خلاصة:
این مطالعه وضعیت سهم عوامل بازار از قیمت نهایی محصولات کشاورزی را با تاکید بر صادرات در استان فارس بررسی کرد. بدین منظور، شاخصهای سهم عوامل بازاریابی، انواع حاشیه و انواع کارایی در دو بازار داخلی و بازار صادراتی محاسبه شد. بخشی از آمار و اطلاعات از طریق مراجعه به ادارات و سازمانهای ذیربط بهدست آمد. بخشی دیگر از دادهها با استفاده از روش نمونهگیری گلولهبرفی و انجام مصاحبه و تکمیل پرسشنامه از 11 صادرکننده و 28 عمده-فروش محصولات کشاورزی جمعآوری شد. نتایج نشان داد در کلیه گروههای کالایی محصولات کشاورزی (به جز گروه کالایی گیاهان دارویی و صنعتی)، تولیدکنندگان بیشترین سهم از قیمت نهایی را به خود اختصاص دادهاند و به ترتیب، عمدهفروشان، خرده فروشان و صادرکنندگان در ردههای بعدی این تخصیص قرار دارند. نتایج این مطالعه در راستای توسعه بازار محصولات کشاورزی، بر بازار صادراتی تاکید دارد. در عین حال نتایج نشان داد با ورود اغلب گروههای کالایی محصولات کشاورزی به بازار صادراتی، سهم تولیدکنندگان از قیمت نهایی کاهش مییابد. لذا به منظور مقابله با این کاهش و در راستای تقویت سهم تولیدکنندگان از قیمت نهایی در بازار صادراتی، تشکیل تعاونیهای بازاریابی تولیدکنندگان توصیه میشود.
ملخص الجهاز:
از سوی دیگر تاکنون مطالعه ای که فرایند بازاریابی مجموعه محصولات کشاورزی استان فارس را با رویکرد تمرکز بر صادرات مورد بررسی قرار دهد و در عین حال، محوریت موضوع را بر ارائه راهکار در راستای افزایش سهم تولیدکنندگان از قیمت نهایی قرار دهد گزارش نشده است .
اطلاعات جدول ٢ بیانگر آن است که در فرایند بازاریابی گیاهان دارویی و صنعتی ، تولیدکنندگان با سهمی معادل ٢٥/٩٨ درصد از قیمت نهایی بازار داخلی ، کمترین سهم را در بین عوامل بازاریابی به خود اختصاص دادهاند.
میانگین سهم عوامل بازاریابی از قیمت نهایی محصولات کشاورزی در بازار داخلی استان فارس (درصد) (رجوع شود به تصویر صفحه) مأخذ: یافته های تحقیق جدول ٣.
میانگین سهم عوامل بازاریابی از قیمت نهایی محصولات کشاورزی (رجوع شود به تصویر صفحه) مأخذ: یافته های تحقیق در بازار داخلی گروه کالایی خرمای تازه و خشک، تولیدکننده بیشترین سهم را از قیمت نهایی به خود اختصاص داده است .
بر این اساس به منظور تقویت سهم تولیدکنندگان از قیمت نهایی در بازار داخلی و نیز در بازار صادراتی گروه کالایی گیاهان دارویی و صنعتی ، تشکیل تعاونی های بازاریابی در سطح تولیدکنندگان توصیه می شود.
149 بخش دیگر از نتایج نشان داد بر خلاف گروه کالایی گیاهان دارویی و صنعتی ، در چهار گروه کالایی دیگر شامل خرمای تازه و خشک، خشکبار، گل و گیاهان زینتی و گروه سایر محصولات کشاورزی، تولیدکنندگان بیشترین سهم از قیمت نهایی بازار داخلی را در بین عوامل بازاریابی به خود اختصاص دادهاند.