خلاصة:
شناخت ویژگیهای بازار بر اساس مبانی اسلام از ضروریات جوامع اسلامی به شمار میآید که در پژوهشهای علمی کمتر بدان پرداخته شده است. این ضرورت زمانی بیشتر میشود که غیر واقعیبودن فرضهای بازار رقابت، سبب پیدایش موضوع عدم تقارن اطلاعات در بازار شده و کارایی بازار را خدشهدار کرده است. در پژوهش پیش رو که با هدف بررسی انواع خیارات در اسلام و تأثیر آن بر کاهش عدم تقارن اطلاعات انجام شده، پس از بررسی خیارات موجود در زمینه تجارت، خیارات مربوط به بازار کالا و مرتبط با بحث اطلاعات استخراج شده و در چارچوب پرسشنامه در اختیار خبرگان قرار گرفت. پس از اجرای دلفی فازی بر پایه نظر خبرگان، هفت مورد از چهارده خیار مورد بررسی، در کاهش عدم تقارن اطلاعات در بازار کالا مؤثر شناخته شد که از این میان خیار عیب و حق فسخ یا اخذ ارش در صورت عدم تطابق کامل مبیع با نمونه دارای بیشترین تأثیر بودند.
Market characteristics Knowing based on the principles of Islam is considered essential in Muslim communities. Analysis of market characteristics and functions is one of the most important topics of Islamic economics that have been little studied. This need is more pronounced when the unrealistic assumptions about market competition، causes the issue of information asymmetry in the market and undermined the efficiency of the market. Present study done to determine the types of options in Islam and its impact on information asymmetry. Options related to commodity market and information extracted after studying in the field of trade options، and then those are presented on questionnaire's framework and are distributed among professionals. 7 options of 14 options are recognized effective on information asymmetry reducing in the market based on professionals' comments that received by running fuzzy Delphi. From these options، defect option and the right to terminate option if inconsistent of all the object of sale had most effective.
ملخص الجهاز:
پس از اجراي دلفي فازي بر پايه نظر خبرگان ، هفت مورد از چهارده خيار مورد بررسي، در کاهش عدم تقارن اطلاعات در بازار کالا مؤثر شناخته شد که از اين ميان خيار عيب و حق فسخ يا اخذ ارش در صورت عدم تطابق کامل مبيع با نمونه داراي بيشترين تأثير بودند.
روش دلفي فرايندي ساختاريافته براي جمع آوري و طبقه بندي دانش موجود نزد گروهي از کارشناسان و خبرگان است که از طريق توزيع پرسشنامه هايي در بين اين افراد و بازخورد کنترل شده پاسخ ها و نظرات دريافتي صورت مي گيرد و يکي از بهترين روش هاي نظرسنجي از خبرگان است ؛ زيرا ابزار ارتباطي سودمندي بين گروهي از خبرگان است که فرموله کردن آراي اعضاي گروه را آسان مي کند و در مواردي که دانش موجود در زمينه موضوع مورد بررسي کافي نباشد از اين روش براي تصميم گيري و ارائه مدل استفاده مي شود؛ ازاين رو در اين پژوهش از روش دلفي فازي براي دريافت نظر خبرگان استفاده شده است .
- خيار رؤيت : گاهي اوقات ممکن است خريدار کالا را از روي وصف شخص ديگري بدون مشاهده بخرد سپس کالا را خلاف وصف مذکور بيابد و يا کالا خلاف وصف سابق باشد (نجفي ، ١٤١٢ق ، ج ٢٣، ص ٩٢)؛ در اين صورت نيز به دليل صحيح يا کامل نبودن اطلاعات حق فسخ يا اخذ ارش وجود دارد؛ بنابراين بهتر است براي جلوگيري از فسخ معامله اطلاعات ارائه شده صحيح و کامل باشد که اين امر ميتواند در کاهش عدم تقارن اطلاعات در بازار مؤثر باشد.