خلاصة:
توجه به بافتهای فرسوده تاریخی و رفع ناپایداری آنها، به موضوعی جدی و محوری تبدیل شده، به گونهای که سازمانهای ذی ربط را به تکاپوی سامان دهی و بازآفرینی بافتهای مذکور سوق داده و لزوم مداخله در این بافتها را در دورههای مختلف زمانی مطرح نموده است. پیوستگی و هماهنگی میان اجزای فضا و فعالیتهای آنها در بافتهای تاریخی ایران باعث شده است که فضاهای شهری بر مبنای استخوان بندی و ساختار فضایی بافت به وجود آید. بازار قزوین، زمانی محل کانون ثروت و قدرت شهر قزوین و حتی نیازهای منطقهای خود بوده است، در حالی که در شرایط کنونی از حیث اقتصادی عملکرد خود را از دست داده است. مقاله حاضردر پی رسیدن بازار قزوین به سرزندگی اقتصادی با رویکرد بازآفرینی میباشد. روش تحقیق در این مقاله تحلیلی – توصیفی، و ابزار گردآوری اطلاعات شامل روشهای کتابخانهای، پرسشنامهای و میدانی است. روش نمونه به صورت تصادفی ساده بوده و جامعه هدف اصناف، کارشناسان و مراجعین به محدوده انتخاب شده است. در این پژوهش از ابزار Spss و Expert Choice استفاده شده است و به وسیلۀ AHP و SWOT تحلیل شده است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد، مهمترین دلایل عدم بروز سرزندگی اقتصادی در بازار، عدم بازسازی و بهبود شکل و بنای بازار با وزن 4/ 4 و همچنین کم رنگ بودن نقش فرهنگی بازار با وزن 3/ 4 بدست آمد، و بازار در صورتی میتواند به سرزندگی اقتصادی برسد که توسط سه بازآفرینی فیزیکی، فرهنگی- اجتماعی و کارکردی بررسی شود. نتاج حاصل از این پژوهش بازگوی این مطلب است که بازار قزوین برای رسیدن به سرزندگی اقتصادی به بازآفرینی کارکردی نیازمند است.
Focusing on eroded and historic textures and trying to provide remedy for their instability is becoming a serious and pivoted subject for the ancient bazars of Iran ,therefore, relevant organizations began to order and recreate such textures, and felt the necessity for intervention in line with preserving this textures in different time series. Coherence and concordance between parts of space and their acts in historic textures of Iran has caused the fact that urban spaces come in to existence according to skeleton and spatial structure of texture in Iran. At a time, Qazvin s bazaar has been a head quarter of wealth and power in Qazvin and even in its regional needs. While in present condition it has lost its operation with respect to its assumed economic profit. This essay is trying to reach on Qazvin’s bazaar vivaciousness with recreation point of view. Research method in this essay is analytic-descriptive, and tools of collecting data include library methods, questionnaire and field methods. Sample selection is simple random and target community is traders, experts and applicants. SPSS and Expert Choice are used in this investigation and the data is analyzed via AHP and SWOT. Findings of this survey show that the most important reasons for non-existence of economic vivaciousness in bazaar is proved to be the lack of recreation and improvement in form and construction of bazaar with weight of 4. 4 and also weak cultural role of bazaar with weight of 4. 3, and bazaar can reach economic vivaciousness when it can be considered via physical, cultural-social, and applied recreation. Findings of this essay show that Qazvin’s bazaar needs operational recreation to reach on economic vivaciousness.
ملخص الجهاز:
سنجش معیارهاي سرزندگی اقتصادي بازارهاي تاریخی ایران با رویکرد بازآفرینی؛(مطالعه موردي: بازار تاریخی قزوین) تاریخ دریافت مقاله:20/20/39 تاریخ پذیرش نهایی مقاله01/20: 94/ قدیر صیامی (استادیار، عضو هیئت علمی دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)، مشهد، ایران) اکرم اختري تکله (کارشناس ارشد برنامه ریزي شهري، دانشکده هنر ومعماري، دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)، مشهد ،ایران) محمد علی خانی زاده (کارشناس ارشد برنامه ریزي شهري، دانشکده هنر ومعماري، دانشگاه بین المللی امام رضا (ع) ،مشهد، ایران) چکیده توجه به بافت هاي فرسوده تاریخی و رفع ناپایداري آنها، به موضوعی جدي و محوري تبدیل شده ،به گونه اي که سازمان هاي ذي ربط را به تکاپوي سامان دهی و بازآفرینی بافت هاي مذکور سوق داده و لزوم مداخله در این بافت ها را در دوره هاي مختلف زمانی مطرح نموده است.
جدول)1( چکیده مواردي است که لاندري به آن ها اشاره نموده است: جدول شماره 1: انواع سرزندگی {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (Landry, 2000) :مأخذ بر اساس مطالعات نظریه اي می توان مهم ترین کارکردهاي بازار در رشد سرزندگی را در قالب نقش فیزیکی بازار، نقش فرهنگی - اجتماعی بازار، نقش مذهبی و کارکرد معنوي بازار ،نقش و کارکرد اقتصادي بازار در ارتقا سرزندگی و حیات مدنی شهر عنوان نمود که در زیر به آنها پرداخته می شود: نقش فیزیکی بازار بازارهاي شهري از نظر نحوة شکل گیري به دو گروه اصلی تقسیم م یشوند: 1ـبازارهاي طراحی نشد ه؛ که به صورت نامنظم و بدون نقشۀ قبلی در مسیر توسعۀ خود بنا به نیازهاي جامعه و مردم رشد کرد هاند و گاه بعد از مدتی با تغییر شکل، طراحی شده و جایگزین شکل هاي قبلی شد هاند.