خلاصة:
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی نظرات مفسران درخصوص مصادیق آیه تطهیر، مطالب ارائه شده ذیل این آیه را در سه تفسیر کشف الاسرار، شواهد التنزیل و المیزان، مورد بررسی و نقد قرار داده است. علامه طباطبایی، با استمداد از قرآن و روایات شیعه و اهل سنت، اهل البیت یا همان پنج تن آل عبا را مصادیق آیه تطهیر دانسته و ابراز میدارد که خداوند خواسته رجس و پلیدی را تنها از اهل البیت دور کند؛ لذا این آیه بر عصمت آنان دلالت دارد. حاکم حسکانی نیز شمار زیادی از روایات را که همسو با نظر علامه و مویّد استنادات ایشان است، ذیل آیه تطهیر آورده است؛ ولی میبدی، واژه «رجس» را در این آیه به معنای پلیدی که زنان از آن نهی شدهاند دانسته و «تطهیر» را نیز به جایگزینی صفات نیکو به جای صفات زشت و پاکی از عجب تفسیر کرده است. وی در تفسیر خود، مصداق اهل بیت را همسران پیامبر (ص) و عترت ایشان از بنی هاشم میداند. این پژوهش به روش توصیفی -تحلیلی انجام شده و نظرات هر یک از سه مفسر را مورد بررسی و نقد قرار داده است.
The present study aims to evaluate the commentators' views on the instances of the verse "Tathir", and reviews the following material in three interpretations: "Kashf Al-Asrar", "Shavahed al- Tanzil" and "Al-Mizan". Allameh Tabataba'i, referring to the Qur'an and Shiite and Sunni traditions, considers Ahl al-Bayt, or the “Five people from Abba”, as instances of the verse "Tathir", and declares that God would only remove evil from the Ahl al-Bayt, and It signifies their infallibility. Hakem Haskani has also purified many verses that are in line with Allameh's opinion and confirms their citations, but Meybodi used the word "regs" in this verse to mean that women were forbidden and " He has also interpreted "purification" in this verse as replacing good traits has been interpreted as ugly traits. In his commentary, he refers to the instances of 'Ahl al-Bayt' as the wives of the Prophet (peace be upon him) and his relatives from Bani Hashim. This research is a descriptive-analytical study and reviews the opinions of each of the three commentators.
ملخص الجهاز:
بررسی تطبیقی مصادیق آیه تطهیر از دیدگاه علامه طباطبایی، حاکم حسکانی و رشیدالدین میبدی (تاریخ دریافت: 30/1/1397 – تاریخ پذیرش: 12/5/1397) محمد اسماعیل صالحی زاده چکیده پژوهش حاضر با هدف ارزیابی نظرات مفسران درخصوص مصادیق آیه تطهیر، مطالب ارائه شده ذیل این آیه را در سه تفسیر کشف الاسرار، شواهد التنزیل و المیزان، مورد بررسی و نقد قرار داده است.
حاکم حسکانی نیز شمار زیادی از روایات را که همسو با نظر علامه و مؤیّد استنادات ایشان است، ذیل آیه تطهیر آورده است؛ ولی میبدی، واژه «رِجس» را در این آیه به معنای پلیدی که زنان از آن نهی شدهاند دانسته و «تطهیر» را نیز به جایگزینی صفات نیکو به جای صفات زشت و پاکی از عُجب تفسیر کرده است.
اهل البیت (ع) «اهل بیت» در اصل لغت به معنای «خویشاوندان فرد» است فیومی میگوید:أهلُ البَيْتِ و الأصْلُ فيه القَرَابَة (فيومى،1414: 2/ 28) أَهْلُ الرَّجُلِ عَشيرَتُه و ذُوو قُرْباهُ (فيروز آبادى، 1415 :3 /453)؛ حسيني زبيدي، 1414:14 / 35 ) علامه طباطبایی از آیه شریفه تطهیر استفاده میکنند که «أهل البيت» نسبت به سایر مسلمانان دارای یک خصوصیت و ویژگی هستند که دیگران فاقد آن میباشند و آن ویژگی، طهارت و عصمت مطلقه آنان است، روایاتی که در شأن نزول آیه شریفه آمده است بیان کننده آن است که آیه در شأن رسول خدا (ص)، علی (ع)، فاطمه (س) و حسن و حسین (ع) نازل شده است و احدی در این فضیلت با آنان شرکت ندارد و این روایات بیش از هفتاد حدیث است که بیشتر آنها از طرق اهل سنت است که تقریباً از چهل طريق نقل کردهاند و شیعه از سی طریق نقل کردهاست.