خلاصة:
موسیقی شعر از عوامل موثّر و مهمّی است که به شکل گیری ساختار شعر و تاثیرگذاری آن کمک می کند. شعر اساسا وسیله بیان و آیینه انعکاس احساسات درونی هر شاعر است که ابزار بیان این عواطف و احساسات، موسیقی شعر است. تلاش نویسندگان در این پژوهش بر این است تا با بررسی چهار بخش موسیقی بیرونی، کناری، درونی و معنوی شعر بدرالدین چاچی به سوالاتی از قبیل: وضعیّت موسیقی بیرونی و کناری در قصاید بدرالدین چاچی چگونه است؟ عناصر سازنده موسیقی درونی در قصاید وی کدامند؟ عناصر موسیقی معنوی و صورخیال در قصاید او به چه صورت است؟، پاسخ دهند. نتیجه این پژوهش که به روش تحلیلی ـ توصیفی انجام گرفته، بیانگر این است که موسیقی و نظم در بیان، یکی از مهمترین عناصر شاعرانه بدرالدین چاچی به حساب میآید. وی با استفاده از اوزان متداول و رایج، ردیفهای دشوار و سنگین، قافیه های کمیاب، جناس، تکرار و ... به موسیقی شعر توجّه ویژه ای داشته است.
ملخص الجهاز:
نتيجـۀ ايـن پـژوهش کـه بـه روش تحليلي ـ توصيفي انجام گرفته ، بيانگر اين است که موسيقي و نظم در بيان ، يکي از مهم ترين عناصر شاعرانه بدرالدين چاچي به حساب ميآيد.
فرضـيۀ تحقيـق نشـان مـيدهـد کـه بـدر چـاچي بـر همـۀ جنبه هاي موسيقي شعر اشراف داشته و از آن ها در ارتقاء و برجسته نمودن قصايد خود بهـره برده است .
علاوه بر اين موارد که به بررسي موسيقي در شاعران متعدد پرداخته ، تحقيقاتي نيـز در باب بدرالدين چاچي انجام شده که محدود اسـت ؛ ماننـد: مقالـۀ «فوايـد لغـوي ديـوان بـدر چاچي» و «بدر در محاق : مضـامين شـعري و شـيوة شـاعري بـدرچاچي» بـه قلـم محمـدعلي گيتيفروز در مجلۀ ادبيات و علوم انساني دانشـگاه چمـران اهـواز و مقالـۀ «بـدر در محـاق » نگارش مظاهر مصفا و محمدعلي گيتيفروز در مجلۀ ادبيات و علوم انساني دانشگاه تهران .
٣. موسيقي دروني از ديدگاه شفيعيکدکني، مدار موسيقي (به معني عام کلمه ) بر تنوع و تکرار اسـت و هرکدام از جلوه هاي تنوع و تکرار در نظام آواها، که مقولـۀ موسـيقي بيرونـي (عروضـي) و کناري (قافيه ) نباشد، در حوزة مفهومي اين نوع موسيقي قرار ميگيرد.
ايـن نـوع از موسـيقي کلام در ديوان بدر موجب اعجاز موسيقي شده است .
در ديوان بدر چاچي انواع معنـوي بـه کاررفتـه اسـت ؛ از قبيـل : تشبيه ، استعاره ، کنايه ، مجاز، ايهام ، تلميح ، مبالغه ، چيستان و معما و ...
تشبيه از صـنايع ادبي پرکاربرد ديوان بدر چاچي اسـت ؛ البتـه در بسـياري از مـوارد از خاقـاني تقليـد نمـوده است .