خلاصة:
اثر فرانسۀ عمومی (1370-1373) کتابی دانشگاهی در حوزۀ آموزش زبان فرانسه در ایران است و انتشار مجدد آن نشانۀ استقبال از آن است. جستار حاضر نقدی است بر اهداف اثر، نوع متون، محتوی آن از نظر تخصصی و غیرتخصصی بودن و نهایتاً رویکرد اثر در آموزش درک مطلب نوشتاری. در این تحقیق، ابتدا نشان دادیم که تدوین کنندهگان پروژه تدوین کتب دانشگاهی برای آموزش زبانهای خارجی، اهداف شیوۀ ساختار-کلی-دیداری-شینداری را گرتهبرداری کردهاند اما رویکرد آموزشی اثر با رویکرد ساختار-کلی-دیداری-شنیداری مطابقت ندارد. در بخش دوم با تکیه بر الگوی تحلیل کوپ (1986) نشان دادیم که متون برگزیده توسط مولفان، به جزء یک متن، همگان فهم، اغلب اطلاعی و از نظر موقعیت ارتباطی بسیار کمتنوع هستند. در این بخش دیده شد که روند مد نظر کمیتۀ تدوین، یعنی آسان به سخت و همگان فهم به نیمهتخصصی در اثر رعایت نشده است. در بخش سوم، بررسی مبتنی بر الگوی کلی موراند (1979) مشخص کرد که رویکرد آموزشی اثر برای درک مطلب نوشتاری مستقیم و پایین-بالا است. به طور کلی، عدم توجه مولفان به موقعیتهای ارتباطی گوناگون، به حوزههای مفهومی گوناگون و بویژه به دستآوردهای شناختی هم عصر با اثر و حتی قدیمیتر از آن باعث روزآمد نبودن آن در سال انتشارش شده است.
General French (1991-1994) is one of the important textbooks in the teaching / learning of FFL in Iran. This work aims to evaluate the objectives of book and the properties of its texts according to their degree of specialization and the methodology of the work in relation to the teaching of understanding of the writings. First, we have shown that the objectives of the committee in question are slammed on those of the structure-global-audio-visual methods and that the General French content does not correspond to these. Secondly, using the Coupe’s (1986) analysis model, we have shown that all the texts contained in the book, except one of them, are popular, informative and limited to a small number of communication situation. In this part, we have noted that the process of presenting from easy to difficult and from popularized to specific, proposed by the committee, is not followed in the book. And finally, in a third step, relying on the Global Approach of Moirand (1979), we noted that the method of the book to teach reading understanding is bottom-up. In general, the failure to take into account various communication situations, such as various conceptual domains and psycho-cognitive learning, means that General French is already outdated at its first publication in bookshops.
ملخص الجهاز:
2. میزان موفقیت اثر در دستیابی به اهداف ترسیمشده ظاهراً تدوین این کتاب و کتابهای مشابه براساس یک نیازسنجی و با نظرسنجی از «گروهای تخصصی و برنامهریزی ستاد انقلاب فرهنگی، صاحبنظران، استادان زبان، متخصصان و کارشناسان مربوطه در وزارت آموزش و پرورش» در حوزۀ «زبان و ادبیات خارجی، مترجمی و تربیت دبیر» و در حوزۀ «آموزش زبان خارجی برای رشتههای مختلف دانشگاهی» انجام شده است (Ghavimi & Movassaghi 1994).
اما درخصوص تحقق هدف دوم، یعنی حرکت از متون همگانفهم بهسوی متون نیمهتخصصی، نتایج بررسی ما نشان میدهد که چنین چیزی در کتاب محقق نشده و همانطورکه در زیر اشاره خواهد شد، فقط یک متن نیمهتخصصی در وسط اثر گنجانده شده است.
1. 2 نوع متون محتوی اثر کلیۀ متون موجود در کتاب فرانسۀ عمومی اصلی (authentique) هستند و هیچ متن واقعی (réel) و صافی یا ساختگی (texte-filtre) در آن استفاده نشده است.
نتایج بررسی ما دربارة نوع متون محتوای کتاب فرانسه عمومی نشان میدهد که در این اثر فقط از متون اصلی استفاده شده است.
استفادۀ حداقلی از متون ادبی در کتاب فرانسۀ عمومی بیانگر تعلق آن به جریانهای آموزشی غیرسنتی است، اما وجود متون صرفاً اطلاعی و روایی باعث شده است که آموزش اثر به واژگان و دستور محدود شود، درحالیکه هدف آموزش درک مطلب نوشتاری فراتر از دانستن دربارة پدیدهها و اجزای زبان است.