خلاصة:
شعر نظامی، زنده و رنگارنگ است؛ ترکیبی از رنگهای لطیف و زیبا. نظامی، از توصیف نقش و نگارهای زیبا و تصاویر پر زرق و برق لذّت میبرد و مانند نقّاشی چیرهدست که با روح رنگ آشناست، با دقّت و صحّت، طرح خام ذهن را با قلمموی بیان رنگآمیزی میکند و از این ترکیبِ هنرمندانه، نقشی روحنواز و ماندگار رقم میزند. رنگها، در شرایط متفاوت با القای حالات روانی خاص مانند آرامش یا اضطراب، تأثیر ویژهای بر روی رفتارهای فردی و اجتماعی افراد خواهند داشت.نقش رنگ در هنر نیز انکارناپذیر است. روانشناسی امروز در زمینۀ نقش رنگ در ذهن و زندگی انسان به حقایقی دست یافته که ردّ پای آن را در کلام نظامی به روشنی میتوان دید. از سوی دیگر، کشف هالههای رنگین الکترومغناطیسی انرژی در اطراف بدن و جزییات مربوط به آنها، از دستیافتههای نوین دانش فراروانشناسی است که از زوایای گوناگون روانشناختی و غیرروانشناختی انطباق درخور توجّهی با هفت پیکر نظامی دارد. بنا بر آن چه خواهیم خواند، گزافه نیست اگر بگوییم شاعر نقشپرداز گنجه، حقیقت رنگ را درک کرده، هویّت آن را میشناسد و نه از سر تصادف، بلکه در کمال دقّت نظر و هوشیاری، نقش شعر خود را رنگآمیزی میکند. پژوهش پیش رو بر همین اساس به طور مختصر به تفسیر جنبههای روانشناختی و فراروانشناختی هفت پیکر میپردازد.
ملخص الجهاز:
در هنرهای تجسّمی مانند نقّاشی، انتقال احساس درونی و محتویات روانی با زبان رنگ، از طریق چشم صورت میگیرد، بنابراین رنگ، متأثّر از فاکتورهایی چون ترکیب، توازن، سوژه و محتوا، جذب ذهن بیننده میشود و در آن جا تجزیه و تحلیل میگردد ولی کاربرد آن در کلام، مستقل از این عوامل و تنها تحت تأثیر حال و هوای ذهنی و روحی گوینده، حسّ رنگ را به مخاطب (شنونده یا خواننده) منتقل میکند.
محلّ هفت چاکرای اصلی که در امتداد ستون مهرهها قرار دارند، عبارت است از: مرکز تاجی (Crown chakra) واقع در قلّۀ سر چاکرای پیشانی (Brow chakra) (سر) چاکرای گلو (Throat chakra) چاکرای قلب (Heart chakra) چاکرای شبکۀ خورشیدی (Solar plexus chakra) چاکرای خاجی (Sacral chakra) چاکرای قاعدهای (Base chakra) (به تصویر صفحه رجوع شود) تصویر 5-2: محلّ قرار گرفتن هفت چاکرا در امتداد ستون مهرهها «افرادی که دارای دید اوریک (توانایی دیدن اورا) هستند، این نقاط را به صورت صفحات نوری مشاهده میکنند» (همان:22).
«اگرچه تمام طیفهای رنگی در هر چاکرا وجود دارد، امّا تنها یک رنگ بر هر کدام غالب است و این رنگها به ترتیب از چاکرای قاعدهای به تاجی، با هفت رنگ طیف نور؛ یعنی آن چه که در رنگینکمان میبینیم، مطابقت دارد: قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی، نیلی و بنفش.
(به تصویر صفحه رجوع شود) تصویر 5-4: چاکرای خاجی یا سوادیستهانا در خصوص مطابقت این چاکرا با هفت پیکر نظامی کمی دوگانگی وجود دارد به این ترتیب که رنگ را با گنبد ششم و سیّاره را با گنبد سوم متناسب میبینیم.