خلاصة:
در کشور ما مساله مسکن در چند دهه گذشته به یکی از چالشهای اصلی در برنامههای توسعه اقتصادی و اجتماعی بدل شده است، که در این میان لزوم توجه به مسکن و برنامه ریزی آن در راستای توسعهی پایدار شهری در چهارچوب برنامه ریزیهای ملّی، منطقهای و شهری، بیش از پیش احساس میشود، تا بهرهگیری از دانش و تکنیکهای برنامه ریزی، مشکلات شهروندان را برطرف کرده و در نتیجه، محیطی آرام و سرسبز، همراه با امنیت و آسایش و رفاه، برای آنان فراهم شود. بدین منظور این مقاله به بررسی شاخصهای جمعیتی (تعداد جمعیت، تعدادخانوار، بعد خانوار، نرخ رشد جمیت شهری) و شاخصهای کمی و کیفی مسکن شهر زنجان برای شناخت وضعیت مسکن این شهر میپردازد. و در ادامه پس از پیشبینی جمعیت شهر زنجان تا سال 1410 نیازهای مسکن براساس آمار و مطالعات موجود و پیروی از روند گذشته احداث مسکن وتقاضا برای آن (با مدل لجستیک) در افق 20 ساله مشخص شد. این پژوهش از نوع کاربردی- توسعهای و روش پژوهش "توصیفی-تحلیلی "است. با توجه به آمارهای موجود، به ویژه پژوهش میدانی، اقدام به بررسی و شناخت وضعیت مسکن شهر زنجان، به لحاظ شاخصهای کمی و کیفی در دورههای گذشته و حال شده است. نتایج این پژوهش، بیانگر روندرو به رشد وضعیت شاخصهای کمی وکیفی در شهر زنجان به ویژه پیشرفت به نسبت مناسب شاخصهای کمی و کیفی در دههی 1390- 1375 است، و در ادامه با پیش بینی جمعیت و کاهش بعد خانوار در دوره 1390- 1410، 60091 واحد مسکونی پیش بینی میشود. که با برآورد ساخت مسکن در این دروه (باتوجه به روند گذشته احداث مسکن) حدود 48905 واحد مسکونی ساخته خواهد شد، که این تعداد واحد مسکونی پاسخگوی حدود 81. 38 درصد تقاضا برای واحد مسکونی خواهد شد.
in the past few decades housing problems in our country has become one of the main challenges in economic and social development planning, and the importance of paying attention to housing and planning towards sustainable urban development in the framework of national, regional and urban planning is felt more than ever hoping to solve residents’ problems using knowledge and planning techniques, hence, providing a quiet and green environment, along with the comfort and well-being for them. For this purpose, this paper investigates the demographic indicators (total Population, number of families, family size and the growth rate of urban population) and the qualitative and quantitative indicators of Zanjan city housing to understand its housing situation. Furthermore, after predicting the population in 1410(2030), housing needs to be identified in a 20 year period according to the statistics and existing studies and following the past process of housing construction and it’s demand (using logistic model). The research type and method used in the current research are applied - developmental and Descriptive – analytical, respectively. According to the available statistics, particularly, field research , it is attempted to investigate the housing situation of Zanjan city in terms of qualitative and quantitative indicators of past and present times. The results represents the growing trend of situation of quantitative and qualitative indicators of Zanjan city, particularly, the relatively appropriate growth of quantitative and qualitative indicators at 1375-1390 (1995-2010). Results showed that , by predicting population family size decrease will be observed when 60091Residential units are predicted to be needed, therefore, from housing units estimated presently (according to the past trend of housing development), nearly 48905 units will be needed to be constructed. This number of housing units satisfy approximately 81.38 percent of housing demands.
ملخص الجهاز:
تحلیل شاخصهاي کمی و کیفی و برنامهریزي مسکن شهر زنجان تاریخ دریافت مقاله: 92/10/25 تاریخ پذیرش نهایی مقاله04/02:/399jk 3// احمد پوراحمد (استاد جغرافیا و برنامهریزي شهري دانشکدهي جغرافیاي دانشگاه تهران) کرامتاﷲ زیاري (استاد جغرافیا و برنامهریزي شهري دانشکدهي جغرافیاي دانشگاه تهران) رشید یوسفی (دانشجوي دکتري جغرافیا وبرنامه ریزي شهري دانشگاه تهران) مهدي حاجیلو (دانشجوي دکتري جغرافیا و برنامه ریزي روستایی دانشگاه تهران) چکیده در کشور ما مسأله مسکن در چند دهه گذشته به یکی از چالشهاي اصلی در برنامههاي توسعه اقتصادي و اجتماعی بدل شده است، که در این میان لزوم توجه به مسکن و برنامه ریزي آن در راستاي توسعهي پایدار شهري در چهارچوب برنامه ریزي هاي مّلّی، منطقه اي و شهري، بیش از پیش احساس می-شود، تا بهرهگیري از دانش و تکنیک هاي برنامه ریزي، مشکلات شهروندان را برطرف کرده و در نتیجه ،محیطی آرام و سرسبز، همراه با امنیت و آسایش و رفاه، براي آنان فراهم شود .
نتایج این پژوهش ، بیانگر روندرو به رشد وضعیت شاخص- هاي کمی وکیفی در شهر زنجان به ویژه پیشرفت به نسبت مناسب شاخصهاي کمی و کیفی در دههي 0931 - 5731 است ، و در ادامه با پیش بینی جمعیت و کاهش بعد خانوار در دوره 60091 ، 1410 -1390 واحد مسکونی پیش بینی می شود.
در تحلیل شاخص هاي کمی مسکن در دوره ي0931- 53 مشخص میشـودکه 1- شاخص تراکم خانوار در واحد مسکونی از 92,1در سال 54 به 30,1 در سـال 90رسـیده است که نشان از کاهش تعداد خانوارهاي ساکن در واحـد مسـکونی مـی باشـد کـه نسـبت بـه میانگین کشوري وضعیت مناسبتري دارد ، در کل این شاخص رابطه معکوسی با سطح درآمد و میزان توسعه یافتگی کشور دارد .