خلاصة:
اعتماد اجتماعی شاخص اصلی سرمایهی اجتماعی بوده و سرمایهی اجتماعی به عنوان حلقهی مفقودهی توسعه نقشی کلیدی در حرکت به سمت نوسازی دارد، لذا اطلاع از وضعیت اعتماد در جامعه، ما را نسبت به وضعیت سرمایهی اجتماعی موجود و تحقق توسعه به ویژه در ابعاد انسانی آگاه میسازد. پژوهش حاضر با علم به اهمیت موضوع با اتخاذ رهیافت تطبیقی علاوه بر مطالعهی مولفههای اصلی متغیر اعتماد اجتماعی در ایران، در صدد مقایسهی آن با وضعیت این متغیر در سه دسته از کشورهای جهان (بر مبنای سطح توسعهی انسانی آنها) است. تحقیق حاضر مبتنی بر دادههای حاصل از موج چهارم پروژهی بررسی ارزشهای جهانی است. نتایج تحقیق حاضر حاکی از آن است که میزان اعتماد بین شخصی در بین گروههای مختلف سنی، تحصیلاتی و درآمدی تفاوت معنیداری ندارد. دیگر اینکه میزان اعتماد تعمیم یافته و نهادی فقط بر حسب گروههای تحصیلی دارای تفاوت معنیدار است و سطح درآمد و گروه سنی افراد تاثیری در این خصوص ندارد. در نهایت اینکه میزان کلی اعتماد اجتماعی در گروههای مختلف سنی، تحصیلاتی و درآمدی تفاوت معنیداری ندارد. نتایج تحلیل میان ملتی حاکی از آن است که ابعاد مختلف اعتماد اجتماعی اعم از اعتماد بین شخصی، تعمیم یافته و نهادی با سطوح مختلف شاخص توسعهی انسانی رابطهی معنیداری دارند.
ملخص الجهاز:
"پژوهش حاضر با علم به اهمیت موضوع با اتخاذ رهیافت تطبیقی علاوه بر مطالعهی مؤلفههای اصلی متغیر اعتماد اجتماعی در ایران، در صدد مقایسهی آن با وضعیت این متغیر در سه دسته از کشورهای جهان (بر مبنای سطح توسعهی انسانی آنها) است.
مفهوم سرمایهی اجتماعی که اعتماد اجتماعی از مفاهیم اصلی آن است را نخستین بار جیمز کلمن مطرح ساخت (کلمن، 1983) و سپس جامعهشناسانی نظیر آنتونی گیدنز (1990) و فرانسیس فوکویاما (1990) این مفهوم را بسط دادند و از اواخر دههی 1990 به عنوان یکی از مؤلفههای اصلی پارادایم جدید توسعه مورد توجه قرار گرفت (زاهدی، 1382: 274).
3- نظریههای سطح خرد ● جیمز کلمن: به اعتقاد کلمن تفاوت بین بده بستانهایی که مبادلهی اجتماعی را شکل میدهند با مبادلاتی که در مدل کلاسیک بازار ناب وجود دارد را میتوان در نقشی که زمان در هر یک از آنها ایفا میکند مشاهده نمود، در مدل بازار ناب، مبادلات بدون هزینه و آنی هستند، اما در دنیای واقعی مبادلات در طول یک دورهی زمانی انجام میگیرند و در بعضی موارد این امر بدین معنا است که ارائه کالا و خدمات از یک طرف، تنها بعد از تحویل کالا و خدمات از طرف دیگر صورت میپذیرد.
در سطح بین فرهنگی، نتایج پژوهش حاضر وجود رابطهی معنیدار بین میزان اعتماد اجتماعی و ابعاد آن (اعتماد بین شخصی، اعتماد تعمیمیافته و نهادی) با سطوح مختلف شاخص توسعهی انسانی در کشورهای مورد بررسی در جهان را تأیید میکند، با این حال نتایج بدست آمده در مورد ایران با الگوی مورد انتظار کمی متفاوت است."