خلاصة:
گفت وگو درباره سعد و نحس ایام در بستر تاریخ بشر، پیشینه ای کهن دارد. یکی از روزهای هفته که در برخی فرهنگ ها به عنوان روزی نحس به شمار می رود، روز دوشنبه است. طبق این باور انجام برخی از کارها در این روز پیامدی ناگوار خواهد داشت. در فرهنگ مسلمانان نیز کمابیش چنین باوری مطرح است و ریشه آن را می توان در استناد به روایاتی دانست که به ظاهر بر شومی روز دوشنبه دلالت دارند و از انجام کارهایی در این روز بازداشته یا عباداتی را برای رهایی از شومی آن توصیه نموده اند. این مقاله با بررسی سندی و محتوایی روایات این موضوع کوشیده است صحت این مدعا را بررسی نموده و در حد امکان به تحقیق علل و اسباب صدور این روایات بپردازد. سرانجام این تحقیق عدم ثبوت نحوست روز دوشنبه است.
Speaking of the fortune of the days has a long history. One of the days of the week which is known to be ill-starred in some cultures is Monday. According to this belief doing some actions on this day will lead to dire consequences. In Islamic culture such a belief more or less exists and its roots can be traced apparently to some traditions which indicate the unfortunate Monday، and forbids doing certain practices on this day، as well as recommending some acts of worship for evading its bad luck. This article by studying the documents and content of the traditions on this subject tries to investigate the validity of this claim and attempts to to find out the causes and reasons of the emergence of such narrations. Finally، this research proves the invalidity of the tradition of unfortunate Monday.
ملخص الجهاز:
دوم : رواياتي که دوشنبه را مصادف با روز عاشورا دانسته اند الحسن بن علي الهاشمي عن محمد بن عيسي بن عبيد قـال حـدثنا جعفـر بـن عيسـي أخوه قال سألت الرضا ع عن صوم عاشوراء و ما يقول الناس فيه فقال عـن صـوم ابـن مرجانلإ تسألني ذلک يوم صامه الأدعياء من آل زياد لقتل الحسين ع و هو يوم يتشاءم به آل محمد ص و يتشاءم به أهل الإسلام و اليوم الذي يتشاءم به أهل الإسلام لا يصام و لـا يتبرک به و يوم الإثنين يوم نحس قبض الله عز و جل فيه نبيه و ما أصيب آل محمد إلـا في يوم الإثنين فتشاءمنا به و تبرک به عدونا و يوم عاشوراء قتل الحسين ع و تبـرک بـه ابن مرجانلإ و تشاءم به آل محمد فمن صامهما أو تبرک بهما لقي اللـه تبـارک و تعـالي ممسوخ القلب و کان محشره مع الذين سنوا صـومهما و التبـرک بهمـا(کليني، ١٤٠٧ق ، ج ٤، ص ١٤٦، ح ٥) جعفر بن عيسي نقل ميکند از امام رضـا دربـارة روزه عاشـورا و آنچـه مـردم دربارة آن ميگويند پرسيدم ، فرمود: از من در خصوص روزة ابن مرجانه ميپرسـي؟ آن روزي است که حرامزادگان از آل زياد به شکرانۀ قتل ابي عبدالله روزه ميگيرنـد و روزي است که آل محمد و ملت اسلام آن را شوم ميدانند و به آن تبرک نجسـته و در آن روزه نميگيرند.