خلاصة:
جهانی شدن به عنوان پدیدهای که جهان از سه دهه پیش با آن روبرو شده است، بیش از هر چیز نشانگر تحولات سریع و شگرف جهانی است. بازتاب و پیامدهای این تحولات در جهان اسلام و به ویژه در خاورمیانه، حساسیت خاصی را ایجاد نموده است؛ به طوری که بسیاری از دانشمندان و متفکران معتقد به اسلام سیاسی، جهانی شدن در معنای جهانیسازی را پروژهای منفی و نقشهای طراحی شده تلقی میکنند که آموزههای اسلامی و قطعیت و مبانی اصول آن را به چالش کشیده و جوامع اسلامی را با بحران روبرو ساخته است. پیرو همین موضوع و اهمیت آن، مقاله حاضر در پی بررسی تاثیر جهانی شدن بر احیاء جنبشهای اسلامی است. بدین منظور با تبیین خوانشهای نظری از جهانی شدن و نیز بازخوانی جنبشهای اسلامی از منظر مفهومی، علل و عوامل تاثیرگذار بر واکنش جنبشهای اسلامی در برابر موج جهانی شدن مورد واکاوی و مطالعه قرار خواهد گرفت. در این راستا، از روش تحلیلی- توصیفی و رهیافت مطالعه کتابخانهای بهره گرفته میشود و در پایان، ضمن تاکید بر هژمونی و گسترش موج جهانی شدن، راهکار تعاملی با رهیافت انتقادی و برخورد منطقی با آن پیشنهاد میگردد.
Saeed Jahangiri Dr. Nasser Grossey Abstract Globalization, as a phenomenon that the world faced three decades ago, is one of the fastest and most dramatic developments in the world. The reflection and consequences of these developments in the Muslim world, and especially in the Middle East, has created a special sensation; as many scholars and scholars of Islam-based politics believe that globalization, in the sense of globalization, is considered to be negative projects and designing roles Which have challenged Islamic teachings and the principles of its foundations and principles, and has put Islamic societies in a state of crisis. Following this and its importance, the present article seeks to investigate the impact of globalization on the revival of Islamic movements. To this end, by explaining the theoretical readings of globalization as well as revising Islamic movements from a conceptual point of view, the causes and factors influencing the reaction of Islamic movements against the wave of globalization will be studied and studied. In this regard, the analytical-descriptive method and the library study approach are used, and in the end, while emphasizing hegemony and the spread of the wave of globalization, an interactive solution with a critical approach and a logical approach to it is suggested.
ملخص الجهاز:
بازتاب و پیامدهای این تحولات در جهان اسلام و به ویژه در خاورمیانه، حساسیت خاصی را ایجاد نموده است؛ به طوری که بسیاری از دانشمندان و متفکران معتقد به اسلام سیاسی، جهانی شدن در معنای جهانیسازی را پروژهای منفی و نقشهای طراحی شده تلقی میکنند که آموزههای اسلامی و قطعیت و مبانی اصول آن را به چالش کشیده و جوامع اسلامی را با بحران روبرو ساخته است.
بازتاب و پیامدهای آن در جهان اسلام، به ویژه در خاورمیانه حساسیت خاصی را ایجاد نموده است، به طوری که از منظر متفکران و اندیشمندان معتقد به اسلام سیاسی، جهانی شدن در معنای جهانیسازی، پروژهای منفی و نقشهای طراحی شده است که آموزههای اسلامی و قطعیت و مبانی اصول آن را به چالش کشیده و جوامع اسلامی را با بحران روبرو ساخته است.
(گیدنز، 1386: 75-76) از سویی، یکی از نتایج جهانی شدن برداشتن فاصلههاست، این وضع به اعتقاد جورج ویگل منجر به نضجگیری و احیاء مذاهب جهانی از جمله اسلام شده است (قوام، همان: 361-362) و از سویی دیگر، به اعتقاد ساهلیه و ماینر جهان اسلام با پدیدهای به نام بازگشت دین روبرو بوده است (هینس،422:1381) جنبشهای اسلامی معاصر جنبشهای نوین اسلامی در قالب حرکتهای سیاسی معاصر در دنیای اسلام به ویژه خاورمیانه در دهه 1970 به بعد وارد مرحله تازهای گردیده است.