خلاصة:
قاچاق کالا و ارز، بهعنوان یک پدیده شوم اقتصادی و اجتماعی، اثرات بسیار نامطلوبی در زمینههای اقتصادی دارد. قاچاق کالا و اهمیت مبارزه با آن، ساماندهی وضعیت مبادلات مرزی، حرکت به سمت اقتصاد شفاف و تطبیق رفتار دستگاههای نظارتی ، از مهمترین محورهای عملیاتی در جهت مبارزه با قاچاق کالا میباشند. در این مقاله، پس از تحلیل وضعیت موجود قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، تدابیر پیشگیری از قاچاق آن را که تا قبل از تصویب و اجرای قانون مبارزه با قاچاق کالا مصوب 1392 در سیاست جنایی ایران رایج بوده است را بررسی میکنیم. همچنین تشخیص علل ناکارآمدی این تدابیر، به بررسی نظریات جرم شناختیِ تبیینکننده دلایل ارتکاب جرائمی نظیر قاچاق کالا میپردازیم؛ آنگاه قانون مبارزه با قاچاق کالا را مورد ارزیابی انتقادی قرار میدهیم. ازاینرو، با بازخوانی تبعات این جرم بر تخریب اقتصادهای ملی و منطقهای و تخدیش سرمایه اجتماعی و منابع انسانی در بدنه نظام اداری و اجتماعی یک کشور، اصول و قواعد و مبانی و روشهای جرمانگاری صحیح در مبارزه با قاچاق کالا توصیف میگردد و نهایتاً با رویکرد انتقادی نقاط ضعف و قوت سیاست کیفری ایران در این خصوص تبیین میشود و راهکارهایی برای رفع موانع سیاستگذاری کیفریِ و تقویت نقاط قوتِ کنونی در زمینه کشف و محاکمه و مجازاتِ مرتکبانِ این جرائم، ارائه میگردد.
Smuggling commodities and currencies, as a social and economic phenomenon, have very adverse economic effects. The smuggling of goods and the importance of fighting them, organizing the status of border exchanges, moving towards a transparent economy and adapting the behavior of regulatory bodies are among the most important operational axes to combat smuggling of goods. In this article, after analyzing the current status of the Anti-Smuggling of Goods and Currency Law We review the smuggling prevention measures that were in place before the adoption and enforcement of the Anti-Smuggling Act of 1392 in Iran's criminal policy. Also, identifying the causes of the ineffectiveness of these measures, we look at criminological comments explaining the causes of the commission of crimes such as smuggling goods; then we will assess the anti-smuggling law critically. Thus, by recounting the consequences of this crime for the destruction of national and regional economies and the destruction of social capital and human resources in the body of the administrative and social system of a country, the principles and rules and the principles of proper criminalization in the fight against smuggling of goods are described. Finally, with a critical approach, the weaknesses and strengths of Iran's penal policy are explained, and solutions for removing barriers to criminal policy and strengthening the current strengths of the discovery, trial and punishment of perpetrators of these crimes are presented.
ملخص الجهاز:
مشخص است کنترل اين دست از جرائم و جلوگيري از گسترده شدن ابعاد و نتايج زيان بار آن ها، از مهم ترين اهداف قانون گذار و رسالت هاي تعريف شده براي کنشگران اجرايي و قضايي است ؛ اما در اين رابطه ، گويي سياست جنايي ايران درست عمل نکرده و به تبع آن سياست جنايي اجرايي و قضايي نيز دستاورد ملموس و قابل قبولي به همراه نداشته است ؛ حال در اين پژوهش با ارزيابي انتقادي قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، به تحليل تدابير اتخاذشده براي پيشگيري از قاچاق و همچنين تشخيص علل ناکارآمدي تدابير کيفري از منظر نظريات جرم شناختي پرداخته شده است .
در نتيجۀ اين پژوهش ميتوان گفت : هرچند قانون گذار ايراني به موضوع ورود کرده اما در تدوين سياست کيفري از يافته هاي علمي و دستاوردهاي جرم شناسي به شکل رسمي و هدف مند استفاده نکرده و برايند آن تصويب قانوني بوده است که روح کلي آن با عدالت و انصاف بيگانه است .
به همين خاطر تحليل آخرين ارادٔە قانون گذار در قالب قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز ۱۳۹۲ که مهم ترين جلوه از سياست جنايي کاغذي ايران در اين رابطه است از منظر آموزه هاي جرم شناختي و با هدف آسيب شناسي راهبردها لازم و ضروري مينمايد.