خلاصة:
اندیشمندان تربیت و توسعه حرفهای معلمان را انگارهای بیبدیل در تضمین کیفیت سامانههای آموزشی دانستهاند. این مهم چنانچه به منظور رصد افقهای شایستگی و بالندگی در زوایای تعلیم و تربیت معلمان انجام شود، هدفی والا و گرانسنگ خواهد بود. در این پژوهش با تکیه به روش مطالعه کیفی «فراترکیب» تلاش شده است که الگویی معیار (جامع و استاندارد) برای سنجش صلاحیت حرفه ای معلمی ارائه شود؛ الگویی که هم ناظر بر معیارهای روزآمد و پیشرو ارزیابی باشد و هم حوزههای کلیدی برنامهدرسی تربیت معلم را پوشش دهد. بر اساس بروندادهای پژوهش، از میان شانزده سند بالادستی ملی، متون علمی و اسناد بینالمللی، در مجموع 28 مدل مفهومی، 6098 کد آزاد، 1655 مضمون و 218 محور موضوعی احصا شد. بر پایه یافتهها، ساختار نهایی این الگو در 7 ساحت، 33 حوزه محوری و 158 شاخص صلاحیت با نام «الگوی معیار سنجش صلاحیت حرفهای معلمی در تراز جمهوری اسلامی ایران» پدید آمد. ساحتهای هفتگانه این الگو عبارتاند از: 1. برنامهریزی و آمادهسازی برای آموزش؛ 2. برنامهریزی و طراحی برای یادگیری؛ 3. مدیریت پیرامون و محیط یادگیری؛ 4. آموزش اثربخش؛ 5. مسئولیت سازمانی و توسعه حرفهای؛ 6. سرمایه اجتماعی و فعالیت فرهنگی و 7. معنویت، اخلاق و خداباوری. برایند پژوهش حاکی از آن است که الگوی پیش رو: (الف) ناظر بر تربیت معلم در نظام ارزشی اسلام؛ (ب) نخستین گام در راه معیارسنجی حرفهای معلمی؛ (ج) برآورنده نیاز داخلی برای سیاستگذاری و تهیه آزمونهای ارزیابی و (د) همسو با شرایط و ملاحظات نظری و عملی ارزیابی در تراز جمهوری اسلامی ایران میباشد.
ملخص الجهاز:
در این پژوهش با تکیه به روش مطالعه کیفی «فراترکیب » تلاش شده است که الگویی معیار (جامع و استاندارد) برای سنجش صلاحیت حرفه ای معلمی ارائه شود؛ الگویی که هم ناظر بر معیارهای روزآمد و پیش رو ارزیابی باشد و هم حوزه های کلیدی برنامه درسی تربیت معلم را پوشش دهد.
Kennedy (به تصویر صفحه مراجعه شود) نظر به مقدمه ، پیرو سنت تعلیم گرایی و به ویژه رویکرد ارزیابی صلاحیت حرفه ای، سعی شده تا از سویی همسو با چشم اندازهای جهانی، الگویی بومی برای نظارت ، ارزیابی، صدور مدرک و تأیید صلاحیت حرفه ای معلمان (فرای حوزه های تربیتی) در تراز نظام جمهوری اسلامی ایران ارائه شود و از سوی دیگر، زمینه برای سنجش اعتبار آزمونهای نظارتی فراهم آید.
ک: رمزر (Ramser) (١٩٩٣)، روزنتال (Rosenthal) (١٩٩١)، نوبلیت و هر (١٩٨٨) یافته های پژوهش این بخش را با ارائه چکیده نتایج کمی از مراحل فراترکیب آغاز کرده ایم و سرانجام با معرفی الگوی معیار صلاحیت حرفه ای معلمی در تراز جمهوری اسلامی ایران و گزارش اعتبارسنجی آن به پایان خواهیم برد.
ز) رویکرد به ارزیابی صلاحیت حرفه ای متناظر با ارتقای « مدیریت و مشارکت آموزشی ١٠» که در حوزه های محوری (٥,٣، ٥,٦، ٦,٣ و ٧,١) لحاظ شده است .
نخست اینکه این الگو با توجه به ارزیابی معیار صلاحیت حرفه ای معلمی تهیه شده و نخستین بار است که چنین الگویی مطابق با فرهنگ بومی و نظام ارزش اسلامی ارائه می شود.
New ___________ York, NY: National Commission on Teaching & America's Future.
Improving instruction through effective teacher evaluation: Options for states and districts (TQ Research & Policy Brief).