزیع درآمد مورد آزمون قرار گرفت. همچنین در این مطالعه، از متغیرهای سهم هزینههای آموزشی دولت، اندازه دولت و تولید ناخالص داخلی سرانه به عنوان دیگر متغیرهای اثرگذار بر توزیع درآمد استفاده شد. این مطالعه نشان داد که متغیر ضریب جینی آموزش، بهتر میتواند اثر نابرابری آموزش بر توزیع درآمد را توضیح دهد و بیانگر این است که نابرابری آموزش با نابرابری درآمد ارتباط مستقیم داشته، درحالیکه سهم هزینههای آموزشی دولت با ضریب جینی درآمد رابطه معکوس دارد. نتایج این تحقیق نشان میدهد که حرکت به سمت کاهش نابرابری در آموزش منجر به توزیع بهتر درآمد خواهد شد. به علاوه، افزایش سهم هزینههای آموزشی دولت منجر به بهبود ضریب جینی درآمد شده است.مطالعه پیرامون عوامل مؤثر بر توزیع درآمد از مهمترین اهداف محققین علوم اجتماعی در کشورهای درحالتوسعه میباشد. در این میان نقش آموزش در توزیع درآمد ازجمله موضوعاتی است که توجه متفکرین حوزه علوم اجتماعی و توسعه را به خود جلب کرده است. در ایران نیز موضوع توزیع درآمد و عوامل مؤثر بر آن از اهمیت خاصی برخوردار است؛ به این دلیل، در این پژوهش سعی شده است تا اثر نابرابری آموزش بر توزیع درآمد در ایران طی دوره 1390-1360موردمطالعه قرار گیرد. به این منظور، با استفاده از متغیرهای متوسط سالهای تحصیل و ضریب جینی آموزش نیروی کار بالای 15 سال به عنوان معیارهایی برای سنجش نابرابری آموزش و با بهرهگیری از روش همجمعی یوهانسن – یوسیلیوس، اثر نابرابری آموزش بر توزیع درآمد مورد آزمون قرار گرفت. همچنین در این مطالعه، از متغیرهای سهم هزینههای آموزشی دولت، اندازه دولت و تولید ناخالص داخلی سرانه به عنوان دیگر متغیرهای اثرگذار بر توزیع درآمد استفاده شد. این مطالعه نشان داد که متغیر ضریب جینی آموزش، بهتر میتواند اثر نابرابری آموزش بر توزیع درآمد را توضیح دهد و بیانگر این است که نابرابری آموزش با نابرابری درآمد ارتباط مستقیم داشته، درحالیکه سهم هزینههای آموزشی دولت با ضریب جینی درآمد رابطه معکوس دارد. نتایج این تحقیق نشان میدهد که حرکت به سمت کاهش نابرابری در آموزش منجر به توزیع بهتر درآمد خواهد شد. به علاوه، افزایش سهم هزینههای آموزشی دولت منجر به بهبود ضریب جینی درآمد شده است.نابرابـری آموزش، توزیع درآمـد، متوسط سالهای تحصیل، ضـریب جینی آموزش، روش یوهانسن–یوسیلیوس
Study on factors affecting income distribution is one of the most important goals of social scientists in developing countries. The role of education on income distribution, among others, is an issue that many social scientists have concentrated on it. In Iran, too, Income distribution is an important issue for many researchers and policy makers. In this paper, thus, it is tried to examine the effect of inequality in education on income distribution of Iran in the period of 1981-2011. Using Johansen-Juselius Approach and variables such as education Gini coefficient of labor force, and average schooling years as indices for inequality of education, we have examined the effect of unequal education on income distribution. Furthermore, the ratio of government expenditures on education, government size and per capita income are explanatory variables that are used in research models of this paper. This study showed that Gini coefficient of education is a better variable explaining the effect of unequal education on income distribution, indicating a direct relationship between unequal education and unequal income distribution. However, there is an indirect relationship between the ration of government expenditures on education and Gini coefficient of Income. This study shows that moving toward equality in education will result in a better income distribution. Furthermore, an increase in education ratio of government expenditures has led to a better condition in income distribution, i.e. decrease in Gini coefficient.
ملخص الجهاز:
به همین منظور با در نظر گرفتن متوسط سالهای تحصیل و ضریب جینی آموزش نیروی کار بالای 15 سال به عنوان شاخصی برای سنجش نابرابری آموزش، به بررسی رابطه بین نابرابری آموزش و نابرابری درآمد با استفاده از روش یوهانسن – یوسیلیوس طی دوره 1390-1360 پرداختهشده است؛ به عبارت دیگر، این مقاله به دنبال پاسخ به این سؤال است که: آیا نابرابری آموزش نیروی کار بر نابرابری درآمد تأثیر دارد؟ حرکت به سمت برابری توزیع درآمد از اهداف مهم دولتهاست و اگر سهم هزینههای آموزشی دولت بهبود سطح درآمد و معیشت افراد و کاهش نابرابری درآمدی را در پی داشته باشد، میتوان گفت که هزینههای انجامشده در این زمینه، به نوعی سرمایهگذاری در آموزش خواهد بود.
به عبارت دیگر، بدتر شدن توزیع امکانات آموزشی در میان مردم، شاخص جینی توزیع درآمد را بدتر Barro Checchi De Gargorio and Lee Sylwester Glomm and Ravikumar Behr Kim Organization of Economic Co-Operation and Development (OECD) میکند.
هر یک از شاخصهای ذکرشده در دو مدل مجزا بهکار برده شد و پس از برآورد دو مدل، نتایج حاصل نشان داد که: مدل دوم که در آن از ضریب جینی آموزش به عنوان شاخص سنجش نابرابری آموزشی استفادهشده است، هم از نظر رابطه بلندمدت و مطابقت علامت ضرایب متغیرها با تئوریهای اقتصادی و مطالعات انجامشده، و هم به لحاظ مدت زمان رسیدن به تعادل و آزمونهای شکست ساختاری نسبت به مدل اول، از قدرت بیشتری جهت پاسخ به سؤالات موردتحقیق و انتخاب مدل بهینه برخوردار است.