خلاصة:
حضرت ابوالفضل العباس بن علی بن ابی طالب علیه السلام، به سبب ویژگی های ایمانی، یکی از برجسته ترین مردان روزگار است. اصلی ترین راز کمالات او در بندگی خدا، اطاعت و پیروی محض از امام زمانش نهفته است. ابعاد شخصیت ایمانی حضر عباس علیه السلام در زیارتنامه ایشان که به سند معتبر از امام صادق علیه السلام رسیده است، متبلور گردیده است.
این نوشتار با روش توصیفی - تحلیلی با تکیه بر فرازهایی از زیارتنامه قمر بنی هاشم جهت تحلیل شخصیت ایمانی حضرت عباس علیه السلام سامان یافته که حاصل آن چنین شد: نور معرفت الهی به قلب آن حضرت تابیده و ایمان در آن ثبت گشته و ایشان به درجه مومن حقیقی رسیده اند. ثمرات و برکات این ایمان واقعی در گفتار و رفتار آن حضرت نمایان گشته و شایستگی اوصافی همچون: تسلیم اوامر الهی، مصدّق حق، بصیر، مطیع، عبد صالح، صاحب ایمان محض و همنشینی در آخرت با انبیا و اولیا الهی را کسب نموده است.
ملخص الجهاز:
"اعتقاد به رجعت از نشانه های شیعیان اهل بیت (علیهم السلام) است، برای همه مومنان و منتظران واقعی ظهور حضرت مهدی(عج) که پیش از ظهور آن عزیز از دنیا رفتند امکان رجعت به دنیا و یاری آن امام وجود دارد (شیخ کلینی،1382، ج2: 7) و بر خلاف مؤمنین که رجعتی اختیاری دارند کفار و منافقان هرگز به میل و ارادۀ خود به دنیا باز نمی گردند ؛ بلکه از روی اجبار به رجعت تن می دهند(علامه مجلسی، 1378،: 92) و از جمله مؤمنان رجعت کننده، پیامبران و امامان معصوم (علیهم السلام) هستند و اولین امامی که در زمان رجعت و پس از امام مهدی )عج) حکومت عدل جهانی را برعهده میگیرد، حضرت امام حسین (ع) است که سالهای بسیار حکومت خواهد کرد.
فأبدله الله بهما جناحین یطیر بهما مع الملائکة فی الجنة کما جعل لجعفر بن أبی طالب و إن للعباس عند الله تبارک و تعالی لمنزلة یغبطه بها جمیع الشهداء یوم القیامة»( صدوق، 1376: 463) می توان گفت حضرت عباس(ع) به مقام قرب الی الله که ویژه مؤمنان واقعی است، رسیده و مورد عنایت خاص ائمه(ع) بوده که بارزترین دلیل آن مفاد زیارت نامه ایشان است که از زبان امام صادق(ع) جاری شده است و به ابعاد شخصیت ایمانی وی اشاره می نماید.
لذا شایسته مقام عبد صالح، صاحب بصیرت، در زمره رجعت کنندگان ، لایق بهترین پاداشهای اخروی، همنشینی با پیامبران و صدیقین و شهدا و صالحین و علو ذکر ایشان تا علیین گردیده است و امام صادق(ع) برای آن حضرت درخواست برترین پاداشها و وعدههای الهی را کرده است که همه این مقامات حکایت از شخصیت والای ایمانی حضرت عباس (ع) می نماید ."