خلاصة:
امروز شاهد هجوم بیش از پیش ریزگردها و انواع دیگر آلودگی ها به کلانشهرها و اثرگذاری مخرب آنها بر جوامع، محیط طبیعی و مصنوع و حتی زیرساخت های شهری هستیم. در این راستا، نوشتار حاضر ابتدا با معرفی مختصر و کلی پدیده ریزگرد و اثرات آن بر جسم و روان انسان آغاز می شود و با مطالعه تاثیر آثار مخرب ریزگرد بر ورودی های ادراک انسان، یعنی حواس (پنج یا هشتگانه)، ادامه می یابد. در این فرایند، تاثیر هجوم ریزگردها بر تمام حواس مورد مطالعه قرارگرفته و سپس پیامدهای مخرب این پدیده بر هر یک از حواسی که به طور مستقیم با آن در ارتباط هستند، بیان شده است. در این میان حواسی چون شنوایی و جهت یابی (از تقسیم بندی حواس هشتگانه) به دلیل ارتباط ناچیز با موضوع، از ادامه فرایند تحلیل و توصیف حذف گردیدند. در ادامه تاثیر مخرب هجوم ریزگردها بر روحیه و به ویژه ادراک انسان از منظر و محیط معماری و شهرسازی، از طریق مطالعات کتابخانه ای نظریه پردازان معتبر استخراج شد. بدین ترتیب روشن شد که هجوم ریزگردها به مناطق مختلف به ویژه شهرهای بزرگ که در حاشیه کویر واقع شده اند، از طریق تاثیر بر کاهش محدوده دید و نور، در حس بینایی، احساس طعم گس و تلخ در حس چشایی، کاهش کیفیت تنفس و توان ادراک در احساس عمومی، اختلال در تداعی و تصویرسازی ذهنی در حس بویایی و کاهش احساس لطافت روی پوست در حس لامسه و همچنین سایر عوارض که به اشکال متنوع و درخور حواس مذکور، موجب ایجاد اختلال در ادراک شده و از درک زیبایی محیط شهری جلوگیری به عمل می آورد و در نتیجه موجب کاهش کارایی منظر زیبا و طبیعت شهر، محیط های معماری و شهری و فراتر از آن، لمس حس لذت در فضای زندگی می شود.
ملخص الجهاز:
"با توجه به موارد ذکرشده در بالا، میتوان به صورت خلاصه چگونگی اثرگذاری ریزگردها بر برخی از حواس و در نهایت ادراک محیط و منظر شهری، را به شکل زیر بیان کرد: جدول 2: جمعبندی (نگارنده) حس نظریه پرداز تاثیر ریزگرد نتیجه ریزگردها بر ادراک از طریق حس پیامد در ادراک محیط و منظر شهری ادراک اکولوژیک جیمز و الینور گیبسون کاهش نور اختلال و کاهش در میزان ادراک جزئیات و زیباییشناسی محیط کاهش ادراک زیبایی محیط بینایی فیلین یکنواختی دید تبدیل شدن محیط شهری به یک محیط همگن و یکنواخت اختلال در ادراک منظر و محیط شهر و کاهش جذابیت و کارایی محیط معماری و شهری فاصله اختلال در محدودیت دید و تخمین و تعیین فاصله زیباییشناسی کاهش رنگ و جذابیت فضایی بویایی پاکزاد حس بویایی محیط اختلال در یادگیری، تداعی، تصویرسازی و حافظه کاهش حس لذت، تداعی خاطرات، کشف و ادراک محیط شنوایی - - - - چشایی شاهچراغی طعم گس و تلخ طعم گس و تلخ محیط کاهش حس لذت از محیط معماری و شهری احساس عمومی شاهچراغی کاهش کیفیت تنفس و کارایی بدن کاهش توان انسان در ادراک کسالت و کرختی، خستگی و بیحوصلگی زودرس و در نهایت افسردگی لامسه شاهچراغی لطافت هوای محیط کاهش حس لطافت محیط روی پوست از بین رفتن حس لطیف هوای پاک بر پوست جهتیابی - - - - زیبایی در شهر خلق زیبایی در مقیاس شهر بسیار دشوارتر از آنچه تصور میشود، است."