خلاصة:
این مقاله به بررسی وجود اثر هفتههای ماه در بازارهای ارز ایران طی دوره 1385-1392 میپردازد. دادهها، نرخهای ارز بازارهای رسمی و آزاد را شامل میشوند. مبادلات نرخهای ارز میان ریال ایران (IR) و دلار ایالات متحده (USD) و یوروی اروپا (EUR) در این بررسی مورد استفاده قرار گرفتند تا فرضیه وجود اثر هفتههای ماه را آزمون نمایند. با توجه به خطاهای خوشهای و ناهمسانی واریانس شرطی در بازده نرخهای ارز، از مدلهای آرچ (آرچ نامتقارن) در آزمون فرضیه استفاده شده است. الگوی هفتگی برای دلار بازار آزاد به اثر مثبت و منفی به ترتیب در هفتههای اول و چهارم و برای یوروی بازار آزاد به اثر مثبت در هفتههای اول و دوم و اثر منفی در هفتههای چهارم و پنجم اشاره دارد. همچنین، برای بازار رسمی، بازده هفتگی دلار در هفته اول و بازده هفتگی یورو در هفتههای اول و دوم به طور متوسط مثبت و معنیدار بود. این نتایج میتوانند شکل ضعیف فرضیة بازار کارا را مورد تردید قرار دهند.
ملخص الجهاز:
"مبادلات نرخهای ارز میان ریال ایران (IR) و دلار ایالات متحده (USD) و یوروی اروپا (EUR) در این بررسی مورد استفاده قرار گرفتند تا فرضیه وجود اثر هفتههای ماه را آزمون نمایند.
مشهورترین بیقاعدگیهای تقویمی به شرح زیر میباشند: اثر پایان هفته: این بیقاعدگی اشاره میکند که معمولا بازده داراییها در اولین روز کاری هفته منفی میباشد، در حالی که در آخرین روز کاری هفته، بازده به طور معنیداری مثبت است (French, 1980) ;(Mills & Coutts, 1995) ;(Tan & Tat, 1998) و (ابونوری و ایزدی، 1385).
بازده هفتگی ارز به صورت زیر محاسبه میشود: (رجوع شود به تصویر صفحه) Kohers and Kohli از آنجاییکه اثر هفتههای ماه مستقل از اثرات تقویمی دیگر است، بنابراین، از مشاهدات یک روز عادی در هفته به جای میانگین بازده روزهای هفته استفاده شده است تا سایر اثرات تقویمی (مانند، اثر تعطیلات مناسبتی یا اثر روزهای هفته و یا حتی اثر ماههای سال) در محاسبۀ بازده هفتگی (از طریق میانگینگیری) تأثیرگذار نباشد.
جدول (1): نتایج حاصل از برآورد الگوی هفتگی در بازارهای ارز ایران طی دورۀ (1385-1390) (رجوع شود به تصویر صفحه) منبع: بر اساس اطلاعات سری زمانی هفتگی و محاسبات تحقیق برخی از ماههای سال پنج هفتهای میباشند (یعنی، شامل پنج روز دوشنبه هستند) که تعداد این ماهها در مقایسه با ماههای چهارهفتهای محدود است.
نتایج حاصل نشان میدهد که بازدۀ متوسط دلار ایالات متحده (در بازار آزاد) در هفتۀ اول هر ماه به طور معنیداری مثبت و در هفتۀ چهارم به طور معنیداری منفی است و این بازده در سایر هفتهها به طور آماری صفر میباشد."