خلاصة:
نیان زندگی فرهنگی و اجتماعی جوامع باستانی در اساطیر آنها متجلی است. اساطیری که ریشه پیدایش
حیوانات و انسانها در مجموعه نظام کیهانی را بیان میکند. نماد در ارتباط مستقیم با باورهای آیینی و
مذهبی هنرمند بوده و بهنوعی نهادینه کردن و به شکل کشیدن تصوراتی است که در ذهن وی ریشه دوانده و
اعماق روح و جان او جای گرفتهاند. نقش شیر همواره حاوی معانی و مفاهیم عمیق اسطورهای و نماد بسیاری
از خصوصیات برجسته انسانی به شمار رفته است. مقاله حاضر با انتصاب نماد شیر سنگی بهعنوان یکی از
مهمترین نمادها که همواره در طول تاریخ هنر ایران حضور داشته به چگونگی شکلگیری مفاهیم متفاوت نماد
شیر سنگی در همدان میپردازد. روش مطالعه بهصورت توصیفی-تحلیلی و دادهها بهصورت کتابخانهای
جمعآوری و موردمطالعه و بررسی قرارگرفته است. بعد از بررسی منابع موجود این نتیجه به دست آمد که نماد
شیر سنگی در همدان در طول تاریخ ابتدا دارای مفاهیم شجاعت و دلیری سپس نگهبان و امروزه به مفهوم
باروری تغییر پیداکرده است.
ملخص الجهاز:
مقاله حاضر با انتصاب نماد شیر سنگی بهعنوان یکی از مهمترین نمادها که همواره در طول تاریخ هنر ایران حضور داشته به چگونگی شکلگیری مفاهیم متفاوت نماد شیر سنگی در همدان میپردازد.
بعد از بررسی منابع موجود این نتیجه به دست آمد که نماد شیر سنگی در همدان در طول تاریخ ابتدا دارای مفاهیم شجاعت و دلیری سپس نگهبان و امروزه به مفهوم باروری تغییر پیداکرده است .
نماد، اسطوره، مفهوم، شیر سنگی، همدان 1- مقدمه تاریخ نشان میدهد هر چیزی میتواند معنای نمادین داشته باشد، در حقیقت تمامی جهان یک نماد بالقوه است انسان برای ملموس کردن باورهای خویش و گاه ابراز عقایدی که در درون وی شکل گرفتهاند، سعی در بروز آنها به شکل تصاویری میکند تا بتواند نمایشی از عمق و درون خود را ارائه دهد.
با توجه به این که نقوش بازمانده، بروی مهرها و نقش برجستهها و احجام سه بعدی در ایران باستان، یادگارهای باستانی توصیف هنر و فرهنگ و باورهای آن زمان هستند، لزوم کنکاش در زمینه معانی و مفاهیم و تحولات تصویرگری این نمادها روشن است.
پرویز ذکایی در مقالهای با عنوان" شیرسنگی نگهبان دیرینه شهر"(1389)، عباس عربزاده در کتاب "همدان دروازه تمدن"(1385)، حسن دلزنده در کتاب "استان همدان" (1376) به بررسی تاریخچه مختصری از این مجسمه پرداختهاند.
این شیر سنگی در ابتدا نماد شجاعت و دلاوری و بعد از آن نماد نگهبان بوده است سپس به مرکب آناهیتا، ایزدبانوی باروری تغییر معنا داده است.
4- نتیجهگیری با توجه به مباحث گفته شده چنین نتیجهگیری میشود که مجسمه شیرسنگی از جمله نمادها و نشانههای کهن سرزمین ایران در شهر همدان است.