خلاصة:
یکی از احکام متعالی دین اسلام در بعد اجتماعی جهاد میباشد. شاید در نگاه اول، معاندین جهاد را با جنگ که در سایر ادیان و ملل وجود دارد مساوی دانسته و همان احکام را در جهاد نیز جاری بدانند.ولی بحث و سوال در رابطه با زمانی میباشد که امام معصوم(ع) در غیبت بوده و جامعه اسلامی به وسیله نواب خاص با عام او مدیریت میشود؛ حکم جهاد در این زمان چیست؟ در اکثر کتب فقهی و یا کتابهایی که در آن مباحث جهاد از دیدگاه فقها مطرح شده است جهاد را به دو قسم تقسیم کردهاند که عبارت است از جهاد ابتدایی و جهاد دفاعی علماء و فقهاء در مورد جواز و مشروعیت جهاد ابتدایی و عدم جواز و مشروعیت آن در عصر غیبت به آیات و روایاتی تمسک جستهاند. از جمله قائلین به مشروعیت و جواز جهاد ابتدایی در عصر غیبت میتوان از شیخ مفید، ابوصلاح حلبی، سلّار، آیتالله خویی و آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی نام برد . قائلین به عدم مشروعیت جهاد ابتدایی در عصر غیبت شرائط و مواردی را برای جهاد ذکر نمودهاند که عبارتند از: حضور امام(ع)، بلوغ، عقل، اذن و الدین، سلامت جسم و...
Abstract :One of the high edict of Islam religious in social aspect is Jehad .maybe in first view the enemies emphasize that is Jehad is synonym of war that it was equal in the other country . But the question is where the Iemam is absent and the society was ruled by his deputy , what is the edict in this time ?Jehad in Islam against other country , contain many high goals . and always depend of despot of morality .Islamic Jehad has close relationship by peace and against of those people that say : Islam is the religion of sword . In fact Islam is peace .Among the teller of legitimation of begin of Jehad we can called the name of Halabi , Sallar , great ayatollah Khoee , and the great ayatollah khamenie the leader of Islamic revolution .The man who said Jehad is forbidden when the Imam is absent because the qualification is: present of Imam , maturation , intellect , permission of parents , health if body and etc… .
ملخص الجهاز:
ولي بحث و سؤال در رابطه با زماني ميباشد که امام معصوم (ع ) در غيبت بوده و جامعه اسلامي به وسيله نواب خاص با عام او مديريت ميشود؛ حکم جهاد در اين زمان چيست ؟ در اکثر کتب فقهي و يا کتاب هايي که در آن مباحث جهاد از ديدگاه فقها مطرح شده است جهاد را به دو قسم تقسيم کرده اند که عبارت است از جهاد ابتدايي و جهاد دفاعي علماء و فقهاء در مورد جواز و مشروعيت جهاد ابتدايي و عدم جواز و مشروعيت آن در عصر غيبت به آيات و رواياتي تمسک جسته اند.
احکام جنگ با اهل بغي از انواع مختلف جنگ هاي اسلامي جنگ با اهل بغي شمرده ميشود و به اين نوع جنگ در آيات قرآن کريم نيز اشاره شده است : و إن طائفتان من المؤمنين اقتتلوا فاصلحوا بنهما فان بغت احداهما علي الاخري فقاتلوا التي تبغي حتي تفيء إلي امر الله فان فاءت فأصلحوا بنهما بالعدل و اقسطوا ان الله يحب المقسطين ؛(حجرات ، ٩ ) و اگر دو گروه از مؤمنان با هم کارزار کنند ميانشان آشتي برقار کنيد، و اگر (باز) يکي از آن دو بر ديگري تعدي کرد با آن که تعدي ميکند پيکار کنيد تا به فرمان خدا باز گردد.
شيخ مفيد(٣٣٦- ٤١٣ق ) شيخ مفيد در عدم شرط اذن امام (ع ) ميگويد: اجراي حدود وظيفه حاکم اسلامي است که از طرف خدا گماشته شده باشد و آنها پيشوايان هدايت از خاندان پيامبر(ص ) هستند همچنين ديگر فرمانروايان و اميراني که آن ها را امامان معصوم (ص ) براي اين کار نصب کرد باشند( محمدابن نعمان ، ١٤٢٣، ٨١٠ ) آيت الله خوني(ره ) از فقهاي معاصر نيز آيت الله خوئي(ه ) در کتاب ارزشمند منهاج الصالحين به جواز جهاد ابتدايي در زمان غيبت فتوا داده است .