خلاصة:
زمینه: از گذشته های دور، بحث در باب اخلاق پزشکی در قالب قوانین، نظریه ها، فرضیه ها و مذاهب بروز کرده است. در ایران نیز نهادهای مختلفی در امر تدوین و اجرای اخلاقیات پزشکی فعالیت دارند. گروه علمی اخلاق پزشکی و علوم زیستی در جهت نیل به هدف اعتلای اخلاق پزشکی، درباره برخی از موضوعات مطــرح در حیطه پزشکــــی، آیین نامه های اخلاقی تدوین نموده است. در این گـردآوری، برخی از آیین نامه های تدوین شده که به چالش برانگیزترین مسائل روز پزشکی پرداخته اند، مورد توجه قرار گرفته است.
نتیجه گیری: گروه اخلاق پزشکی فرهنگستان علوم پزشکی ایران در فاصله سال های 1386 تا 1387 درباره برخی از چالش برانگیزترین مسائل پزشکی روز کشور که نیازمند توجهات اخلاقی ویژه هستند، آیین نامه های اخلاقی جامعی را تدوین و پیشنهاد نموده است. این موارد شامل: سزارین، سقط جنین، اقدامات خرافی در امر درمان، سهم خواهی و واسطه گری در خدمات پزشکی، پیوند کلیه از اهداکننده زنده، شروع یا خاتمه اقدامات درمانی غیرموثر و در نهایت، جراحی های پلاستیک، ترمیمی و زیبایی، می باشد.
ملخص الجهاز:
اصول اخلاقی که فرهنگستان علوم پزشکی در این زمینه مورد تأکید قرار داده است در جدول 2 ارائه شده است.
دیدگاه فرهنگستان علوم پزشکی در این باره در جدول 3 ارائه شده است.
از این رو دیدگاه فرهنگستان علوم پزشکی در زمینه چنین درمان هایی در جدول 4 ارائه شده است.
3. دخالت افراد غیرپزشک در امر درمان و تجویز دارو و اقدامات درمانی برای بیماران، براساس شنیدهها و گفتههای بیاساس، اقدامی خلاف قانون، اخلاق و وجدان است و دوری جستن از این روشها را به تمامی مردم بهویژه بیماران توصیه میکند و یادآور میشود که استفاده از درمان و دارو بدون تجویز پزشک از نمودهای «آسیب به خود» و عملی ناپسند و حتی گناه است.
در این زمینه نیز فرهنگستان علوم پزشکی اصولی را متذکر شده است که در جدول 6 مورد اشاره قرار گرفتهاند.
در این زمینه برخی اصول اخلاقی توسط فرهنگستان علوم پزشکی مورد توجه قرار گرفته است که در جدول 7 ارائه شده است.
با توجه به پیامدهای جسمی، روانی و مالی چنین جراحیهایی (برای بیمار و پزشک)، تدوین آییننامههای اخلاقی روشن و مؤکد برای این خدمات، بسیار مهم و الزامی است.
3. درخواست، تصمیم و حتی اصرار بیمار برای انجام عمل جراحی مورد نظر، نمیتواند مجوز اخلاقی انجام جراحیهای پلاستیک، ترمیمی و زیبایی باشد چرا که، در نهایت جراح پاسخگوی پیامدها و عوارض احتمالی هر عمل جراحی است و تنها در زمانی میتواند اقدام به عمل جراحی زیبایی نماید که تقاضای بیمار به صورت یک بیماری برای او احراز شود.