خلاصة:
امروزه با گسترش استفاده از اینترنت و وسایل الکترونیکی برخلاف تعاریف گذشته با سبک زندگی الکترونیکی روبرو هستیم. این پژوهش، به دنبال شناسایی انواع سبکهای زندگی الکترونیکی جمعیت شهری ایران هست که در دو گام صورت پذیرفت. در گام اول با مرور ادبیات مرتبط و همچنین نظر خواهی از 25 خبره با استفاده از روش دلفی فازی به شناسایی مولفههای تاثیرگذار در سبک زندگی الکترونیکی ایرانیها پرداخت. گردشهای دلفی فازی در دو دور صورت گرفت که حاصل آن شناسایی 13 مولفه بود. در گام دوم، پرسشنامهای با استفاده از نظرات خبرگان و همچنین بررسی ادبیات گذشته، طراحی گردید و در بین نمونه که با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای-فضایی چند مرحلهای به تعداد 970 انتخاب شده بود، توزیع گردید. برای تعیین تعداد خوشهها از تحلیل عاملی استفاده شد که حاصل آن پنج خوشه بود و جهت شناسایی سبکهای زندگی الکترونیکی از روش خوشه بندی استفاده گردید و ویژگیهای این پنج نوع سبک زندگی شناسایی شد. این خوشهها براساس نوع رفتار آنها تعاملگراها، منفی نگرها، پیشگامان، ضرورتگراها و لذتگراها نامگذاری گردید.
Contrary to the previous definitions and the widely used of the Internet and electronic devices,
we are now faced with the electronic lifestyle. This study aims to identify the e-lifestyle
types among Iranian citizens which were done in two steps. In the first step, the influential
components of the Iranian e-lifestyle were identified by reviewing related literature and
surveying 25 experts using the fuzzy Delphi method. Fuzzy Delphi cycles were carried out in
two rounds which resulted in the identification of 13 components. In the second step, a
questionnaire was designed using the experts' opinions and previously reported literature and
distributed among the 970 samples selected using multi-stage cluster-spatial sampling. Factor
analysis was used to determine the number of clusters that resulted in five clusters. Clustering
was used to identify e-lifestyles and the characteristics of these five lifestyles were identified.
These clusters were named for their behavior as Interactive, Negativisms, Pioneers,
Requisiteness Oriented, and Self-indulgent.
ملخص الجهاز:
٥٣٣ (1970) Van Houten اثاثيه منزل، اشيا هنري، انواع لباس پوشيدن، مواد خواندني، آلات موسيقي، سـليقه در غـذا و نوشيدني، روش پخت ، نوع صحبت کردن در خانه ، نوع گذران اوقات فراغت ، بودجه بنـدي، روابط با فرزندان، ضوابط و روشهاي تربيت کودکان، تراکم جمعيت ساکن در خانه و محل ، نوع ويژگيهاي اشتغال اعضاي خانواده (1994) Leslie&Et al لباس پوشيدن، طرز حرکات و سبک محاوره، سليقه (مانند سليقه در انتخاب نوشيدني، تجهيز خانه ، مواد خواندني، گذران اوقات فراغت )، آداب معاشرت، الگوهاي مصرف (2001) Fern فعاليت ها(کار، سرگرمي و تفريحات)، علاقه منديها(خـانواده و رسـانه )، عقايد(موضـوعات اجتماعي، سياسي و اقتصادي) (1964) Berelson & Steiner اوقات فراغت و ذوقيات، نحوه مصرف مناسب پول، رسيدگي به وضع ظاهري و لباس، آداب معاشرت، سليقه زيباشناختي، سرگرمي و خوردني ها Sobel(1981) الگوهاي مصرف (1996) Lamont&Et al شيوه سازمان دادن زندگي شخصي، الگوي تفريح و مصرف Maertin Segalen(1370) مسکن ، معاشرت و شبکه روابط خويشاوندي و اتکا در امور و حوادث و تاثير اين روابط بـر نوع گذران اوقات فراغت ، نوع نگاه و رفتار در مورد اشتغال زنان و تقسـيم کـار در زنـدگي مشترک (1995) &Et alHendry ابعاد سلامت و بهداشت (1963)William Lazer الگوي خريد، الگوي مصرف (1379) Asa Berger مد و حالت زندگي، طبقه اجتماعي و اقتصادي (2002)Hawkins ويژگيهاي شخصيتي ذاتي فرد، گرايش ها، اعتقادات (2001) Kaynak & Kara صرف زمان و پول در محيط آنلاين (1971) Wells & Tigert فعاليت ها، علايق ، عقايد (1983) Mitchell ارزشها، گرايش ها (1973) Rokeach مدل پيمايش ارزش روکيچ (2011)Yu فعاليت هاي الکترونيکي، علايق الکترونيکي، عقايد الکترونيکي و ارزشهاي الکترونيکي (2014) Pandey&Chawla لذت الکترونيکي، بياعتمادي الکترونيکي، خود بيهودگي الکترونيکي، دلواپسان حمل و نقـل الکترونيکي، اعتقادات منفي الکترونيکي و اظهارکننده الکترونيکي (2010) Ahmad&Et al گرايش ، طرز تفکر، احساس نسبت به محصولات خريداري شده، رفتار مصرف (1935) Chapin محل سکونت ، نوع خانه ، وسايل اتاق نشيمن و ديگر جلوه هاي عيني شان و منزلت (1965) Roger Browne عادات نوشيدن و خوردن، انتخاب کلمات و طرز پوشيدن و عادت نشستن ، شيوههاي تربيت کودکان، رفتارهاي جنسي، بهداشتي، مذهبي و سياسي و ميزان عصبي يا رواني بودن (1969) Mckee ارزشها و باورهاي مشترک يک گروه Mahdavi Kani(1386) الگوي روابط اجتماعي، سرگرمي، مصرف، پوشش ، نگرش، ارزشها، جهانبيني فردي Iran Doost &Qaderzadeh مصرف فرهنگي، فعاليتهاي فراغي، هنجارهاي مصرف، شاخص هاي اعتقادي و ديني (1393) (Source: Research Finding) مولفه هاي درج شده در جدول ١ مربوط به هر دو سبک زندگي سنتي و الکترونيکي ميباشد و از اين حيث نميتوان تمام مولفه هاي شناسايي شده سبک زندگي سنتي را در سبک زندگي الکترونيکي تطبيق داد، لذا مولفه هايي که امکـان انطباق پذيري به سبک زنـدگي الکترونيکـي را دارا هسـتند بـه ايـن شـرح مـيباشـد: عقايـد الکترونيکـي، باورهـاي الکترونيکي، ارزشهاي الکترونيکي، فعاليت هاي آنلاين ، لذتهاي آنلاين ، سـرگرميهـاي الکترونيکـي، رفتـار خريـد ٥٣٤ آنلاين ، مصرف الکترونيکي، روابط اجتماعي در محيط هاي آنلايـن ، پيـروي از مـد روز وسـايل آنلايـن ، بهداشـت و سلامت آنلاين ، مسافرت و حمل و نقـل الکترونيکـي، نحـوه محـاوره در محـيط آنلايـن ، نمـاي ظـاهري آنلايـن و متغيرهاي زمينه اي.