خلاصة:
پیوستگی دین و دولت در حکومت صفویه (907 تا 1135 ق/1501 تا 1722 م)باعث شده است تعامل دو نهاد دینی و سیاسی و چگونگی آن از مسائل مهم پژوهش در دوره صفویه باشد. هر مقطع از دوره صفویه به دلیل تغییرات سیاسی و اجتماعی و چگونگی عملکرد شاهان، این تعامل از ویژگی خاصی برخوردار است. دوره شاه صفی که از نظر سیاسی آغاز دوره افول صفویه است، مساله تعامل دین و سیاست در آن وضع خاصی دارد. در این بررسی با تامل در آثار به جا مانده از علی نقی کمره ای، تبیین این رابطه مد نظر است. کمره ای از عالمان متوسطی است که تجربه مناصب مذهبی را دارد، در عین حال با نگرش انتقادی از شرایط حاکم در کلیت نهاد سیاسی و مذهبی، به ویژه رابطه شاه با عالمان دینی سخن می گوید. محور دیدگاه کمره ای، حکایت از وجود تنش در این رابطه است و همین نکته، یعنی چرایی این تنش و چگونگی آن از خلال آثار کمره ای مبنای این بررسی است.
Continuity of church and state under the rule of the Safavid dynasty (1135- 907 BC.)، has caused religious and political interaction between the two institutions and how it is an important issue of the Safavid period. Each section of the Safavid period due to political and social change and how the kings، this interaction is a special features. Shah Safi politically beginning of the decline of the Safavid، the interaction between religion and politics in a particular situation. In this study، reflecting the legacy of Ali Naqi Kamare'ee، explain this relationship is concerned. Kamare'ee is a moderate scholar who has experience religious positions، at the same time he has the critical attitude of the conditions prevailing in the whole political and religious institutions، in particular، he says the king with religious scholars. Centric view of Kamare'ee reveals a tension in this relationship، And the same thing، that is why this tension and how، through the works of Kamare'ee is the basis of this review.
ملخص الجهاز:
تعامل دین و دولت در دوره شاه صفی نمونه پژوهشی علینقی کمرهای (۹۵۳ تا 1060 ق/1546 تا 1650 م) محمدعلی رنجبر 1 - انسیه سادات حسینی شریف** چکیده پیوستگی دین و دولت در حکومت صفویه (۹۰۷ تا ۱۱۳۵ ق/1501 تا 1722 م)، باعث شده است تعامل دو نهاد دینی و سیاسی و چگونگی آن از مسائل مهم پژوهش این دوره باشد.
نهاد سیاسی و مذهبی در دوره شاه صفی صفویان این فرض قدیم را پذیرفتند که ثبات و اساس دولت وابستگی عمیقی با مذهب دارد و آماده مقابله با هرگونه انحراف از مذهب رسمی شدند (لمبتون، 1379: 74)؛ بنابراین از همان ابتدای شکلگیری، حکومت با مذهب تشیع پیوند خورد و دین و سیاست برای تداوم و تقویت خود، در همکاری و تعامل با دیگری تلاش میکردند.
مسائل مالی برای خود کمرهای و بقیه علما و طلاب اهمیت بسیاری داشت و او در آثار خود، به این مسائل تاکید بسیاری کرده است؛ اما وی به مسائل دینی و فرهنگی پیش آمده در جامعه نیز توصیه فراوانی کرده و راه حل آنها را در تعامل بیشتر و حضور علما نزد شاه دانسته است.
نبود توجه و رسیدگی نکردن به امور عامه مسلمانان و به طور خاص علما، از دیگر مسائل تنشزا نهاد سیاسی و دینی دوره شاه صفی بوده که کمرهای در آثار خود به تحلیل و تشریح آنها پرداخته است.
Religion, political order, and societal chang in Shiite Iran from the biigining to 1980, Chicago and London, the university of chicago press.