خلاصة:
نشانهشناسی به معنای امروزی، عمدتا تحت تاثیر نظریات پیرس، به رشتهای مستقل تبدیل شده است و به مثابهی وجهی بین رشتهای در تحلیل متون مورد استفاده قرار میگیرد. تحلیل نشانه شناسانهی آثار ادبی و به ویژه ادبیات فلسطین میتواند زمینه ساز خوانشی تازه از این متون و هویت بخش گفتمان پایداری و مناسبات بیرونی و درونی آن باشد. در این جستار با استمداد از رهیافتهای مختلف نشانهشناسی، لایههای فکری و نشانههایی همچون: بینامتنیت، زمان، مکان، شخصیت، روایت، مولف، شگردهای کشف معانی اضافی به همراه رمزگانهای موجود بعنوان مطالعه مورد پژوهانه در سرودههایهارونهاشم رشید و معین بسیسو، مورد ارزیابی قرار میگیرد تا آفاق تازهای را در راستای تصویر هویت بخش فلسطینی در برابر مخاطب سرودههای آنان پدیدار سازد. بر اساس این رویکرد، رمزگانهای مربوط به خالق اثر، زیباشناسی کلام، روابط بینامتنی، زمان و مکان و فُرم این سرودهها نمایان میشود و در شعر آن دو، شماری از نقشها و نشانهها روایت میشوند که ارتباطی استوار با یکدیگر دارند و دنیای پرتلاطم یک زندگی را بازسازی میکنند و میان نشانههای دلپذیر و ناخوشایند در نوسان است. سروده های این سرایندگان در برخی نمونه ها افزون بر سازه ها و عناصر درون متنی بر عناصر فرامتن و سوانح زندگی مولف تکیه دارد که از پربسامدترین نشانههای متنی شعر آنها میتوان به نشانه زمان، شخصیت و مکان اشاره کرد.
ملخص الجهاز:
نشانه شناسی در شعر فلسطین با تکیه بر نظریه پیرس * (مطالعۀ موردپژوهانۀ اشعار هارون هاشم رشید و معین بسیسو) احمد محمدی نژاد پاشاکی، دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه فردوسی مشهد احمدرضا حیدریان شهری، دانشیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه فردوسی مشهد کلثوم صدیقی، استادیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه فردوسی مشهد سیدحسین سیدی، استاد زبان و ادبیات عربی دانشگاه فردوسی مشهد چکیده نشانه شناسی بر مبنای نظریات پیرس ، مبتنی بر تسلسل و ارتباط نشانه هـا بـه منظـور رسـیدن بـه تفسـیر منطقی و واقعی است و از این رو به مثابۀ وجهی بین رشته ای در تحلیل متون مورد استفاده قرار می گیرد.
این جستار با استمداد از رهیافت های مختلف نشانه شناسی، لایه های فکـری و نشـانه هـایی؛ همچـون : بینامتنیـت ، زمان ، مکان ، شخصیت ، روایت ، مؤلف و شگردهای کشف معانی اضـافی، تـلاش دارد رمزگـان هـای روایـی موجود در سروده های هارون هاشم رشید و معین بسیسو را ارزیابی کند و از این منظـر، آفـاق تـازه ای را در راستای تصویرپردازی شعر پایداری فلسطین در برابر مخاطبان سروده های آنان پدیدار سازد.
تحقیقات مربوط به این پژوهش به شرح ذیل است : - مقالۀ «بررسی تطبیقی بیداری زنان در شعر حافظ ابراهیم ، هارون هاشم رشید، قیصر امین پور و یوسفعلی میرشکاک»، نوشتۀ صحبت الله حسنوند واحمد محمدی نژاد پاشاکی که در فصلنامۀ «کاوش نامۀ ادبیات تطبیقی» به چاپ رسیده و به بررسی تطبیقی بیداری زنان در ادبیات عربی و فارسی پرداخته است ؛ - مقالۀ «جلوه های پایداری در شعر معاصر ایران و فلسطین ، مورد پژوهانۀ شعر معین بسیسو و قیصر امین پور»، نوشتۀ احمدرضا حیدریان شهری و تصدیقی که در فصلنامۀ «کاوش نامۀ ادبیات تطبیقی» منتشر شده و به بررسی مضامین و اسلوب شعری در زمینۀ ادبیات پایداری در شعر دو شاعر عربی و فارسی پرداخته است .