خلاصة:
در این مقاله به بررسی و تحلیل کاربردشناسیِ کنش های گفتاری باب شیر و گاوِ کلیله و دمنه و رابطۀ آنها با احساسات و عواطف بر اساس نظریۀ پلاچیک (غم و شادی، خشم و ترس، اعتماد و تنفر، تعجب و پیش بینی) پرداخته شده است که برای رسیدن به اهداف منظورشناسانۀ این اثر، بسیار مفید است. نویسندگان ضمن بیان مقدماتی دربارۀ کاربردشناسی، کنش های گفتاریِ دیالوگ های چهار شخصیت اصلی را با رویکرد پلاچیک (Plutchick) مورد بررسی قرار داده اند. یافته ها حاکی از آن است که علی رغم بسامد بالای کنشهای اظهاری و ترغیبی، هیجانات و احساسات متنوع دیگری به خواننده انتقال پیدا میکند. در این بین، اکثر پاره گفتارهای دمنه در قالب کنش گفتاری ترغیبی بیان شده است که با هیجان امید آغاز می شود و با ریا ادامه پیدا می کند و با انزجار پایان می یابد. پاره گفتارهای کلیله بیشتر در قالب کنش های ترغیبی مطرح شده است که با احساسِ احتیاط آغاز می شود و با هیجان غم پایان می یابد. همچنین پاره گفتارهای شیر در قالب کنش های اظهاری بیان شده است که با احساسِ هراس آغاز می شود و با هیجان احساسِ گناه پایان می یابد و در نهایت پاره گفتارهای گاو است که در قالب کنش های اظهاری مطرح شده و در قالب هیجان ترس آغاز می شود و با تقدیرگرایی پایان می یابد.
Pragmatism is subfield of linguistic which studies the implied meaning and the hidden intentions. Speech act is one of the main pragmatic theories that impacts on the both philosophy and literature.In the same line, speech act can be interpreted based on the useful theories.So, Authors suggest Plutchik's theory to do the exact interpret of speech acts. He considered there to be eight primary emotions—anger, fear, sadness, disgust, surprise, anticipation, trust, and joy. This article poses the relation between speech act and its characters emotions.The largest chapter Kalia and Dimna is Lion and Ox whose number of dialogues are striking. Explaining the history of pragmatic and speech act, Authors analyze the main four characters dialogues based on Plutchik's.The results show that in spite of high frequency of the directive and representative speech act,the different emotions are transmitted from Abulmaa'li to reader.Thus,while starting in hope and continues in prudishness, Dimna’s speech acts is finished with anger. Also,As Kalila's speech acts are started in caution ، his emotions continued in expectancy and finished with sorrow. Moreover, triggered with fear, lion's speech acts are continued with anger and gets finished with guilt. Finally,Ox's speech acts are started with fear and continued with submission and finished with fatalism.
ملخص الجهاز:
بررسي کاربردشناسي کنش هاي گفتاري در باب شير و گاو کليله و دمنه بر اساس نظريۀ پلاچيک مهدي طاهري اصل ١، دکتر عليرضا نبي لو 2 چکيده دراين مقاله به بررسيوتحليل کاربردشناسيکنش هايگفتاريباب شيروگاوکليله ودمنه و رابطۀآنهابااحساسات وعواطف براساس نظريۀپلاچيک (غم وشادي ،خشم وترس ،اعتمادو تنفر،تعجب وپيش بيني)پرداخته شده است که برايرسيدن به اهداف منظورشناسانۀاين اثر،بسيار مفيداست .
پايه کنش گفتاريسرل (Searl)براين استواراست که نقش هايفعل وبه دنبال آن جمله رادرفرآيندگفتمان ميتوان به پنج دسته کنش هاياظهاري،عاطفي،ترغيبي،تعهديواعلاميتقسيم کرد.
پاره گفتار امري: غرض اصليازامربنابه موقعيت گوينده نسبت به مخاطب تقاضايادستور است امادرداستان شيروگاوبه صورت عبرت آموزيبه کاررفته است که درقالب کنش کلاميترغيبيقرارميگيرد.
خشم :هدف خشم اين نيست که به فردتواناييگريزازموقعيت هايتهديدآميزوآزار دهنده رابدهدبلکه هدف ،تخريب وياعقب زدن آن موقعيت است (ر.
»(نصرالله منشي،٧٩:١٣٨١)همانگونه که مشاهده ميشودگوينده به سبب توقف رفتاربيرونيازهيجان خشم استفاده مينمايد،به بيان ديگردمنه دراين جمله به منظورتوقف محرکآزاردهنده (شنزبه )ازهيجان خشم استفاده کرده است .
(جدول شماره دو) بررسي کنش هاي گفتاري- هيجاني کليله (به تصویر صفحه رجوع شود) 223 / (به تصویر صفحه رجوع شود) کليله راميتوان نموديک والدبالغ برايدمنه ناميد(شخصيت متقابل )اين نظرازآن جهت است که اکثرپاره گفتارهايکليله درقالب کنش هايترغيبياست پس خواننده بااين قراين انتظارداردکه کليله رادرنقش يک «ناصح »بيابداماباچرخه پلاچيک (Plutchick) ميتوان دريافت که اکثراين پاره گفتارهادرقالب هيجان احتياط وترس ميباشدکه اين هيجان در قالب سبکيدفاعيدربرابرخطرنشان داده شده است (ر.