خلاصة:
مشارکت، یکی از موضوعات مهمی است که در حوزه های مختلف علوم اجتماعی و سیاسی به آن توجه خاص می شود. امروزه جوانان به عنوا ن یک گروه تاثیرگذار در مشارکت، نقش مهمی در تصمیم گیری های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه دارند. بنابراین، این پژوهش با هدف بررسی تبیین جامعه شناختی مشارکت جوانان، علل، صور و چالش ها صورت گرفته است. به منظور دست یابی به این هدف از بین عوامل و متغیرهای گوناگونی که در مشارکت جوانان تاثیر گذار است، متغیرهای اعتماد اجتماعی، بیگانگی اجتماعی، بی تفاوتی اجتماعی، میزان استفاده از رسانه ها و پایگاه اقتصادی- اجتماعی به عنوان متغیرهای مستقل انتخاب شده است. مبانی نظری متغیرها و پارامترهای این پژوهش، بر مبنای نظریات ملوین سیمن، لیپست، پارسونز، گیدنز، زتومکا و اینگلهارت تدوین شده است.
روش تحقیق، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه دارای قابلیت اعتماد و اعتبار است. جامعه آماری پژوهش، جوانان 18-29 سال مناطق 22 گانه تهران درسال 1394 می باشد. حجم نمونه 390 نفر است که با استفاده از فرمول کوکران و به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به دست آمده است. روش اصلی در تحلیل داده ها، رگرسیون و تحلیل مسیر است.
همچنین بر اساس نتایج تحقیق، میان صور مشارکت و متغیرهای اعتماد اجتماعی، بیگانگی اجتماعی، رسانه های جمعی، بی تفاوتی اجتماعی و پایگاه اقتصادی و اجتماعی و جنسیت رابطه معنادار وجود دارد، اما بین متغیر وضع تاهل با مشارکت و صور آن رابطه معناداری به چشم نمی خورد. از میان این متغیرها، اعتماد اجتماعی دارای قوی ترین رابطه با متغیر وابسته صور مشارکت (اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و روانی) است. در ﻫﻤﻴﻦ راﺳﺘﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻪ از دﺳﺖ آﻣﺪه از رﮔﺮﺳﻴﻮن ﭼﻨﺪ ﻣﺘﻐﻴﺮه، ﺣﺎﻛﻲ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎی ﻣﻄﺮح ﺷﺪه در اﻳـﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ (ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎی ﻣﺴﺘﻘﻞ) ﺑﻪ ﻣﻴـﺰان 35 درﺻــﺪ تغییرات متغیر وابسته "مشارکت اجتماعی"، به میزان41 درصد تغییرات متغیر وابسته"مشارکت سیاسی"، به میزان32 درصد تغییرات متغیر وابسته "مشارکت فرهنگی"، به میزان 28 درصد تغییرات متغیر وابسته "مشارکت اقتصادی" و به میزان 25 درصد تغییرات متغیر وابسته"مشارکت روانی" را تبیین می کنند.
ملخص الجهاز:
تبیین جامعه شناختی مشارکت جوانان، علل، صور و چالش ها (مورد مطالعه: شهر تهران) رضا کریمی 1 علیرضا محسنی تبریزی 2 مهرداد نوابخش 3 تاریخ دریافت مقاله: 12/8/1395 تاریخ پذیرش مقاله:20/8/1395 مشارکت، یکی از موضوعات مهمی است که در حوزه های مختلف علوم اجتماعی و سیاسی به آن توجه خاص می شود.
به منظور دست یابی به این هدف از بین عوامل و متغیرهای گوناگونی که در مشارکت جوانان تاثیر گذار است، متغیرهای اعتماد اجتماعی، بیگانگی اجتماعی، بی تفاوتی اجتماعی، میزان استفاده از رسانه ها و پایگاه اقتصادی- اجتماعی به عنوان متغیرهای مستقل انتخاب شده است.
(روشه:1377،168) به عقیده پارسونز، دو عنصر محیط فیزیکی و ارزش های غایی نیز برکنش اثرمی گذارند؛ محیط ارگانیک -فیزیکی، تسهیلات محیطی را برای فرد فراهم میکند (نظیر امکانات موجود در هر خانواده، محله و منطقه زندگی، مثل وجود سازمان ها و نهادهای مشارکتی، ارزیابی از وجود این امکانات و نبودن آن به عنوان مانع مشارکت) و ارزش غایی نیز نمادی ناظر بر آینده است (نظیر امید به آینده و بهبود شرایط با فعالیت فرد) در بین عناصر مطرح شده، عنصری که میزان اطلاعات آن بالاتر است، کنترل بیش تری بر کنش دارد و آن را از بالا به پایین مورد توجه قرار میدهد.
روش شناسی پژوهش از لحاظ هدف، این تحقیق از نوع کاربردی، از لحاظ شیوه تجزیه و تحلیل داده ها، توصیفی و همبستگی می باشد و هدف آن، شناخت و توصیف وضعیت مشارکت (متغیر وابسته) در جامعه آماری مورد مطالعه و تعیین رابطه آن با ویژگی های اجتماعی– فردی و مولفه های بیگانگی اجتماعی، بی تفاوتی اجتماعی، اعتماد و رسانه ها (متغیر مستقل) می باشد.