خلاصة:
هدف اصلی مطالعه حاضر، طراحی الگویی برای ارزیابی عملکرد گروههای تحقیق و پژوهش ادارات کل آموزش و پرورش استانها بوده است. این پژوهش با رویکردی کیفی و روش تحلیل محتوا انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه خبرگان و روسای گروههای تحقیق و پژوهش ادارات کل آموزش و پرورش استانها و نیز کلیه اسناد منتشر شده در حوزه پژوهش در آموزش و پرورش است که در آنها به نوعی به ماموریتها، اهداف و راهبردهای نظام پژوهش، فعالیتهای اساسی، وظایف و فعالیتهای کارکنان و نیز ملزومات مورد نظر برای انجام وظایف و فعالیتهای گروههای تحقیق و پژوهش پرداخته شده است. در این پژوهش از میان جامعه آماری، 8 نفر با روش نمونهگیری هدفمند، انتخاب شده و مورد مصاحبه قرار گرفتهاند. همچنین کلیه اسناد مرتبط شناساییشده و بهعنوان نمونه پژوهش، مورد بررسی قرار گرفته است. برای گردآوری دادهها، از مصاحبه نیمهساختاریافته و فرم تحلیل محتوا استفاده شده است. با توجه به کدهای استخراج شده از تحلیل محتوا، تعداد 99 شاخص تدوین شده و شاخصهای تدوینشده در مقولههای گوناگون دستهبندی شدهاند. این شاخصها در جلسهای با حضور 5 نفر از مصاحبهشوندگان بررسی و تعداد 22 شاخص حذف شده است. در پایان با توجه به مقولهها و شاخصهای تدوینشده، الگوی ارزیابی عملکرد طراحی شده که این الگو، دربرگیرنده 15 مقوله است. از میان این 15 مقوله، پنج مقوله مرتبط با دروندادها و پنج مقوله نیز مرتبط با فرایندها است. بروندادها و دستاوردهای پژوهشی، پیامدها و اثرات، کارایی، اقدامپژوهی و تشویق و حمایت نیز پنج مقوله دیگر الگوی ارزیابی عملکرد گروههای تحقیق و پژوهش ادارات کل آموزش و پرورش استانهاست.
ملخص الجهاز:
جامعه آماری پژوهش شامل کلیه خبرگان و رؤسای گروههای تحقیق و پژوهش ادارات کل آموزش و پرورش استانها و نیز کلیه اسناد منتشرشده (گزارشهای پژوهشی، مقالات ، مصاحبه ها، آیین نامه ها و غیره ) در حوزه پژوهش در آموزش و پرورش است که در آنها به نوعی به مأموریتها، اهداف و راهبردهای نظام پژوهش ، فعالیتهای اساسی گروههای تحقیق و پژوهش ، وظایف و فعالیتهای کارکنان و نیز ملزومات مورد نظر برای انجام دادن وظایف و فعالیتهای این گروهها پرداخته شده است .
در مصاحبه های انجام گرفته و در بسیاری از اسناد مورد بررسی (شریفی و بازرگان در مصاحبه با پژوهش نامه آموزشی، ١٣٨٢ب ؛ متین ، ١٣٨٣؛ ساکی، ١٣٨٤؛ کریمی، ١٣٨٤؛ مهرمحمدی، ١٣٨٤؛ عابدی و همکاران ، ١٣٨٤؛ ساکی و نامی، ١٣٨٥؛ ساکی، ١٣٨٦؛ ساکی، ١٣٨٨؛ کرمانشاهی، ١٣٨٩؛ قلی زاده و حیدری چروده ، ١٣٨٩و پژوهشگاه مطالعات وزارت آموزش و پرورش ، بیتا، الف و د)، به شاخصهای شش مقوله فوق اشاره شده است .
در بسیاری از اسناد مورد بررسی (مهرمحمدی در مصاحبه با پژوهش نامه آموزشی، ١٣٨٢الف ؛ ساکی، ١٣٨٣؛ متین ، ١٣٨٣؛ خسروپناه در مصاحبه با پژوهش نامه آموزشی، ١٣٨٤؛ کریمی، ١٣٨٤؛ متین ، ١٣٨٥؛ ساکی و نامی، ١٣٨٥؛ ساکی، ١٣٨٦؛ حکیمی، ١٣٩٠؛ معاونت پژوهشی و فناوری وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری، ١٣٩١) و همچنین در اظهارات بسیاری از مصاحبه شوندگان به این شاخصها اشاره شده است .
Brown & Svenson (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل ١: الگوی ارزیابی عملکرد گروههای تحقیق و پژوهش با رویکردی کیفی از نظر ساکی (١٣٨٦)، دروندادها منابع و امکاناتی (اعتبارات مالی، نیروی انسانی، فضا و تجهیزات و سایر تسهیلات ) هستند که یک سازمان پژوهشی از محیط دریافت میکند تا در مسیر عملیات پژوهشی به جریان اندازد.