خلاصة:
روان شناسی مثبت به عنوان رویکردی جدید در حیطه روانشناسی بر سلامت روان و ارتقاء بهزیستی تاکید دارد. در حقیقت روانشناسی مثبت علم شادکامی و شکوفایی انسان است، در این راستا یکی از عوامل مهم در موفقیت انسان ها شکوفایی می باشد. شکوفایی ترکیبی است از احساس خوب و کارکرد موثر در زندگی که با سطح بالای بهزیستی روانی مترادف است و سلامت روان را به طور خلاصه نشان می دهد. هدف اساسی این مقاله بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه شکوفایی دانشجویان ایرانی (HFQ) بر مبنای مدل سلیگمن می باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه های شهر تهران در سال 94 می باشد. نمونه ی مورد بررسی 300 دانشجو (135 دختر و 165 پسر) است که به روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. به منظور تحلیل دادهها از روشهای تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی، همبستگی پیرسون و همبستگی سؤال- نمره کل و تحلیل پایایی به کمک نرمافزارهای SPSSV22 و LISRELV8.80 استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تائیدی ساختار چهار عاملی HFQ را مورد تائید قرار داد. نتایج اعتبار همگرای پرسشنامه شکوفایی (HFQ) از طریق اجرای همزمان آن با پرسشنامه های "خودشکوفایی اهواز" و " شکوفایی دینر" و اعتبار واگرای آن از طریق "پرسشنامه افسردگی بک" بررسی و مورد تائید قرار گرفت. ضریب پایایی پرسشنامه شکوفایی (HFQ) برای عامل های هیجانهای مثبت، روابط، معنایابی، پیشرفت و کل پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرانباخ به ترتیب 82/0، 61/0، 77/0 ، 78/0 و 90/0 به دست آمد. در نهایت با توجه به ضرایب روایی و پایایی مطلوب، سهولت اجراء، نمره گذاری و تعبیر و تفسیر و همچنین زمان اندک برای پاسخگویی می توان گفت پرسشنامه شکوفایی (HFQ) واجد شرایط لازم برای استفاده در پژوهش های روان شناختی به منظور اندازه گیری میزان شکوفایی است و پیشنهاد می شود در مطالعات آتی به منظور تعیین میزان شیوع شکوفایی در جامعه دانشجویی مورد استفاده قرار گیرد.
Positive psychology emphasizes on mental health and well-being improvement as a new approach in psychology area. In fact، positive psychology is the science of happiness and flourishing of human beings. In this regard، flourishing is considered as one of the important factors of individuals' success. Flourishing is a combination of good feeling and effective functions and is equivalent with high level of psychological wellbeing and it briefly indicates mental health. The main purpose of the present research is to study psychometric properties of flourishing questionnaire based on Seligman model among Iranian students. The population includes all students of Tehran universities in 2015. The sample of the study includes 300 students (165 female and 165 male) and they have been selected by cluster sampling.
In order to analyze data، exploratory and confirmatory factor analysis methods، Pearson correlation، item-total score correlation، and reliability analysis by SPSSv22 and LISRELv8،80 were used. Exploratory and confirmatory factor analysis results have confirmed HFQ. The results of convergent validity of flourishing questionnaire have been confirmed by its concurrent execution with "Ahvaz Self-actualization" and "Diener’s Flourishing Questionnaire"، also its divergent validity was studied and confirmed by "Beck’s Depression Inventory".
Reliability coefficient of flourishing questionnaire was achieved as 0.82، 0.61، 0.77، 0.78 and 0.90 respectively for factors of positive emotions، relationships، meanings، achievements and total questionnaire by Cronbach's alpha coefficient. Finally، according to the reliability and validity coefficient، ease of implementation، grading، interpretation، and also limited time for answering questionnaire it can be said that flourishing questionnaire has the necessary conditions to be used in psychological researches to measure the level of flourishing. Also it is suggested to use it for determining the level of flourishing prevalence in the student society.
ملخص الجهاز:
"پرسشنامه شکوفایی (HFQ)" نیز توسط سلیمانی و همکاران در سال ١٣٩٤ بر مبنای مدل پنج عاملی سلیگمن (هیجان های مثبت ، روابط ، معنایابی، پیشرفت ، مجذوبیت ) با پایایی و اعتبار مناسب ساخته شد (سلیمانی و همکاران ، ١٣٩٤).
علاوه بر آن ، نتایج پایایی HFQ با استفاده از روش همسانیدرونی (آلفای کرونباخ ) نشان داد که HFQ از ضرایب پایایی مناسبی برخوردار است ، بطوریکه مقدار پایایی برای عوامل هیجانهای مثبت ، روابط ، معنایابی، پیشرفت و کل پرسشنامه به ترتیب ٠/٩١ ، ٠/٨٣ ، ٠/٨٨ ، ٠/٨٧ و ٠/٩٥ می باشد که مطلوب و رضایت بخش است .
بارهای عاملی سوال های پرسشنامه شکوفایی در مطالعه اولیه (سلیمانی و همکاران ، ١٣٩٤) و مطالعه حاضر با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تائیدی در جدول ١ آمده است .
)ضریب پایایی پرسشنامه شکوفایی (HFQ) برای عامل های هیجانهای مثبت ، روابط ، معنایابی، پیشرفت و کل پرسشنامه در مطالعه اولیه به ترتیب ٠/٩١ ، ٠/٨٣ ، ٠/٨٨ ، ٠/٨٧ و ٠/٩٥ و در مطالعه حاضر به ترتیب ٠/٨٢ ، ٠/٦١ ، ٠/٧٧ ، ٠/٧٨ و ٠/٩٠ میباشد.
بطورکلی با توجه به سهولت اجرا، سهولت نمره گذاری، سهولت تعبیر و تفسیر، قابلیت اجرا به صورت فردی و گروهی، عملی بودن و اعتبار و پایایی مناسب نتیجه گرفته میشود که پرسشنامه شکوفایی (HFQ) در جامعه دانشجویان از خصوصیات روانسنجی قابل قبولی برخوردار است و میتوان از آن در پژوهش های روانشناختی استفاده نمود.