خلاصة:
چیستی انتظار در ساحت کلام سیاسی آیتالله خامنهای مهمترین پرسش این تحقیق است. در این تحقیق با روش تحلیلی استظهار از متن، به این حقیقت خواهیم رسید که انتظار، نوعی آرزو و امید ناشی از اعتقاد، احساس و حالت، آمادگی،عملو مجاهدت برای رسیدن به وضع مطلوب و اشتیاق انسان برای دسترسی به دنیایی سرشار از عدالت، راستى، صمیمیت، انسانیت، معنویت، فضیلت، اخلاق انسانى صحیح و متعالی در سایه حاکمیت و حکومت الهی است؛ بنابراین انتظار دارای چهار عنصر اساسی است؛ امید به آینده، عدم رضایت از وضع موجود، تلاش برای تحول و اعتقاد به تحقق حتمی ظهور. حقیقت انتظار از سنخ فعل گفتاری و اعتقاد معطوف به عمل میباشد که دارای سلسله مراتب تشکیکی است. این حقیقت، به دلیل خصلت ساختاری لزوماً و انحصاراً باید در ذیل شئون مدیریتی و اجرائی (نه شأن تکوینی و ملکوتی) امامت که در دوره غیبت حضور ندارند، بازخوانی شود. براین اساس، انتظار از مفاهیم اساسی دوره غیبت است که هم نقش جانشینی امام در دوره حضور را دارد و هم مهمترین راهبرد تشیع برای عبور از دنیای پر از ظلم و ستم و رسیدن به دنیای پر از قسط و عدل در عصرظهور است. معطوفسازی حقیقت انتظار به تحقق حاکمیت و حکومت الهی امام زمان عج سنخ معرفتی آن را در مستوای مسائل کلام سیاسی شیعه قرار داده است.
The most important question of this study is the nature of waiting in the arena of Ayatollah Khamenei's political theology. In this research, with the analytical method of helping from the text, we will reach the fact that the waiting is a kind of desire and hope resulting from belief, feeling and mood, readiness, action and jihad to gain the ideal state, and a human desire to achieve a world full of justice, Truth, intimacy, humanity, spirituality, virtue, correct and transcendental human morality in the shadow of divine rule and government. Therefore, the waiting has four basic factors which are hope for the future, dissatisfaction with the status quo, striving for change and believing in the inevitable realization of reappearance (of Imam Mahdi). The truth of waiting is of the type of verbal action and action-oriented belief, which has a skeptical hierarchy. This fact, due to its structural nature, must necessarily and exclusively be examined under the managerial and executive aspects (not the natural and heavenly status) of the Imamate, which are not present during the era of occultation. In this regard, the waiting is one of the basic concepts of the period of occultation, which has both the role of the Imam's successor in the period of presence and the most important strategy of Shia to pass the world full of oppression and then to reach a world full of justice in the age of reappearance. Connecting the truth of waiting to the realization of divine rule and government of Imam Zaman (a.s) has placed its epistemological type in line with the issues of Shia political theology.
ملخص الجهاز:
ب. انتظار از سنخ فعل گفتاري ادبيات انتظار عمدتا درمورد غيبت امام عصرع شکل گرفته است و ريشه در سـنت و روايات پيامبر اسلام ص و امامان معصوم ع دارد؛ بنابراين همه آنچه در اين مورد بيان شده ، مربوط به آينده اي است که در زمان خطاب و بيان ، هنوز محقق نشده بـود؛ امـا در کنار رواياتي مانند قول امام صادق ع که مي فرمايد: «مـن سـره أن يکـون مـن أصـحاب القائم فلينتظر (نعماني ، بي تا، ص ٢٠٠)؛ کسي که دوست دارد از ياران [حضـرت ] قـائم باشـد، پس بايد منتظر باشد»، بسياري از روايـات مربوطـه در قالـب عبـارات اخبـاري القـا شـده است ؛ همانند: «طوبي لشيعة قائمنا المنتظرين لظهوره في غيبته و المطيعين لـه فـي ظهـوره أولئک أولياء اٰلله الـذين لا خـوف علـيهم و لا هـم يحزنـون » (صـدوق ، ١٤٠٥ق ، ج٢، ص ٣٥٧) سعادت و نيک بختي از آن شيعيان قائم ماست ؛ آنان که در غيبتش ، منتظر ظهـورش و در ظهورش ، فرمان برش هستند؛ ايشان همان اولياي الهـي هسـتند کـه نـه ترسـي دارنـد و نـه اندوهگين هستند».
تأمل در ماهيت انتظار و جايگاه آن در کلام سياسي آيت اٰلله خامنه اي ، با چهار دسـته نخست ، ناسازگار مي نمايد؛ بلکه رهبر حکيم انقـلاب (١٣٦٩/١٢/١١) بـا اشـاره بـه گفتمـان اعتقادي انقلاب اسلامي ، آن ها را انحراف تلقي کرده ، مي فرمايد: کساني که مغرض و نادان بودند، اين طور به مردم ياد داده بودند کـه انتظـار، يعنـي اينکه شما از هر عمل مثبت و از هـر اقـدام و هـر مجاهـدت و هـر اصـلاحي دسـت بکشيد و منتظر بمانيد، تا صاحب عصر و زمان ع خودش بيايد و اوضاع را اصـلاح کند و مفاسد را بر طرف نمايد.